Γράφει η Ιωάννα Σαμαρά - Μαιευτήρας Γυναικολόγος
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο δεύτερος συχνότερος καρκίνος παγκοσμίως σε γυναίκες κάτω των 45 ετών, αν και παραμένει ένας σχετικά σπάνιος καρκίνος (συχνότητα 1/1000).
Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου προκαλούνται από μερικούς τύπους του ιου HPV, που μεταδίδονται κυρίως σεξουαλικά. Να τονιστεί ότι η λοίμωξη με τον ιο είναι πολύ συχνή και η πλειοψηφία των γυναικών που θα προσβληθεί δεν θα εκδηλώσει ποτέ καρκίνο του τραχήλου. Αν και δεν μπορούμε να προβλέψουμε σε ποια γυναίκα η λοίμωξη θα προκαλέσει προβλήματα, μπορούμε όμως να κάνουμε κάποια βήματα για να προλάβουμε την εμφάνιση καρκίνου. Ο τακτικός έλεγχος με τεστ Παπανικολάου και τώρα ο εμβολιασμός προσφέρουν ικανοποιητική προστασία έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Όμως τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας; Πώς μεταδίδεται; Και κυρίως τι μπορούμε να κάνουμε για να μην τον αποκτήσουμε;
Τι είναι ο φυσιολογικός τράχηλος και τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας;
Ο φυσιολογικός τράχηλος
Ο τράχηλος είναι το κατώτερο στενό τμήμα της μήτρας.(Εικόνα 1) Έχει ένα μικρό άνοιγμα προς τον κόλπο, που επιτρέπει να περνάει προς τα κάτω το αίμα της εμμήνου ρήσεως και προς τα πάνω το σπέρμα αλλά γενικώς λειτουργεί ως φραγμός, προστατεύοντας τη μήτρα από τις λοιμώξεις.. Ο τράχηλος παίζει σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με το να μένει ερμητικά κλειστός προστατεύοντας από πρόωρους τοκετούς και ενδομήτριες λοιμώξεις. Κατά τον τοκετό, φυσιολογικά διαστέλλεται και επιτρέπει έτσι στο μωρό να γεννηθεί.
Η ασθένεια
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι μια ανεξέλεκτη αύξηση των κυττάρων που καλύπτουν τον τράχηλο μιας γυναίκας.
Τι προκαλεί καρκίνο του τραχήλου της μήτρας;
Ο ιός HPV προκαλεί πάνω από το 99% των περιστατικών καρκίνου του τραχήλου της μήτρας
Σε αντίθεση με κοινές πεποιθήσεις ότι ο καρκίνος γενικά είναι κληρονομικός, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι συνήθως επίκτητος. Για την ακρίβεια, οι επιστήμονες έχουν αποδείξει ότι προκαλείται από κάποιους τύπους του ιού HPV (Εικόνα 2).
Υπάρχουν περίπου 100 τύποι του ιού αυτού και περίπου 30 από αυτούς προσβάλλουν το γεννητικό σύστημα της γυναίκας. Οι περισσότεροι είναι τύποι χαμηλού κινδύνου που δεν προκαλούν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, κάποιοι τύποι υψηλού κινδύνου (ογκογόνοι) μπορεί να προκαλέσουν την εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων στον τράχηλο, οι οποίες, αν δεν υποστρέψουν από μόνες τους ή δεν θεραπευτούν, μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο.
Είναι όμως σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο ιός αυτός μεταδίδεται πολύ εύκολα από άτομο σε άτομο και περίπου το 80% των σεξουαλικά ενεργών γυναικών είναι πιθανό να μολυνθούν από τον ιό σε κάποια στιγμή της ζωή τους.
Στις νέες γυναίκες η μόλυνση, ακόμη και από τους HPV υψηλού κινδύνου, καταστέλλεται από μόνη της μέχρι και σε ποσοστό 90%, μέσα σε 2-3 χρόνια. Στο 10% των νέων γυναικών και περίπου στο 10-20% των γυναικών άνω των 30 ετών, η μόλυνση από τους ογκογόνους HPV δεν καθίσταται δυνατόν να κατασταλεί από το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Αυτή η μικρή μερίδα γυναικών βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνων στο μέλλον.
Πώς μεταδίδεται ο ιός;
Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, κυρίως κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής – είτε μέσω διείσδυσης είτε ακόμη κάποιες φορές και χωρίς ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή.
Τι συμβαίνει μετά τη λοίμωξη με τον ιο HPV;
Ο HPV είναι ιός που εισέρχεται στα κύτταρα του τραχήλου. Συνήθως το ανοσοποιητικό σύστημα καταφέρνει να αντιμετωπίσει τον ιό και οι περισσότερες γυναίκες ούτε καν μαθαίνουν ότι είχαν προσβληθεί από τον ιο.
Ενίοτε όμως ο ιός καταφέρνει να κρυφτεί από το ανοσοποιητικό σύστημα και παραμένει στα κύτταρα του τραχήλου. Αυτό ονομάζεται εμμένουσα λοίμωξη. Σταδιακά η εμμένουσα λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις, οι οποίες δε δημιουργούν συμπτώματα και μπορούν μόνο να ανιχνευτούν με το Τεστ Παπανικολάου (Εικόνα 3). Οι αλλοιώσεις μπορεί να γίνουν πιο σοβαρές και τελικά (συνήθως μετά από πολλά χρόνια) μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο. Σπανίως, η ασθένεια μπορεί να εξελιχθεί πιο γρήγορα.
