Σε 298 σελίδες (που μαζί με το χωροταξικό αναμένεται να φτάσουν τις 400) χωρισμένες σε 12 μέρη και 16 επιμέρους κεφάλαια αποτυπώνεται το σχέδιο «Καλλικράτης» το οποίο, σύμφωνα με όσα κατά καιρούς έχει πεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών πρόκειται «να αποτελέσει την αφετηρία και τον οδικό χάρτη για την μεταρρύθμιση στην Αυτοδιοίκηση και τη δημιουργία του λεγόμενου επιτελικού κράτους». Η αυτοδιοίκηση gr δημοσιεύει το πλήρες κείμενο του «μη οριστικοποιημένου προσχεδίου», που στάλθηκε το Σάββατο από το ΥΠΕΣ σε ΚΕΔΚΕ και ΕΝΑΕ, προκειμένου να γίνουν οι τελικές παρατηρήσεις και το οριστικό κείμενο να παρουσιαστεί στο υπουργικό συμβούλιο την και να τεθεί σε διαβούλευση, ώστε αρχές Μαίου να κατατεθεί στη Βουλή.
Όπως προαναφέρθηκε το κείμενο το προσχεδίου χωρίζεται σε επτά μέρη ως εξής:
Α’ ΜΕΡΟΣ Σύσταση – Συγκρότηση Αυτοδιοίκησης και Αποκεντρωμένης Διοίκησης
Α’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Σύσταση – Συγκρότηση Δήμων
Β’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Σύσταση Περιφερειών
Γ’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Σύσταση Αποκεντρωμένης Διοίκησης
Β’ ΜΕΡΟΣ Πρώτος Βαθμός Αυτοδιοίκησης
Α’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δημοτικές Αρχές
Β’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Εκλογικό Σύστημα
Γ’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Σύστημα Διακυβέρνησης
Δ’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λειτουργία Τοπικών και Δημοτικών Κοινοτήτων
Ε’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Καταστατική Θέση Αιρετών
ΣΤ’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Μεταβιβαζόμενες Αρμοδιότητες στους Δήμους
Ζ’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Διαδημοτική Συνεργασία - Νομικά Πρόσωπα
Γ’ ΜΕΡΟΣ Δεύτερος Βαθμός Αυτοδιοίκησης - Περιφέρειες
Α’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Αρχές – Όργανα
Β’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Εκλογικό Σύστημα
Γ’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Σύστημα Διακυβέρνησης
Δ’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Καταστατική Θέση
Ε’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Αρμοδιότητες
ΣΤ’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Επιχειρήσεις - Νομικά Πρόσωπα
Δ’ ΜΕΡΟΣ Νησιωτικοί και Ορεινοί Δήμοι – Νησιωτικές Περιφέρειες
Ε’ ΜΕΡΟΣ Μητροπολιτική Περιφέρεια
Ζ’ ΜΕΡΟΣ Εποπτεία
Η’ ΜΕΡΟΣ Προσωπικό
Θ’ ΜΕΡΟΣ Οικονομικά
Ι’ ΜΕΡΟΣ Αποκεντρωμένη Διοίκηση
ΙΑ’ ΜΕΡΟΣ Επιχειρησιακό Σχέδιο Υποστήριξης Προγράμματος «Καλλικράτης»
ΙΒ’ ΜΕΡΟΣ Μεταβατικές- Τελικές - Καταργητικές Διατάξεις - Έναρξη Ισχύος
Τα βασικά σημεία του προσχεδίου είναι τα εξής:
- Τα τοπικά διαμερίσματα μετονομάζονται σε τοπικές κοινότητες εφόσον έχουν πληθυσμό έως και 2000 κατοίκους, και σε δημοτικές κοινότητες εφόσον έχουν πληθυσμό μεγαλύτερο από 2.000 κατοίκους. Δημοτική κοινότητα συγκροτούν τα τοπικά νησιωτικά διαμερίσματα που έχουν πληθυσμό άνω των χιλίων (1.000) κατοίκων, αλλά και ανεξαρτήτως πληθυσμού πρώην κοινότητες που εκτείνονται σε όλη την περιφέρεια του νησιού και δεν αποτελούν δήμο. Αυτό σημαίνει ότι μικρά νησιά όπως για παράδειγμα τα Αντικύθηρα στη νομαρχία Πειραιά θα αποτελέσουν ένα δήμο με γειτονικά (στην συγκεκριμένη περίπτωση τα Κύθηρα). (άρθρο 2)
- Ο δήμος διοικείται από το δημοτικό συμβούλιο, την οικονομική επιτροπή, την επιτροπή ποιότητας ζωής, την εκτελεστική επιτροπή και τον δήμαρχο. Το δημοτικό συμβούλιο αποτελείται από δέκα επτά (17) μέλη σε δήμους με πληθυσμό έως πέντε (5.000) κατοίκους, είκοσι ένα (21) σε δήμους με πληθυσμό από πέντε χιλιάδες έναν έως δέκα χιλιάδες (5.001-10.000) κατοίκους, είκοσι πέντε (25) σε δήμους με πληθυσμό από δέκα χιλιάδες έναν έως τριάντα χιλιάδες (10.001-30.000) κατοίκους, τριάντα τρία (33) σε δήμους με πληθυσμό από τριάντα χιλιάδες έναν έως εξήντα χιλιάδες (30.001-60.000) κατοίκους, σαράντα ένα (41) σε δήμους με πληθυσμό από εξήντα χιλιάδες έναν έως εκατό χιλιάδες (60.001-100.000) κατοίκους, σαράντα πέντε (45) σε δήμους με πληθυσμό από εκατό χιλιάδες έναν έως εκατόν πενήντα (100.001-150.000) κατοίκους, σαράντα εννέα (49) σε δήμους με πληθυσμό από εκατόν πενήντα χιλιάδες και άνω (άρθρο 7).
