Γιατί σπάμε το ρόδι την Πρωτοχρονιά

Ένα πανάρχαιο έθιμο του λαού μας για την γιορτινή μέρα της έλευσης του νέου χρόνου είναι «το σπάσιμο του ροδιού» Το έθιμο αυτό αρχικά εντοπίστηκε στην Πελοπόννησο, αν και μέτα διαδόθηκε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και  συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.

Την Πρωτοχρονιά η οικογένεια έβαζε τα καλά της και πήγαινε στην εκκλησία για να παρακολουθήσει την λειτουργία και να υποδεχτεί τον καινούργιο χρόνο. Ο νοικοκύρης του σπιτιού είχε μαζί του το ρόδι και γυρνώντας στο σπίτι έπρεπε να χτυπήσει την πόρτα και να του ανοίξουν. Έτσι θα ήταν ο πρώτος που θα έμπαινε στο σπίτι για να κάνει το καλό ποδαρικό (με το δεξί πάντα) σπάζοντας το ρόδι και λέγοντας «με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος..». Βέβαια στο σήμερα που όλα έχουν απλουστευθεί ή και μερικές εθιμοτυπικές συνήθειες ξεχαστεί, εκείνο που έχουμε διατηρήσει είναι απλά το σπάσιμο του ροδιού που συνδέεται άμεσα με την δοξασία που το αναγάγει σε σύμβολο καλοτυχίας.

Η δύναμη του ροδιού έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα αφού θεωρούσαν ότι οι κόκκοι του συμβολίζαν την αφθονία, ίσως και λόγω της ποσοτητάς τους,  τη γονιμότητας την αιωνιότητα (αν και σχετίζεται με τον θάνατο) αλλά και την καλή τύχη. Στην ελληνική μυθολογία είναι το φρούτο που δένει την Περσεφόνη με το βασίλειο του Κάτω Κοσμου και το έμβλημα των Ελευσίνιων μυστηρίων. Στην αρχαία Αίγυπτο, το χρησιμοποιούσαν ως ταφικό κτέρησμα, ενώ αποτελούσε διακοσμητικό μοτίβο στο ναό του Σολομώντα κι αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη.

Το ρόδι, που εννοιολογικά σημαίνει ροή και δύναμη, ο καρπός της ζωής και της καλοτυχίας, που στον Βουδισμό αποτελεί ένα από τα τρία ευλογημένα φρούτα, είναι από τα πρώτα δέντρα που καλλιεργήθηκαν (το πρώτο ρόδι πρωτοεμφανίστηκε στην Περσία) και είναι γεμάτο οφέλη, αφού είναι  πλούσιο σε βιταμινες και παράλληλα χαμηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες κι ο χυμός του χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες γιαα θεραπευτικούς σκοπούς.