Πορεία στο χρόνο μιας εμμένουσας λοίμωξης με HPV
Όταν ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προχωρήσει τότε μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία από τον κόλπο, είτε μεταξύ των κύκλων της εμμήνου ρύσεως είτε μετά τη σεξουαλική επαφή. Σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση μπορεί να εμφανιστεί ξανά αιμορραγία. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν δυσάρεστη οσμή των εκκρίσεων του κόλπου και πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Τα συμπτώματα αυτά συνήθως προκαλούνται από άλλους λόγους οπότε δεν πρέπει να δημιουργούν πανικό απλά να ελέγχονται από το γυναικολόγο.
Ποιος κινδυνεύει;
Ο ιός HPV μεταδίδεται σεξουαλικά γιαυτό ο καρκίνος του τραχήλου ανευρίσκεται πολύ συχνότερα σε γυναίκες που έχουν ή είχαν σεξουαλικές σχέσεις.
Η προσβολή από τον ιο είναι πολύ συχνή αλλά η πλειοψηφία των γυναικών που θα προσβληθεί δεν θα εκδηλώσει ποτέ ούτε προκαρκινικές αλλοιώσεις, ούτε καρκίνο του τραχήλου.
Ο κίνδυνος να εμφανιστεί καρκίνος είναι μεγαλύτερος στις γυναίκες που αρχίζουν να έχουν σχέσεις σε μικρή ηλικία (εφηβεία), στις καπνίστριες, σε γυναίκες με πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους καθώς και σε γυναίκες με καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τι μπορεί να γίνει για να προστατευτούμε από τον καρκίνου του τραχήλου της μήτρας;
Μια συχνή παρανόηση είναι ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προσβάλλει μόνο μεγαλύτερες γυναίκες, αλλά η αλήθεια είναι ότι ο κίνδυνος ξεκινάει από την πρώτη σεξουαλική επαφή και συνεχίζει σε όλη τη διάρκεια της ζωής μιας γυναίκας.
Η συχνότηρη ηλικία εμφάνισης του καρκίνου του τραχήλου είναι μεταξύ 30 και 40 ετών αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε μικρότερες και σε μεγαλύτερες γυναίκες. Στη Μεγάλη Βρεττανία, κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται 20 περιστατικά με καρκίνο του τραχήλου σε γυναίκες κάτω των 25 ετών.
Για το λόγο αυτό, είναι εξαιρετικά σημαντικό όλες οι γυναίκες να γνώριζουν όλα τα προληπτικά μέτρα που υπάρχουν έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Η καλύτερη προστασία είναι ο συνδυασμός υγιεινού τρόπου ζωής, ασφαλών σεξουαλικών συνηθειών και τακτικών τεστ Παπανικολάου.
Τα τελευταία χρόνια, ο εμβολιασμός κατά του ιου HPV, που εφαρμόζεται σε πάρα πολλές χώρες, μπορεί να βοηθήσει περαιτέρω στη μείωση του κινδύνου του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Ο υγιεινός τρόπος ζωής, με τη μορφή της σωστής ισορροπημένης διατροφής, της σωματικής άσκησης και τη διακοπή ανθυγιεινών συνηθειών, συμβάλλει κατά πολύ στη διατήρηση της υγείας του τραχήλου της μήτρας.
Καπνίζετε;
Όλοι γνωρίζουν ότι το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα αλλά λίγοι αντιλαμβάνονται ότι το κάπνισμα μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Οι καπνίστριες που προσβάλλονται από τον ιο HPV έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν εμμένουσα λοίμωξη, προκαρκινικές αλλοίωσεις και καρκίνο του τραχήλου σε σχέση με τις γυναίκες που δεν καπνίζουν.
Η μείωση του καπνίσματος – ή ακόμα καλύτερα, η διακοπή του καπνίσματος – μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη σεξουαλική υγεία και στην υγεία στο σύνολό της.
Πόσο αλκοόλ καταναλώνετε;
Ως γενικός κανόνας ισχύει ότι οι γυναίκες δεν θα πρέπει να καταναλώνουν τακτικά πάνω από 2 μονάδες αλκοόλ την ημέρα. Ένα μεγάλο ποτήρι κρασί είναι περίπου 2 μονάδες.
Η αποφυγή του αλκοόλ ή η διατήρηση συνετών συνηθειών κατανάλωσής του βελτιώνουν την φυσική κατάσταση του σώματος και του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ασφαλής σεξουαλική συμπεριφορά
Τα προφυλακτικά, αν και δεν προστατεύουν πλήρως, αποτελούν ένα συνετό προληπτικό μέτρο που προστατεύει από λοίμωξη από τον ιό HPV, καθώς και από πολλές άλλες σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις.
Με τη βοήθεια του Τεστ Παπανικολάου εντοπίζονται εκείνες οι γυναίκες που πρέπει να παρακολουθούνται πιο συχνά, λόγω της προσβολής από τον ιο ή λόγω ύπαρξης ήπιων προκαρκινικών αλλοιώσεν, καθώς και εκείνες τις γυναίκες που θα πρέπει να υποβληθούν σε μια μικρή θεραπεία λόγω πιο σοβαρών προκαρκινικών αλλοιώσεων.
Με αυτόν τον τρόπο, αποφεύγεται η εξέλιξη των αλλοιώσεων σε καρκίνο του τραχήλου.
Τι συμβαίνει σε ένα τεστ Παπανικολάου;
Το τεστ Παπανικολάου περιλαμβάνει τη λήψη δείγματος κυττάρων από τον τράχηλο της γυναίκας ο οποίος βρίσκεται στο ανώτερο τμήμα του κόλπου. Το τεστ Παπανικολάου διαρκεί μόνο λίγα λεπτά και οι περισσότερες γυναίκες συμφωνούν ότι, παρότι μπορεί να προκαλέσει λίγη δυσφορία και άγχος, δεν προκαλεί πόνο και διαρκεί πολύ λίγο.