- Το περιφερειακό συμβούλιο αποτελείται από σαράντα ένα (41) μέλη σε περιφέρειες με πληθυσμό έως 300.000 κατοίκους, πενήντα ένα (51) μέλη σε περιφέρειες με πληθυσμό από 300.001 έως 800.000 κατοίκους, εβδομήντα ένα (71) μέλη σε περιφέρειες άνω των 800.000 κατοίκων. Το περιφερειακό συμβούλιο της περιφέρειας Αττικής αποτελείται από εκατόν ένα (101) μέλη. Το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου αποτελείται από πενήντα ένα (51) μέλη (άρθρο 113)
- Στον τρόπο εκλογής δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων ακολουθείται μικτό εκλογικό σύστημα (για να διαβάσετε το σχετικό ρεπορτάζ κάντε κλικ εδώ: http://www.aftodioikisi.gr/controlItem.aspx?id=6306) (άρθρα 27 και 129)
- Δίνεται το δικαίωμα για εκλογή στο αξίωμα του δημοτικού συμβούλου ή του συμβούλου δημοτικής ή τοπικής κοινότητας ή εκπροσώπου τοπικής κοινότητας, αλλά και του περιφερειακού συμβούλου νέων από 18 ετών και 21 που ίσχυε μέχρι σήμερα (http://www.aftodioikisi.gr/controlItem.aspx?id=6309) (άρθρα 13 και 116)
- Εκατοντάδες αρμοδιότητες μεταβιβάζονται σε δήμους (κυρίως αυτές που αφορούν την εξυπηρέτηση του πολίτη) και περιφέρειες (τον αναπτυξιακό σχεδιασμό) (για να διαβάσετε για τις αρμοδιότητες των περιφερειών κάντε κλικ εδώ: http://www.aftodioikisi.gr/controlItem.aspx?id=6310 και των δήμων εδώ: http://www.aftodioikisi.gr/controlItem.aspx?id=6099). Ωστόσο στις περιφέρειες μεταβιβάζονται μεταξύ άλλων και οι αρμοδιότητες για τα νοσοκομεία της χώρας, γεγονός το οποίο τις εντάσσει και στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής. (άρθρα 94,95 και 186,187)
- Ο Συνήγορος του Δημότη, όπως είχε ονομαστεί στο αρχικό σχέδιο, μετονομάζεται σε Συμπαραστάτη του δημότη και της επιχείρησης (άρθρο 77)
- Δημιουργείται σε κάθε δήμο Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών με στόχο την καταγραφή και η διερεύνηση προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες, που κατοικούν μόνιμα στην περιφέρεια (άρθρο 78)
- Οι μισθοί των αιρετών συνδέονται με αυτούς του γενικού γραμματέα υπουργείου (περίπου 6000 ευρώ μικτά το μήνα). Συγκεκριμένα η αντιμισθία των δημάρχων σε δήμους με πληθυσμό άνω των εκατό χιλιάδων (100.000) κατοίκων είναι ισόποση με το σύνολο των πάσης φύσεως αποδοχών του γενικού γραμματέα υπουργείου, των δημάρχων των δήμων με πληθυσμό από είκοσι χιλιάδες (20.000) έως εκατό χιλιάδες (100.000) κατοίκους είναι ισόποση με το 80% των ανωτέρω αποδοχών και των δημάρχων των δήμων με πληθυσμό κάτω των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων είναι ισόποση με το 60% των ανωτέρω αποδοχών. Παράλληλα οι αντιδήμαρχοι λαμβάνουν το 50% της αντιμισθίας που αναλογεί στο δήμαρχο, ενώ οι πρόεδροι των δημοτικών συμβουλίων λαμβάνουν το 40% αυτής. Επιπλέον, οι μισθοί των περιφερειαρχών είναι ίση με αυτή του γ.γ. υπουργείου, στον αντιπεριφερειάρχη και στον πρόεδρο του περιφερειακού συμβουλίου καταβάλλεται αντιμισθία ίση με το 75% της αντιμισθίας του περιφερειάρχη. (άρθρα 92, 181)
- Ορίζονται πρόσθετες αρμοδιότητες για τους νησιωτικούς και ορεινούς δήμους και για τις νησιωτικές περιφέρειες (άρθρο 204 - 210)
- Ορίζονται μητροπολιτικές αρμοδιότητες (στους τομείς περιβάλλοντος, ποιότητας ζωής, χωρικού σχεδιασμού και αστικών αναπλάσεων, μεταφορών και συγκοινωνιών, διαχείρισης στερεών αποβλήτων κπλ) για την περιφέρεια Αττικής και για την μητροπολιτική ενότητα Θεσσαλονίκης της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (άρθρα 210 - 213)
