Τα νομοσχέδια αυτά θα δυσκολέψουν την έξοδο των εργαζομένων στην συνταξιοδότηση καθώς και θα επέλθει περικοπή περί το 18% για τους νυν και τους μελλοντικούς συνταξιούχους.
Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος παραδέχτηκε ότι «κλείδωσαν» οι μειώσεις στις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ προκειμένου να πιαστεί ο στόχος που αναφέρεται στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2016 για περικοπές συντάξεων και εφάπαξ συνολικού ύψους 1,268 δισ. ευρώ. Ειδικοί στην ασφάλιση υποστηρίζουν ότι ακόμα και αν αύριο καταργηθούν όλες οι συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ, θα εξοικονομηθούν 3,8 δισ. ευρώ από τα 6 δισ. που απαιτούνται (κόστος 4,2 δισ. από την απόφαση του ΣτΕ, 1,8 δισ. περικοπή συνταξιοδοτικής δαπάνης για το 2016).
Οι μειώσεις θα επιβληθούν κλιμακωτά στο σύνολο του ποσού κύριας και επικουρικής σύνταξης άνω των 1.000 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι θα θιγούν και οι κύριες συντάξεις ύψους 800 ευρώ. Η απόφαση για το «βάθος» του μαχαιριού (έχει γίνει επεξεργασία νέων σεναρίων για μειώσεις έως 18%) θα ληφθεί όταν ολοκληρωθεί η ποσοτικοποίηση των αλλαγών.
Το νέο σύστημα υπολογισμού συντάξεων με βάση το σουηδικό μοντέλο και ενιαίους κανόνες εισφορών – παροχών θα οδηγήσει σε εξόντωση τη μελλοντική γενιά συνταξιούχων, αφού το ποσοστό αναπλήρωσης δεν θα υπερβαίνει το 55% (κύρια και επικουρική) από 70% που είναι σήμερα. Το πόρισμα της επιτροπής σοφών, το οποίο αναμένεται να δημοσιοποιηθεί την ερχόμενη Πέμπτη, θα βασίζεται στον συνδυασμό των προτάσεων Κατρούγκαλου και του τέως διοικητή του ΙΚΑ Μιλτιάδη Νεκτάριου.
Η επιτροπή εισηγείται το νέο μοντέλο (ατομικές μερίδες, κανόνες κεφαλαιοποιητικού συστήματος) να εφαρμοστεί στη νεότερη γενιά ασφαλισμένων από το 1992 ή το 2002, ενώ θα ισχύσει μεταβατική περίοδος για τους παλαιότερους. Τα μέλη της επιτροπής επισήμαναν την ανάγκη διατήρησης διαφορετικών καθεστώτων εκεί όπου υπάρχουν ιδιαιτερότητες, ακόμα και αν τα Ταμεία συγχωνευτούν σε έναν ενιαίο φορέα. Ειδικότερα, έγινε μνεία για τους υπαλλήλους της ΔΕΗ, του ΟΤΕ και των τραπεζών που έχουν καταβάλει για πολλά χρόνια υψηλές εισφορές συγκριτικά με τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ.
Ως πρώτο βήμα θα κατατεθεί το νομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα, καθώς οι δανειστές θέλουν να τα δουν ψηφισμένα ως τα μέσα Οκτωβρίου για να ξεκλειδώσει η πρώτη δόση του νέου μνημονίου. Σύμφωνα με τον κ. Κατρούγκαλο, οι δανειστές θα πειστούν ότι η ασφαλιστική μεταρρύθμιση θα λειτουργήσει ως ισοδύναμο στα μνημονιακά προαπαιτούμενα και το επόμενο διάστημα θα επανέλθουν ορισμένες ευεργετικές διατάξεις που έδιναν ανάσα σε ασφαλισμένους και συνταξιούχους (ν. 4325 και 4331). Προς το παρόν, όμως, θα ανασταλεί για μικρό ή μεγαλύτερο διάστημα:
- Η χορήγηση συντάξεων σε 30.000 ανασφάλιστους υπερήλικες.
- Η δυνατότητα καταβολής χαμηλότερων ασφαλίστρων για τους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ.
- Η δυνατότητα συμψηφισμού οφειλών έως 30.000 ευρώ με συντάξεις αυταπασχολούμενων οφειλετών.
- Η συνταξιοδότηση με χαμηλότερα όρια ηλικίας (καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών) για 25.000 υπαλλήλους της καθαριότητας στους δήμους.
- Η προστασία από τις κατασχέσεις για οφειλές των επιχειρήσεων στο ΙΚΑ και η κατάργηση της ποινικοποίησης των οφειλών για τους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ.
- Η δυνατότητα έκτακτης επιχορήγησης των Ταμείων από το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) για την πληρωμή των συντάξεων. Τα δύο τελευταία χρόνια ταμειακή διευκόλυνση από τον ΑΚΑΓΕ είχαν αντλήσει το ΙΚΑ, ο ΟΑΕΕ, το ΕΤΕΑ και το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων. Οι δανειστές απαιτούν να εφαρμοστεί η μνημονιακή ρύθμιση που ορίζει ότι όλα τα επικουρικά συνταξιοδοτικά ταμεία θα χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από ίδιες εισφορές από 1-1-2015. Επιπλέον, οι δανειστές έθεσαν και νέο προαπαιτούμενο τη σταδιακή αύξηση του χρόνου καταβολής εισφορών έως και τα 40 έτη για όσους έχουν θεμελιώσει σήμερα δικαίωμα συνταξιοδότησης με 35-37 έτη.
Αυτή η δυσάρεστη εξέλιξη θα τους αναγκάσει είτε να προβούν σε επανέναρξη εργασιών, και επομένως εκ νέου ενεργοποίηση της ασφάλισής τους στον ΟΑΕΕ προκειμένου να πετύχουν τη συνταξιοδότηση από τα 62 ηλικιακά έτη και μετά (με 40 έτη ασφάλισης), είτε απλώς θα αναμένουν τη συμπλήρωση των… 67 ηλικιακών ετών, με όσα χρόνια ήδη διαθέτουν (από 15ετία και άνω), έχοντας όμως απολέσει τη δυνατότητα για ταχύτερη έξοδο αλλά και υψηλότερη σύνταξη. Αλλά και όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες παραμένουν ενεργοί ασφαλιστικά έχοντας συμπληρώσει σήμερα άνω των 30 ετών ασφάλισης και πλησιάζουν τα 35 έτη ασφάλισης, και εκείνοι με τη σειρά τους θα υποχρεωθούν σε περαιτέρω παραμονή στην ασφάλιση του Ταμείου.