Το δείγμα με τα κύτταρά θα σταλεί σε ένα εργαστήριο, για να εξεταστεί στο μικροσκόπιο, ώστε να εντοπιστούν τα παθολογικά κύτταρα, αν υπάρχουν.
Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται το τεστ Παπανικολάου;
Κάθε χρόνο μετά την έναρξη σεξουαλικών σχέσεων και για όλη τη ζωή μιας γυναίκας.
Κατανοώντας τα αποτελέσματα του τεστ Παπανικολάου
Αν βρεθούν αλλοιώσεις, η ασθενής ενημερώνεται άμεσα με τη σύσταση να γίνει περαιτέρω εκτίμηση.
Παθολογικό αποτέλεσμα
Αν τα αποτελέσματα του τεστ Παπανικολάου δείχνουν ‘αλλοιώσεις’ είναι φυσικό για μια γυναίκα να ανησυχεί. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το τεστ Παπανικολάου δεν είναι ένα τεστ για καρκίνο αλλά για προκαρκινικές αλλοιώσεις οι οποίες χρειάζονται χρόνια για να εξελιχθούν.
Αν το αποτέλεσμα δεν είναι φυσιολογικό, ο γυναικολόγος μπορεί να ζητήσει επανάληψη του τεστ ή σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συστήσει μια επιπλέον εξέταση, την κολποσκόπηση (δείτε παρακάτω).
Ακατάλληλο δείγμα
Κάποιες γυναίκες ενημερώνονται ότι έχουν ένα ‘ακατάλληλο αποτέλεσμα’. Αυτό σημαίνει ότι στο εργαστήριο δεν μπόρεσαν να εξετάσουν τα κύτταρα που έλαβαν. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό: θα μπορούσε να είναι ότι λίγο αίμα ή φλεγμονή επισκίαζε τα κύτταρα, ότι τα κύτταρα στο δείγμα ήταν πάρα πολλά ή πολύ λίγα. Στην περίπτωση αυτή, πιθανόν να σας συστήνουν να κάνετε ένα επαναληπτικό τεστ Παπανικολάου, ίσως μετά από μια φαρμακευτική αγωγή.
Κολποσκόπηση
Αν υπάχει ένα παθολογικό αποτέλεσμα στο τεστ Παπανικολάου ο γιατρός μπορεί να συστήσει να γίνει κολποσκόπηση.
Η κολποσκόπηση διεξάγεται από ειδικά εκπαιδευμένους γυναικολόγους με ένα όργανο που ονομάζεται κολποσκόπιο – ένα ισχυρό φωτιζόμενο μικροσκόπιο που επιτρέπει στο γιατρό να εξετάσει τον τράχηλο της μήτρας καλύτερα. Είναι μια διαδικασία παρόμοια με το τεστ Παπανικολάου στο ότι ο γιατρός χρησιμοποιεί έναν κολποδιαστολέα για να ανοίξει τον κόλπο και να δει καλύτερα τον τράχηλο, μόνο που διαρκεί λίγο περισσότερο. Αυτό επιτρέπει να εξεταστεί ο βαθμός κατά τον οποίο υπάρχουν παθολογικά κύτταρα στον τράχηλο της μήτρας και να οριστεί η κατάλληλη θεραπεία κατά περίπτωση.
Ορισμένες φορές ένα δείγμα ιστού (που ονομάζεται βιοψία) θα ληφθεί από τον τράχηλο της μήτρας για περαιτέρω διάγνωση, χωρίς αυτό να σημαίνει κάτι ανησυχητικό.
Εδώ θα εξηγήσουμε περισσότερα για τον εμβολιασμό έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, πώς λειτουργεί, πόσο αποτελεσματικός είναι καθώς και το σημαντικό ρόλο που μπορεί να παίξει στην πρόληψη της ασθένειας.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ενώ ο εμβολιασμός προσφέρει αποτελεσματική προστασία έναντι ορισμένων τύπων του ιου HPV, δεν αντικαθιστά σε καμία περίπτωση το Τεστ Παπανικολάου, το οποίο πρέπει να συνεχίσει να γίνεται κάθε χρόνο.
Ποιος μπορεί να ωφεληθεί από τον εμβολιασμό;
Κορίτσια στην εφηβεία
Έχει αποδειχθεί ότι ο εμβολιασμός στην εφηβεία, ιδίως πριν την έναρξη σεξουαλικών σχέσεων είναι πολύ αποτελεσματικός, αφού προστατεύει το 99% των κοριτσιών που εμβολιάστηκαν από μελλοντική λοίμωξη με τους επικίνδυνους τύπους του ιού.
Σεξουαλικά ενεργές γυναίκες
Φαίνεται ότι ο εμβολιασμός προστατεύει και τις γυναίκες μεγαλύτερων ηλικιών που έχουν αρχίσει τη σεξουαλική τους ζωή σε ποσοστο 60-70%. Είναι ενδιαφέρον ότι ο εμβολιασμός προστατεύει από μελλοντικές επαναλοιμώξεις και τις γυναίκες που έχουν προσβληθεί από τους επικίνδυνους τύπους του ιου, ενώ αντίθετα η προσβολή από τους αντίστοιχους ιους δεν αφήνει ανοσία.
Πώς λειτουργεί το εμβόλιο;
Η πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μέσω του εμβολιασμού λειτουργεί με το να διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα στο να παράγει επιπλέον προστασία έναντι της λοίμωξης από τον HPV. Όπως τα περισσότερα εμβόλια, λειτουργεί εισάγοντας στον οργανισμό ένα τμήμα του ιού, το οποίο είναι σχεδιασμένο για να προσφέρει προστασία (ανοσία) έναντι της λοίμωξης, χωρίς να επιτρέψει την εμφάνισης της ασθένειας ή των συμπτωμάτων της.