- Δημιουργείται τριπλό σύστημα διασφάλισης νομιμότητας και εγγύησης του δημοσίου συμφέροντος με πλήρη έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, νέο σύστημα εποπτείας και ανάρτηση κάθε απόφασης στο Διαδίκτυο (άρθρα 214 - 238)
- Οι μετατάξεις προσωπικού αφορούν κυρίως τους υπαλλήλους των νομαρχιών που οι αρμοδιότητές τους μεταφέρονται στους δήμους αλλά και των σημερινών κρατικών περιφερειών που οι αρμοδιότητες τους μεταφέρονται στις αιρετές περιφέρειες. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις το προσχέδιο προβλέπει ότι μπορεί να γίνει η μετάταξη με αίτηση του ίδιου του ενδιαφερόμενου εντός ενός μηνός και η μετάταξη πραγματοποιείται εντός δύο. Ωστόσο, αν δε καταστεί δυνατή η μετάταξη του αναγκαίου προσωπικού για την άσκηση των απονεμομένων αρμοδιοτήτων και εφόσον συντρέχει απονομή αρμοδιοτήτων για το σύνολο συγκεκριμένου τομέα, οι υπάλληλοι το αντικείμενο των οποίων έχει μεταφερθεί στο δήμο ή στην αιρετή περιφέρεια μετατάσσονται αυτοδικαίως (άρθρα 255 – 258) είτε στην έδρα της περιφέρειας είτε στον αντίστοιχο δήμο της έδρας του νομού. Σε κάθε περίπτωση θα γίνει προσπάθεια οι υπάλληλοι που θα μεταταχθούν να παραμείνουν στην ίδια περιοχή.
- Οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι για τους δήμους αποτελούνται από ποσοστά (δεν προσδιορίζονται) από το Φόρο Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων (Φ.Ε.Φ.Ν.Π.) ΦΠΑ και Φόρο Ακίνητης Περιουσίας σε ποσοστό των συνολικών ετήσιων εισπράξεων του φόρου Παράλληλα το κόστος των μεταφερόμενων αρμοδιοτήτων στους δήμους που δεν καλύπτεται από τα παραπάνω καλύπτεται με αύξηση των ποσοστών των δύο πρώτων. Όσο για τις περιφέρειες οι πόροι τους προέρχονται από τους δύο πρώτους φόρους (ΦΕΦΝΠ και ΦΠΑ). (άρθρα 259, 260). Παράλληλα δίνεται η δυνατότητα στους δήμους να λαμβάνουν ποσοστό επί της ετήσιας αύξησης του ΦΠΑ στην περιοχή τους που θα χρηματοδοτεί αποκλειστικά υπηρεσίες κοινωνικής αλληλεγγύης, αλλά και ποσοστό 20% επί του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας ανάλογα με τα έσοδα του φόρου στην περιοχή του, προκειμένου να χρηματοδοτούνται ιδίως δράσεις που αφορούν σε παρεμβάσεις στον πολεοδομικό ιστό και στο δομημένο περιβάλλον του δήμου. (άρθρα 259, 260, 261)
- Δημιουργείται ειδικό πρόγραμμα εξυγίανσης για υπερχρεωμένους ΟΤΑ (άρθρα 262, 263)
- Η κατάρτιση του προγράμματος Ελληνική Αρχιτεκτονική Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, «ΕΛΛ.Α.Δ.Α» για την υποστήριξη των νέων δήμων και των περιφερειών. Διαρθρώνεται σε τρεις άξονες:
(α) ο άξονας με κορμό τα επιχειρησιακά προγράμματα «Διοικητική Μεταρρύθμιση» και «Ψηφιακή Σύγκλιση» του Ε.Σ.Π.Α. 2007 – 2013, στο μέρος που αφορούν στους δήμους και τις περιφέρειες.
(β) ο άξονας του Εθνικού Αναπτυξιακού Προγράμματος Αυτοδιοίκησης που λειτουργεί
συμπληρωματικά με το Ε.Σ.Π.Α. και χρηματοδοτεί ιδίως μη επιλέξιμα από το Ε.Σ.Π.Α. έργα
και δράσεις.
(γ) ο άξονας για την αξιοποίηση και αναδιάταξη των ανθρωπίνων πόρων, με αντικείμενο την
ανάδειξη και αξιοποίηση των ικανοτήτων του υπηρετούντος προσωπικού, το σχεδιασμό της
στελέχωσης με επιστημονικό προσωπικό με βάση την αποτύπωση των αναγκών των νέων
δήμων και περιφερειών (άρθρο 281).
Για να διαβάσετε το πλήρες κείμενο του νομοχεδίου κάντε κλικ εδώ:
