Σε αγώνα δρόμου επιδίδονται οι τράπεζες προκειμένου να προλάβουν την έναρξη ισχύος του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Θέλουν να σημάνουν «κόκκινο» συναγερμό προς τους δανειολήπτες που έχουν σε καθυστέρηση δάνεια, πιστεύοντας ότι με την έναρξη του νόμου θα μπορέσουν να κινητοποιήσουν τους πελάτες τους και θα μειώσουν με τον τρόπο αυτό τα «κόκκινα» δάνεια.
«Καταιγίδα» εξωδίκων βρίσκουν αποδέκτες τους κακοπληρωτές - δανειολήπτες, καθώς οι τράπεζες έχουν σε ανάπτυξη ένα «καλάθι» άμεσων ενεργειών προκειμένου να κινητοποιήσουν τους πελάτες τους των οποίων οι οφειλές ξεπερνούν τις 90 ημέρες.
Στο στόχαστρο μπαίνουν άμεσα τα δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις και η λογική των τραπεζών είναι πριν από την πώληση των δανείων αυτών σε funds και πλατφόρμες, να κινητοποιηθούν οι μηχανισμοί είσπραξης στο μέγιστο. Μπορεί τα δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις να μην επιδέχονται πλειστηριασμούς, αν όμως κάποιος δανειολήπτης χαρακτηριστεί ως μη συνεργάσιμος, η τράπεζα μπορεί να εγείρει δικαστικά απαιτήσεις. Το ίδιο θα συμβεί στους δανειολήπτες και εάν το δάνειό τους βρεθεί στο χαρτοφυλάκιο κάποιου fund.
Για τον σκοπό αυτόν οι τράπεζες έχουν στα καταστήματα τους ανθρώπους που ασχολούνται μόνον με τα κόκκινα δάνεια και είναι οι επονομαζόμενοι [Restructuring Banking Officers». Μια ειδική ομάδα δηλαδή που ασχολείται αποκλειστικά με τις οφειλές που είναι σε μεγάλη καθυστέρηση. Ενημερώνει τους δανειολήπτες, τους προτείνει λύσεις για να πληρώσουν ή φτάνει στο έσχατο σημείο των εξωδίκων και των ένδικων μέτρων.
Ρυθμίσεις
Τα πιστωτικά ιδρύματα προσφέρουν μακροχρόνιες ρυθμίσεις με στόχο οι δανειολήπτες να σταματήσουν να είναι «κόκκινοι». Όπως σημειώνουν μάλιστα, οι περισσότεροι από αυτούς, είχαν ρυθμίσει στο παρελθόν τις οφειλές τους και εν τω μεταξύ δημιούργησαν εκ νέου οφειλές. Οι τράπεζες ρυθμίζουν και επαναρυθμίζουν τα κόκκινα αλλά τελικώς το ύψος τους παραμένει σημαντικό.
Είναι εύκολο για δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις οι τράπεζες να προχωρήσουν σε έναν διακανονισμό που θα προβλέπει και κούρεμα (το οποίο θα εφαρμοστεί μόλις ισχύσει ο εξωδικαστικός συμβιβασμός). Το σημαντικό για τις τράπεζες που έχουν αναδυθεί σε έναν αγώνα δρόμου είναι να πετύχουν τους στόχους που έχουν συμφωνήσει με τον SSM σε ό,τι αφορά τα καθυστερούμενα δάνεια. Τη Δευτέρα θα παρουσιαστεί από την κυβέρνηση και επίσημα η συμφωνία με τους δανειστές σε ό,τι αφορά τον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
Πιο συγκεκριμένα, συνέντευξη Τύπου εν όψει της συζήτησης του σχεδίου νόμου για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής, θα πραγματοποιήσουν τη Δευτέρα ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Δημήτρης Παπαδημητρίου και ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Φώτης Κουρμούσης.
Στόχοι
Στο τέλος του καλοκαιριού αναμένεται να μπουν μπροστά οι πωλήσεις χαρτοφυλακίων δανείων και εκτιμάται πως τα δάνεια που θα πωληθούν θα είναι της τάξεως των 8 δισ. Ρευστοποιήσεις, πωλήσεις και διαγραφές αλλά και μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις θα είναι τα εργαλεία με τα οποία τα πιστωτικά ιδρύματα θα δουλέψουν για να αλλάξουν τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα.