Μετά τον εμβολιασμό, το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει τα τμήματα του ιού που εισέρχονται στο σώμα, παράγει ουσίες που ονομάζονται αντισώματα και προσπαθεί να καταστρέψει ή να αποδυναμώσει τον ιο. Σε περίπτωση που η γυναίκα έρθει στο μέλλον σε επαφή με τον πραγματικό ιο, αυτά τα αντισώματα που έχουν δημιουργηθεί από το εμβόλιο θα ενεργοποιηθούν και θα καταπολεμήσουν τον ιο, προστατεύοντας έτσι από εμμένουσες λοιμώξεις και προκαρκινικές και καρκινικές αλλοιώσεις.
Εμβολιασμός -Πόσο αποτελεσματικός είναι;
Ο εμβολιασμός προσφέρει προστασία έναντι των τύπων υψηλού κινδύνου HPV, που ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Αυτή τη στιγμή, ο εμβολιασμός έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί καλά και συνεχίζει να προσφέρει προστασία το λιγότερο για 8-10 χρόνια, αφού για τόσα χρόνια έχει αρχίσει να εφαρμόζεται ο εμβολιασμός. Με μαθηματικά μοντέλα πρόβλεψης, έχει υπολογιστεί ότι η προστασία από το εμβόλια θα διαρκεί πολύ περισσότερο, αλλά αυτό θα αποδειχθεί στο μέλλον.
Θα συνεχίσω να χρειάζομαι προληπτικό έλεγχο μετά τον εμβολιασμό;
Η απάντηση είναι σίγουρα “ναι”.
Παρότι ο εμβολιασμός προσφέρει προστασία από τους πιο συχνά εμφανιζόμενους τύπους του HPV που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, υπάρχουν ακόμη κάποιοι λιγότερο συχνοί τύποι του HPV που μπορεί να προκαλέσουν την ασθένεια και οι οποίοι δεν καλύπτονται από τον εμβολιασμό. Ο τακτικός έλεγχος με το τεστ Παπανικολάου είναι λοιπόν πολύ σημαντικός για να εντοπίζει πιθανά προκαρκινικά στάδια ή πρώιμα σημάδια του καρκίνου στον τράχηλο και να δίνει τη δυνατότητα έγκαιρης θεραπείας πριν αυτός εξελιχθεί.
Πόσο ασφαλής είναι ο εμβολιασμός;
΄Ολα τα εμβόλια, πριν λάβουν έγκριση για χρήση τους στον πληθυσμό, εξετάζονται εκτενώς σε κλινικές μελέτες που περιλαμβάνουν χιλιάδες άτομα από ένα ευρύ ηλικιακό φάσμα.Τα αποτελέσματα ελέγχονται κατά τη διάρκεια κάποιων ετών και αναλύονται για πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες.
Στη συνέχεια οι ιατρικές και κρατικές αρχές της κάθε χώρας μελετούν όλα τα στοιχεία πριν δώσουν την έγκριση για άδεια κυκλοφορίας στη συγκεκριμένη χώρα. Μόνο τότε, μετά από χρόνια έρευνας και ελέγχου, ένα εμβόλιο ή φάρμακο μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλο για συνταγογράφηση στον ευρύ πληθυσμό.
Τα τελευταία χρόνια, ο εμβολιασμός κατά του HPV έχει εφαρμοστεί σε εκατομύρια γυναίκες σε όλον τον κόσμο και μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι είναι γενικά πολύ ασφαλής και καλά ανεκτός. Όπως και με άλλα εμβόλια έχουν αναφερθεί ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες, οι συχνότερες από τις οποίες ήταν κοκκινίλα, πρήξιμο και πόνος στο σημείο της ένεσης και οι οποίες, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν είχαν μεγάλη διάρκεια. Σοβαρότερες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πολύ σπάνιες.
Πώς μπορώ να εμβολιαστώ;
Ο γυναικολόγος ενημερώνει για τη χρησιμότητα, την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του εμβολιασμού κατά του HPV κατά περίπτωση.
Στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός κατά του ιού στις ηλικίες 12-26 ετών καλύπτεται 100% από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς.
Σε γυναίκες μεγαλύτερες των 25 ετών, τα εμβόλια για τον ιο μπορούν να συνταγογραφηθούν, όπως και τα υπόλοιπα φάρμακα.
Ο εμβολιασμός γίνεται με τρεις ενέσεις στο μπράτσο – που χορηγούνται διαδοχικά σε μια περίοδο έξι μηνών.
Συμπερασματικά
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ένας καρκίνος που μπορεί να προληφθεί με τη βοήθεια του εμβολιασμού και του τακτικού Τεστ Παπανικολάου. Όλες οι γυναίκες πρέπει να ενημερωθούν για τις δυνατότητες που έχουν να προστατέψουν την υγεία τους. Έχει ξαναειπωθεί: ‘Η γνώση είναι δύναμη’.
Ένας οδηγός για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, τι τον προκαλεί και κυρίως πώς μπορείτε να προστατευτείτε από αυτόν
Εισαγωγικά Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο δεύτερος συχνότερος καρκίνος παγκοσμίως σε γυναίκες κάτω των 45 ετών, αν και παραμένει ένας σχετικά σπάνιος καρκίνος (συχνότητα 1/1000).
Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου προκαλούνται από μερικούς τύπους του ιου HPV, που μεταδίδονται κυρίως σεξουαλικά. Να τονιστεί ότι η λοίμωξη με τον ιο είναι πολύ συχνή και η πλειοψηφία των γυναικών που θα προσβληθεί δεν θα εκδηλώσει ποτέ καρκίνο του τραχήλου. Αν και δεν μπορούμε να προβλέψουμε σε ποια γυναίκα η λοίμωξη θα προκαλέσει προβλήματα, μπορούμε όμως να κάνουμε κάποια βήματα για να προλάβουμε την εμφάνιση καρκίνου. Ο τακτικός έλεγχος με τεστ Παπανικολάου και τώρα ο εμβολιασμός προσφέρουν ικανοποιητική προστασία έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Όμως τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας; Πώς μεταδίδεται; Και κυρίως τι μπορούμε να κάνουμε για να μην τον αποκτήσουμε;
Τι είναι ο φυσιολογικός τράχηλος και τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας;
Ο φυσιολογικός τράχηλος
Ο τράχηλος είναι το κατώτερο στενό τμήμα της μήτρας.(Εικόνα 1) Έχει ένα μικρό άνοιγμα προς τον κόλπο, που επιτρέπει να περνάει προς τα κάτω το αίμα της εμμήνου ρήσεως και προς τα πάνω το σπέρμα αλλά γενικώς λειτουργεί ως φραγμός, προστατεύοντας τη μήτρα από τις λοιμώξεις.. Ο τράχηλος παίζει σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με το να μένει ερμητικά κλειστός προστατεύοντας από πρόωρους τοκετούς και ενδομήτριες λοιμώξεις. Κατά τον τοκετό, φυσιολογικά διαστέλλεται και επιτρέπει έτσι στο μωρό να γεννηθεί.
Η ασθένεια
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι μια ανεξέλεκτη αύξηση των κυττάρων που καλύπτουν τον τράχηλο μιας γυναίκας.
Τι προκαλεί καρκίνο του τραχήλου της μήτρας;
Ο ιός HPV προκαλεί πάνω από το 99% των περιστατικών καρκίνου του τραχήλου της μήτρας
Σε αντίθεση με κοινές πεποιθήσεις ότι ο καρκίνος γενικά είναι κληρονομικός, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι συνήθως επίκτητος. Για την ακρίβεια, οι επιστήμονες έχουν αποδείξει ότι προκαλείται από κάποιους τύπους του ιού HPV (Εικόνα 2).
Υπάρχουν περίπου 100 τύποι του ιού αυτού και περίπου 30 από αυτούς προσβάλλουν το γεννητικό σύστημα της γυναίκας. Οι περισσότεροι είναι τύποι χαμηλού κινδύνου που δεν προκαλούν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, κάποιοι τύποι υψηλού κινδύνου (ογκογόνοι) μπορεί να προκαλέσουν την εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων στον τράχηλο, οι οποίες, αν δεν υποστρέψουν από μόνες τους ή δεν θεραπευτούν, μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο.
Είναι όμως σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο ιός αυτός μεταδίδεται πολύ εύκολα από άτομο σε άτομο και περίπου το 80% των σεξουαλικά ενεργών γυναικών είναι πιθανό να μολυνθούν από τον ιό σε κάποια στιγμή της ζωή τους.
Στις νέες γυναίκες η μόλυνση, ακόμη και από τους HPV υψηλού κινδύνου, καταστέλλεται από μόνη της μέχρι και σε ποσοστό 90%, μέσα σε 2-3 χρόνια. Στο 10% των νέων γυναικών και περίπου στο 10-20% των γυναικών άνω των 30 ετών, η μόλυνση από τους ογκογόνους HPV δεν καθίσταται δυνατόν να κατασταλεί από το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Αυτή η μικρή μερίδα γυναικών βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνων στο μέλλον.
Πώς μεταδίδεται ο ιός;
Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, κυρίως κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής – είτε μέσω διείσδυσης είτε ακόμη κάποιες φορές και χωρίς ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή.
Τι συμβαίνει μετά τη λοίμωξη με τον ιο HPV;
Ο HPV είναι ιός που εισέρχεται στα κύτταρα του τραχήλου. Συνήθως το ανοσοποιητικό σύστημα καταφέρνει να αντιμετωπίσει τον ιό και οι περισσότερες γυναίκες ούτε καν μαθαίνουν ότι είχαν προσβληθεί από τον ιο.
Ενίοτε όμως ο ιός καταφέρνει να κρυφτεί από το ανοσοποιητικό σύστημα και παραμένει στα κύτταρα του τραχήλου. Αυτό ονομάζεται εμμένουσα λοίμωξη. Σταδιακά η εμμένουσα λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις, οι οποίες δε δημιουργούν συμπτώματα και μπορούν μόνο να ανιχνευτούν με το Τεστ Παπανικολάου (Εικόνα 3). Οι αλλοιώσεις μπορεί να γίνουν πιο σοβαρές και τελικά (συνήθως μετά από πολλά χρόνια) μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο. Σπανίως, η ασθένεια μπορεί να εξελιχθεί πιο γρήγορα.
Πορεία στο χρόνο μιας εμμένουσας λοίμωξης με HPV
Συμπτώματα καρκίνου του τραχήλου της μήτρας
Η λοίμωξη με τον ιο, οι προκαρκινικές αλλοιώσεις καθώς και τα πρώτα στάδια του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα. Ο μόνος τρόπος για να ανιχνευτούν τα ασυμπτωματικά στάδια είναι το τακτικό τεστ Παπανικολάου.Όταν ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προχωρήσει τότε μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία από τον κόλπο, είτε μεταξύ των κύκλων της εμμήνου ρύσεως είτε μετά τη σεξουαλική επαφή. Σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση μπορεί να εμφανιστεί ξανά αιμορραγία. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν δυσάρεστη οσμή των εκκρίσεων του κόλπου και πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Τα συμπτώματα αυτά συνήθως προκαλούνται από άλλους λόγους οπότε δεν πρέπει να δημιουργούν πανικό απλά να ελέγχονται από το γυναικολόγο.
