Το Χειμερινό Ηλιοστάσιο, την 21η
Δεκεμβρίου, είναι η ημέρα που σηματοδοτεί, αστρονομικά, την έναρξη του
χειμώνα για το βόρειο ημισφαίριο.
Την ημέρα αυτή ο Ήλιος βρίσκεται στο
χαμηλότερο σημείο του ουρανού, όπως εμείς το παρατηρούμε, στο σύνολο της
ετήσιας περιστροφής της Γης γύρω από αυτόν.
Την 21η Δεκεμβρίου η μέρα έχει τη
μικρότερη διάρκεια από όλες τις άλλες για το βόρειο ημισφαίριο καθώς ο
Νότιος Πόλος είναι στραμμένος περισσότερο προς τον Ήλιο. Αντίστοιχα στο
νότιο ημισφαίριο έχουμε τη μεγαλύτερη μέρα του χρόνου.
Η λέξη Ηλιοστάσιο προέρχεται από το
«ήλιος» και το «στέκομαι»/«στάση» επειδή κοντά στα ηλιοστάσια (λίγες
ημέρες πριν ή μετά) ο Ήλιος φαίνεται να επιβραδύνει τη φαινομενική
κίνησή του προς τα βόρεια ή προς τα νότια, μέχρι που την ημέρα του
ηλιοστασίου αυτή η κίνηση μηδενίζεται και αντιστρέφεται. Έτσι ο Ήλιος
φαίνεται να «στέκεται»