Καθώς τα σύγχρονα παιδιά μεγαλώνουν πια «βουτηγμένα» –
θέλοντας και μη- σε ένα περιβάλλον με ηλεκτρονικά «γκάτζετ» και οθόνες,
ενώ οι γονείς συχνά δεν γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν, η Αμερικανική
Ακαδημία Παιδιατρικής εξέδωσε νέες επίσημες συστάσεις.
Είναι ένα είδος
«μπούσουλα» για να καθοδηγήσει τους μπαμπάδες και τις μαμάδες σχετικά με
το αν και πόσο πρέπει να αφήνουν τα μικρά παιδιά τους να παίζουν με μια
συσκευή ή να παρακολουθούν μια οθόνη.
Οι δύο βασικές συμβουλές είναι: καμία οθόνη για τα παιδάκια έως 18
μηνών, ενώ όχι πάνω από μια ώρα οθόνη για τα νήπια δύο έως πέντε ετών.
Ακόμη, οι γονείς επουδενί δεν πρέπει να μπαίνουν στον πειρασμό να δίνουν
ηλεκτρονικές συσκευές στα παιδιά τους για να τα καθησυχάζουν, όταν αυτά
κλαίνε ή επιζητούν επίμονα την προσοχή των γονιών τους. Το «κόλπο» αυτό
επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως σε αεροπλάνα ή σε
επισκέψεις σε γιατρούς.
Οι νέες συστάσεις, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Pediatrics» της
Ακαδημίας, με υπεύθυνη την αναπληρώτρια καθηγήτρια παιδιατρικής Μέγκαν
Μορένο και τον ελληνικής καταγωγής Δημήτρη Χρηστάκη του Πανεπιστημίου
και του Νοσοκομείου Παίδων του Σιάτλ, επισημαίνουν την ανάγκη η χρήση
ηλεκτρονικών συσκευών να εξισορροπείται με σωματική άσκηση, επαρκή ύπνο
και αρκετό χρόνο με όλη μαζί την οικογένεια για φαγητό ή παιγνίδια
(χωρίς οθόνες!).
Ακόμη, το σωστό είναι να μη γίνεται χρήση οθονών στην κρεβατοκάμαρα
του παιδιού, ούτε την ώρα του φαγητού. Ένας βασικός κανόνας πρέπει να
είναι, επίσης, καμία χρήση οθόνης μία ώρα πριν τον ύπνο.
Όταν τα νήπια χρησιμοποιούν κάποια συσκευή, το ιδανικό θα είναι να
πρόκειται για κάποιο τηλεοπτικό ή άλλο πρόγραμμα που μπορούν να
παρακολουθήσουν ή για κάποιο ηλεκτρονικό παιγνίδι που μπορούν τα παιδιά
να παίξουν μαζί με τους γονείς τους. Ιδίως τα παιδάκια έως δύο ετών δεν
μπορούν να μάθουν πολλά από μια ηλεκτρονική συσκευή (ηλεκτρονικό παιδικό
βιβλίο, παιδικό βιντεοπαιγνίδι κ.α.), χωρίς τη βοήθεια ενός μεγάλου.
«Είναι σαν το αυτοκίνητο. Δεν του δίνεις απλώς τα κλειδιά και λες
στο παιδί «εντάξει, οδήγα το». Κάθεσαι δίπλα του τα πρώτα χρόνια που
οδηγεί» τόνισε η Μορένο. Και αν το παιδί παίζει με μια εφαρμογή (app)
στην ταμπλέτα ή στο κινητό, ο γονιός θα πρέπει να την έχει «τσεκάρει»
πρώτα.
Αλλά και στα μεγαλύτερα παιδιά, άνω των πέντε ετών, καθώς και στους
εφήβους, πρέπει να τίθενται όρια, όσον αφορά τον χρόνο που περνάνε
μπροστά σε μια οθόνη, μικρή ή μεγάλη. Η συχνή χρήση οθονών παρεμβαίνει
στην ομαλή ανάπτυξη του εγκεφάλου, στον επαρκή ύπνο, στο «χτίσιμο» υγιών
διαπροσωπικών σχέσεων κ.α.
Μεγάλη σημασία, κατά τους Αμερικανούς παιδίατρους, έχει το τι κάνει
ένα παιδί μπροστά σε μια οθόνη. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει πρόβλημα αν
μιλάει στο Skype με τη γιαγιά του ή αν χρησιμοποιεί το Facebook, όταν
νιώθει απομόνωση από τους συμμαθητές του, επειδή είναι παχύσαρκος ή
ομοφυλόφιλος.
«Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι καλά ή κακά. Αυτό που
πραγματικά μετράει, είναι τι κάνει το παιδί με αυτά και πώς τα
χρησιμοποιεί» δήλωσε η Μορένο.
Επίσης, η Ακαδημία Παιδιατρικής συστήνει στους γονείς να
περιορίσουν και οι ίδιοι την υπερβολική χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών
(κινητών, υπολογιστών κ.α.) στο σπίτι, αλλά και όταν βρίσκονται μαζί με
τα παιδιά τους (π.χ. στη διάρκεια μιας βόλτας), επειδή αυτή η ελλιπής
επικοινωνία γονιού-παιδιού βάζει τα θεμέλια για μελλοντική αποξένωση και
συγκρούσεις μεταξύ τους.