Ποιος κινδυνεύει;
Ο ιός HPV μεταδίδεται σεξουαλικά γιαυτό ο καρκίνος του τραχήλου ανευρίσκεται πολύ συχνότερα σε γυναίκες που έχουν ή είχαν σεξουαλικές σχέσεις.
Η προσβολή από τον ιο είναι πολύ συχνή αλλά η πλειοψηφία των γυναικών που θα προσβληθεί δεν θα εκδηλώσει ποτέ ούτε προκαρκινικές αλλοιώσεις, ούτε καρκίνο του τραχήλου.
Ο κίνδυνος να εμφανιστεί καρκίνος είναι μεγαλύτερος στις γυναίκες που αρχίζουν να έχουν σχέσεις σε μικρή ηλικία (εφηβεία), στις καπνίστριες, σε γυναίκες με πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους καθώς και σε γυναίκες με καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τι μπορεί να γίνει για να προστατευτούμε από τον καρκίνου του τραχήλου της μήτρας;
Μια συχνή παρανόηση είναι ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προσβάλλει μόνο μεγαλύτερες γυναίκες, αλλά η αλήθεια είναι ότι ο κίνδυνος ξεκινάει από την πρώτη σεξουαλική επαφή και συνεχίζει σε όλη τη διάρκεια της ζωής μιας γυναίκας.
Η συχνότηρη ηλικία εμφάνισης του καρκίνου του τραχήλου είναι μεταξύ 30 και 40 ετών αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε μικρότερες και σε μεγαλύτερες γυναίκες. Στη Μεγάλη Βρεττανία, κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται 20 περιστατικά με καρκίνο του τραχήλου σε γυναίκες κάτω των 25 ετών.
Για το λόγο αυτό, είναι εξαιρετικά σημαντικό όλες οι γυναίκες να γνώριζουν όλα τα προληπτικά μέτρα που υπάρχουν έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Η καλύτερη προστασία είναι ο συνδυασμός υγιεινού τρόπου ζωής, ασφαλών σεξουαλικών συνηθειών και τακτικών τεστ Παπανικολάου.
Τα τελευταία χρόνια, ο εμβολιασμός κατά του ιου HPV, που εφαρμόζεται σε πάρα πολλές χώρες, μπορεί να βοηθήσει περαιτέρω στη μείωση του κινδύνου του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Γενικά μέτρα
Υγιεινός τρόπος ζωήςΟ υγιεινός τρόπος ζωής, με τη μορφή της σωστής ισορροπημένης διατροφής, της σωματικής άσκησης και τη διακοπή ανθυγιεινών συνηθειών, συμβάλλει κατά πολύ στη διατήρηση της υγείας του τραχήλου της μήτρας.
Καπνίζετε;
Όλοι γνωρίζουν ότι το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα αλλά λίγοι αντιλαμβάνονται ότι το κάπνισμα μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Οι καπνίστριες που προσβάλλονται από τον ιο HPV έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν εμμένουσα λοίμωξη, προκαρκινικές αλλοίωσεις και καρκίνο του τραχήλου σε σχέση με τις γυναίκες που δεν καπνίζουν.
Η μείωση του καπνίσματος – ή ακόμα καλύτερα, η διακοπή του καπνίσματος – μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη σεξουαλική υγεία και στην υγεία στο σύνολό της.
Πόσο αλκοόλ καταναλώνετε;
Ως γενικός κανόνας ισχύει ότι οι γυναίκες δεν θα πρέπει να καταναλώνουν τακτικά πάνω από 2 μονάδες αλκοόλ την ημέρα. Ένα μεγάλο ποτήρι κρασί είναι περίπου 2 μονάδες.
Η αποφυγή του αλκοόλ ή η διατήρηση συνετών συνηθειών κατανάλωσής του βελτιώνουν την φυσική κατάσταση του σώματος και του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ασφαλής σεξουαλική συμπεριφορά
Τα προφυλακτικά, αν και δεν προστατεύουν πλήρως, αποτελούν ένα συνετό προληπτικό μέτρο που προστατεύει από λοίμωξη από τον ιό HPV, καθώς και από πολλές άλλες σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις.
Η σημασία του τακτικού ελέγχου με τεστ Παπανικολάου
Υπάρχει τεράστια επιτυχία με τη διεξαγωγή τεστ Παπανικολάου σε πολλές χώρες στον κόσμο, γεγονός που βοήθησε στη μείωση των προχωρημένων σταδίων του καρκίνου του τραχήλου. Με τη βοήθεια του Τεστ Παπανικολάου εντοπίζονται εκείνες οι γυναίκες που πρέπει να παρακολουθούνται πιο συχνά, λόγω της προσβολής από τον ιο ή λόγω ύπαρξης ήπιων προκαρκινικών αλλοιώσεν, καθώς και εκείνες τις γυναίκες που θα πρέπει να υποβληθούν σε μια μικρή θεραπεία λόγω πιο σοβαρών προκαρκινικών αλλοιώσεων.
Με αυτόν τον τρόπο, αποφεύγεται η εξέλιξη των αλλοιώσεων σε καρκίνο του τραχήλου.