Στις μακροχρόνιες ρυθμίσεις προβλέπεται παράταση της διάρκειας του δανείου, η μείωση του επιτοκίου, αλλά και τακτικές σπασίματος του δανείου στα δύο με πάγωμα τμήματος της οφειλής.
Με βάση τον κώδικα δεοντολογίας οι τράπεζες έχουν στη διάθεσή τους και διαγραφές, πωλήσεις, πλειστηριασμούς του ακινήτου αλλά και λύσεις όπως χρηματοδοτική μίσθωση αλλά και εθελοντική παράδοση.
Στην πρόσφατη της έκθεση για τα κόκκινα δάνεια, η Τράπεζα της Ελλάδος σημείωσε πως πρέπει να ενταθούν οι δικαστικές ενέργειες, όπως είναι οι πλειστηριασμοί ακινήτων, κυρίως για τα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 720 ημερών (δύο χρόνια) και δεν έχουν καταγγελθεί.
Στόχος είναι το ποσοστό των μη καταγγελμένων δανείων να μειωθεί στο 107% για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στο 2% με 24% για τις μεγάλες επιχειρήσεις.
Κύκλοι της αγοράς σημειώνουν πως η κατάσταση θα αλλάξει μόνον σε περίπτωση που πραγματοποιηθεί η αξιολόγηση και κινηθούν τάχιστα οι διαδικασίες σε ό,τι αφορά τον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
Ολοι οι τραπεζίτες στα conference calls που πραγματοποίησαν πρόσφατα μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων τους σημείωσαν πως η κατάσταση σε ότι αφορά τα κόκκινα δάνεια για τις τράπεζες παραμένει υπό όρους αναστρέψιμη, όπως επίσης στην ίδια κατεύθυνση θα κινηθούν και οι λοιποί στόχοι των τραπεζών για το 2017.
Αν ωστόσο χαθεί το διάστημα μέχρι τον Ιούνιο τότε τα πράγματα θα είναι εξόχως κρίσιμα για την κατάσταση στην αγορά και ειδικότερα στον τραπεζικό κλάδο. Μία αναθεώρηση των στόχων προς το χειρότερο μπορεί να αλλάξει εντελώς τα δεδομένα για τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας.
Πάντως οι τράπεζες στην παρούσα φάση δεν δέχονται πίεση μόνον σε ό,τι αφορά το θέμα των κόκκινων δανείων αλλά και σε εκείνο της κερδοφορίας του 2017.
Δανειολήπτες με ενέχυρα
Ρευστοποιήσεις μέσω πλειστηριασμών
Σε κάθε περίπτωση, διαφορετική συμπεριφορά θα πρέπει να επιδείξουν οι δανειολήπτες με ενέχυρα.
Οι τραπεζικοί παράγοντες σημειώνουν πως ενόψει της ισχύος του νέου θεσμικού πλαισίου αυτή δείχνει να είναι και η τελευταία ευκαιρία για τους χιλιάδες «κόκκινους» δανειολήπτες να ρυθμίσουν τις οφειλές τους.
Πολύ σύντομα θα ξεκινήσουν οι πωλήσεις των «κόκκινων» χαρτοφυλακίων στα fund και το επόμενο βήμα θα είναι στις περιπτώσεις που υπάρχουν ενέχυρα να ξεκινήσουν οι ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων μέσω πλειστηριασμών.
Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα αποτελούν τη σημαντικότερη πηγή κινδύνου για τα κεφάλαια των τραπεζών, ιδιαίτερα τώρα που αυτά αυξάνονται από τις αρχές του έτους στο πλαίσιο της καθυστέρησης της υλοποίησης της συμφωνίας.
Οι τράπεζες θα πρέπει μέχρι το τέλος του 2019 να έχουν μειώσει τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματά τους κατά 40 δισ. ευρώ φθάνοντας στα 67 δισ. ευρώ.
Ας σημειωθεί πως με βάση τα στοιχεία του 2017 οι τράπεζες θα περάσουν τα κρίσιμα stress tests του 2018 στα οποία δεν πρέπει με τίποτα να έχουν απολέσει κεφάλαια. Η όποια ανακεφαλαιοποίηση θα οδηγήσει τα πιστωτικά ιδρύματα στο bail in. Ένα κούρεμα καταθέσεως θα ανατρέψει πλήρως το status των τραπεζών.