Τι συμβαίνει σε ένα τεστ Παπανικολάου;
Το τεστ Παπανικολάου περιλαμβάνει τη λήψη δείγματος κυττάρων από τον τράχηλο της γυναίκας ο οποίος βρίσκεται στο ανώτερο τμήμα του κόλπου. Το τεστ Παπανικολάου διαρκεί μόνο λίγα λεπτά και οι περισσότερες γυναίκες συμφωνούν ότι, παρότι μπορεί να προκαλέσει λίγη δυσφορία και άγχος, δεν προκαλεί πόνο και διαρκεί πολύ λίγο.
Το δείγμα με τα κύτταρά θα σταλεί σε ένα εργαστήριο, για να εξεταστεί στο μικροσκόπιο, ώστε να εντοπιστούν τα παθολογικά κύτταρα, αν υπάρχουν.
Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται το τεστ Παπανικολάου;
Κάθε χρόνο μετά την έναρξη σεξουαλικών σχέσεων και για όλη τη ζωή μιας γυναίκας.
Κατανοώντας τα αποτελέσματα του τεστ Παπανικολάου
Αν βρεθούν αλλοιώσεις, η ασθενής ενημερώνεται άμεσα με τη σύσταση να γίνει περαιτέρω εκτίμηση.
Παθολογικό αποτέλεσμα
Αν τα αποτελέσματα του τεστ Παπανικολάου δείχνουν ‘αλλοιώσεις’ είναι φυσικό για μια γυναίκα να ανησυχεί. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το τεστ Παπανικολάου δεν είναι ένα τεστ για καρκίνο αλλά για προκαρκινικές αλλοιώσεις οι οποίες χρειάζονται χρόνια για να εξελιχθούν.
Αν το αποτέλεσμα δεν είναι φυσιολογικό, ο γυναικολόγος μπορεί να ζητήσει επανάληψη του τεστ ή σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συστήσει μια επιπλέον εξέταση, την κολποσκόπηση (δείτε παρακάτω).
Ακατάλληλο δείγμα
Κάποιες γυναίκες ενημερώνονται ότι έχουν ένα ‘ακατάλληλο αποτέλεσμα’. Αυτό σημαίνει ότι στο εργαστήριο δεν μπόρεσαν να εξετάσουν τα κύτταρα που έλαβαν. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό: θα μπορούσε να είναι ότι λίγο αίμα ή φλεγμονή επισκίαζε τα κύτταρα, ότι τα κύτταρα στο δείγμα ήταν πάρα πολλά ή πολύ λίγα. Στην περίπτωση αυτή, πιθανόν να σας συστήνουν να κάνετε ένα επαναληπτικό τεστ Παπανικολάου, ίσως μετά από μια φαρμακευτική αγωγή.
Κολποσκόπηση
Αν υπάχει ένα παθολογικό αποτέλεσμα στο τεστ Παπανικολάου ο γιατρός μπορεί να συστήσει να γίνει κολποσκόπηση.
Η κολποσκόπηση διεξάγεται από ειδικά εκπαιδευμένους γυναικολόγους με ένα όργανο που ονομάζεται κολποσκόπιο – ένα ισχυρό φωτιζόμενο μικροσκόπιο που επιτρέπει στο γιατρό να εξετάσει τον τράχηλο της μήτρας καλύτερα. Είναι μια διαδικασία παρόμοια με το τεστ Παπανικολάου στο ότι ο γιατρός χρησιμοποιεί έναν κολποδιαστολέα για να ανοίξει τον κόλπο και να δει καλύτερα τον τράχηλο, μόνο που διαρκεί λίγο περισσότερο. Αυτό επιτρέπει να εξεταστεί ο βαθμός κατά τον οποίο υπάρχουν παθολογικά κύτταρα στον τράχηλο της μήτρας και να οριστεί η κατάλληλη θεραπεία κατά περίπτωση.
Ορισμένες φορές ένα δείγμα ιστού (που ονομάζεται βιοψία) θα ληφθεί από τον τράχηλο της μήτρας για περαιτέρω διάγνωση, χωρίς αυτό να σημαίνει κάτι ανησυχητικό.
Μάθετε τα πάντα για τον εμβολιασμό
Ο εμβολιασμός παράλληλα με τον τακτικό έλεγχο με τεστ Παπανικολάου, μπορεί να προσφέρει επιπλέον προστασία έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Εδώ θα εξηγήσουμε περισσότερα για τον εμβολιασμό έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, πώς λειτουργεί, πόσο αποτελεσματικός είναι καθώς και το σημαντικό ρόλο που μπορεί να παίξει στην πρόληψη της ασθένειας.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ενώ ο εμβολιασμός προσφέρει αποτελεσματική προστασία έναντι ορισμένων τύπων του ιου HPV, δεν αντικαθιστά σε καμία περίπτωση το Τεστ Παπανικολάου, το οποίο πρέπει να συνεχίσει να γίνεται κάθε χρόνο.
Ποιος μπορεί να ωφεληθεί από τον εμβολιασμό;
Κορίτσια στην εφηβεία
Έχει αποδειχθεί ότι ο εμβολιασμός στην εφηβεία, ιδίως πριν την έναρξη σεξουαλικών σχέσεων είναι πολύ αποτελεσματικός, αφού προστατεύει το 99% των κοριτσιών που εμβολιάστηκαν από μελλοντική λοίμωξη με τους επικίνδυνους τύπους του ιού.
Σεξουαλικά ενεργές γυναίκες
Φαίνεται ότι ο εμβολιασμός προστατεύει και τις γυναίκες μεγαλύτερων ηλικιών που έχουν αρχίσει τη σεξουαλική τους ζωή σε ποσοστο 60-70%. Είναι ενδιαφέρον ότι ο εμβολιασμός προστατεύει από μελλοντικές επαναλοιμώξεις και τις γυναίκες που έχουν προσβληθεί από τους επικίνδυνους τύπους του ιου, ενώ αντίθετα η προσβολή από τους αντίστοιχους ιους δεν αφήνει ανοσία.
Πώς λειτουργεί το εμβόλιο;
Η πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μέσω του εμβολιασμού λειτουργεί με το να διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα στο να παράγει επιπλέον προστασία έναντι της λοίμωξης από τον HPV. Όπως τα περισσότερα εμβόλια, λειτουργεί εισάγοντας στον οργανισμό ένα τμήμα του ιού, το οποίο είναι σχεδιασμένο για να προσφέρει προστασία (ανοσία) έναντι της λοίμωξης, χωρίς να επιτρέψει την εμφάνισης της ασθένειας ή των συμπτωμάτων της.
Μετά τον εμβολιασμό, το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει τα τμήματα του ιού που εισέρχονται στο σώμα, παράγει ουσίες που ονομάζονται αντισώματα και προσπαθεί να καταστρέψει ή να αποδυναμώσει τον ιο. Σε περίπτωση που η γυναίκα έρθει στο μέλλον σε επαφή με τον πραγματικό ιο, αυτά τα αντισώματα που έχουν δημιουργηθεί από το εμβόλιο θα ενεργοποιηθούν και θα καταπολεμήσουν τον ιο, προστατεύοντας έτσι από εμμένουσες λοιμώξεις και προκαρκινικές και καρκινικές αλλοιώσεις.
Εμβολιασμός -Πόσο αποτελεσματικός είναι;
Ο εμβολιασμός προσφέρει προστασία έναντι των τύπων υψηλού κινδύνου HPV, που ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Αυτή τη στιγμή, ο εμβολιασμός έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί καλά και συνεχίζει να προσφέρει προστασία το λιγότερο για 8-10 χρόνια, αφού για τόσα χρόνια έχει αρχίσει να εφαρμόζεται ο εμβολιασμός. Με μαθηματικά μοντέλα πρόβλεψης, έχει υπολογιστεί ότι η προστασία από το εμβόλια θα διαρκεί πολύ περισσότερο, αλλά αυτό θα αποδειχθεί στο μέλλον.
Θα συνεχίσω να χρειάζομαι προληπτικό έλεγχο μετά τον εμβολιασμό;
Η απάντηση είναι σίγουρα “ναι”.
Παρότι ο εμβολιασμός προσφέρει προστασία από τους πιο συχνά εμφανιζόμενους τύπους του HPV που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, υπάρχουν ακόμη κάποιοι λιγότερο συχνοί τύποι του HPV που μπορεί να προκαλέσουν την ασθένεια και οι οποίοι δεν καλύπτονται από τον εμβολιασμό. Ο τακτικός έλεγχος με το τεστ Παπανικολάου είναι λοιπόν πολύ σημαντικός για να εντοπίζει πιθανά προκαρκινικά στάδια ή πρώιμα σημάδια του καρκίνου στον τράχηλο και να δίνει τη δυνατότητα έγκαιρης θεραπείας πριν αυτός εξελιχθεί.
Πόσο ασφαλής είναι ο εμβολιασμός;
΄Ολα τα εμβόλια, πριν λάβουν έγκριση για χρήση τους στον πληθυσμό, εξετάζονται εκτενώς σε κλινικές μελέτες που περιλαμβάνουν χιλιάδες άτομα από ένα ευρύ ηλικιακό φάσμα.Τα αποτελέσματα ελέγχονται κατά τη διάρκεια κάποιων ετών και αναλύονται για πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες.
Στη συνέχεια οι ιατρικές και κρατικές αρχές της κάθε χώρας μελετούν όλα τα στοιχεία πριν δώσουν την έγκριση για άδεια κυκλοφορίας στη συγκεκριμένη χώρα. Μόνο τότε, μετά από χρόνια έρευνας και ελέγχου, ένα εμβόλιο ή φάρμακο μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλο για συνταγογράφηση στον ευρύ πληθυσμό.
Τα τελευταία χρόνια, ο εμβολιασμός κατά του HPV έχει εφαρμοστεί σε εκατομύρια γυναίκες σε όλον τον κόσμο και μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι είναι γενικά πολύ ασφαλής και καλά ανεκτός. Όπως και με άλλα εμβόλια έχουν αναφερθεί ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες, οι συχνότερες από τις οποίες ήταν κοκκινίλα, πρήξιμο και πόνος στο σημείο της ένεσης και οι οποίες, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν είχαν μεγάλη διάρκεια. Σοβαρότερες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πολύ σπάνιες.
Πώς μπορώ να εμβολιαστώ;
Ο γυναικολόγος ενημερώνει για τη χρησιμότητα, την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του εμβολιασμού κατά του HPV κατά περίπτωση.
Στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός κατά του ιού στις ηλικίες 12-26 ετών καλύπτεται 100% από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς.
Σε γυναίκες μεγαλύτερες των 25 ετών, τα εμβόλια για τον ιο μπορούν να συνταγογραφηθούν, όπως και τα υπόλοιπα φάρμακα.
Ο εμβολιασμός γίνεται με τρεις ενέσεις στο μπράτσο – που χορηγούνται διαδοχικά σε μια περίοδο έξι μηνών.
Συμπερασματικά
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ένας καρκίνος που μπορεί να προληφθεί με τη βοήθεια του εμβολιασμού και του τακτικού Τεστ Παπανικολάου. Όλες οι γυναίκες πρέπει να ενημερωθούν για τις δυνατότητες που έχουν να προστατέψουν την υγεία τους. Έχει ξαναειπωθεί: ‘Η γνώση είναι δύναμη’.