Παραθέτουμε δύο κείμενα σχετικά με τη μάχη του Μελιγαλά μεταξύ
ταγματασφαλίτων και του ΕΛΑΣ-ΕΑΜ. Το ένα προέρχεται από τη μία πλευρά
και το άλλο από την άλλη για λόγους αντικειμενικότητας.
Η ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΔΕΞΙΑΣ
.. Τα ξημερώματα της 9ης Σεπτεμβρίου 1944, ημέρα Κυριακή, οι κομμουνιστοσυμμορίται επιτίθενται κατά της Καλαμάτας με δυο Συντάγματα και με χιλιάδες χωρικούς βιαίως επιστρατευμένους.
Εις τας 6 το απόγευμα και μετά από μάχη 12 ωρών συντρίβεται η φρουρά της πόλεως, η οποία ελέγχει το πιθανόν σημείον εισβολής και τότε, μετά από αγωνία και απεγνωσμένας προσπαθείας αποφασίζεται η ηρωϊκή έξοδος των πολιτών και των υπερασπιστών από την Καλαμάτα και η πορεία τους προς Μελιγαλά, την σπουδαιοτέραν βάσιν αντιστάσεως των Εθνικοφρόνων εις όλην την Μεσσηνίαν.
Έτσι λοιπόν εις τας 2 το πρωί της 10ης Σεπτεμβρίου ξεκινά μια μεγάλη φάλαγξ αποτελούμενη από πολεμιστάς, αλλά και πολύν άμαχο πληθυσμό προς το Μελιγαλά, ενώ αμέσως μετά οι ελασίται γίνονται κύριοι της Καλαμάτας, σφάζοντας και ρημάζοντας το κάθε τι. Υπολογίσιμος εχθρός τους τα παληκάρια που αποτελούν το τάγμα Μελιγαλά, αλλά ολίγοι για να αντιμετωπίσουν τα στίφη των αιματοβαμμένων φονιάδων, με επι κεφαλής τον αδίστακτο Άρη Βελουχιώτη, ο οποίος δίνει διαταγή εις τους άνδρες του να μην αφήσουν τίποτα όρθιο.
Το πρωί της 13ης Σεπτεμβρίου 1944 αρχίζει η επίθεσις κατά του Μελιγαλά, όπου ο πληθυσμός του απο 3.000 που ήταν, έχει φθάσει την στιγμήν εκείνη εις 7.000 φιλοξενώντας τους Έλληνες όλων των γύρω περιοχών. Ο Μελιγαλάς κρατάει καλά. Οι γενναίοι Έλληνες πατριώται, πολεμούν νυχθημερόν σαν λιοντάρια.
Εις τας 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα της γιορτής του Τιμίου Σταυρού, για να δείξουν οι κομμουνισταί, περιτράνως, οτι είναι εχθροί και καταστροφείς όλων των αιωνίων αξιών, φθάνουν αλλαλάζοντας κοντά εις τα συρματοπλέγματα του στρατοπέδου των Ελλήνων, για να χορτάσουν τις βρωμερές ψυχές τους με αίμα αδελφικό.
Η προσπάθεια των γενναίων πολιορκημένων να ζητήσουν βοήθεια από τους Γαργαλιάνους αποτυγχάνει, καθώς και το σχέδιο τους για έξοδο από το Μελιγαλά, και τέλος, κατόπιν προδοσίας, οι συμμορίται κατορθώνουν και εισχωρούν εις τας γραμμάς των αμυνομένων.
12 το μεσημέρι της 15ης Σεπτεμβρίου 1944. Ο Μελιγαλάς παραδίδεται στα χέρια των εξαγριωμένων ελασιτών με επι κεφαλής τον Άρη Βελουχιώτη με τους μαυροσκούφηδες εγκληματίες καβαλλάρηδες του με Σλαβικά ρούχα της Στέππας. Ακολουθούν σκηνές φρίκης, σκηνές ντροπής για το ανθρώπινο γένος.
Αμέσως σφάζονται 41 τραυματίαι εις το Νοσοκομείον με όλο το ιατρικόν προσωπικόν. Αθώα γυναικόπαιδα και γέροι κομματιάζονται εις τους δρόμους, έγκυοι γυναίκες ξεκοιλιάζονται, κοπέλες βιάζονται κτηνωδώς. Η Ελληνική σημαία κατεβαίνει από την Κοινότητα και εις την θέσιν της βάζουν ένα κόκκινο πανί. Εις τας 16 Σεπτεμβρίου φυλακίζονται όσοι απέμειναν ζωντανοί, ενώ τα γυναικόπαιδα κλείνονται χωρίς νερό και φαί σε διάφορα υπόγεια. 18 έγκριτοι Καλαματιανοί, οι οποίοι ατυχώς εγλύτωσαν, οδηγούνται εις την Καλαμάτα, όπου κατακρεουργούνται και τους κρεμούν εις τα πολύφωτα του Δημοτικού φωτισμού της κεντρικής πλατείας της Καλαμάτας.
Τέλος όλοι οι φυλακισμένοι οδηγούνται δεμένοι, ανά τρείς, 2 χιλιόμετρα έξω του Μελιγαλά εις την μεγάλη δεξαμενή, γνωστή ως πηγάδα, όπου με τα φοβερά σύνεργα βασανιστηρίων, όπως πριόνια, τσεκούρια, τζουγκράνες, μαχαίρια, κονσερβοκούτια, κατασφάζονται και πετιούνται μέσα εις την "πηγάδα" μαζί με πολλούς ζωντανούς, μπροστά εις τα τεράστια από φρίκη και σπαραγμό μάτια των οικογενειών τους, οι οποίες υποχρεώθησαν να παρακολουθήσουν τα βασανιστήρια και την σφαγήν των οικείων τους.
Η σελίς αυτή της Ιστορίας μας είναι ντροπή και παραφωνία μεταξύ των άλλων ενδόξων σελίδων της. Είναι όμως οδυνηρή διδαχή για το σήμερα, για το αύριο, για το πάντοτε.
Τιμή και δόξα και ευγνωμοσύνη εις αυτούς, που με το αίμα τους κράτησαν το όνομα του "Έλληνος" ψηλά, καθαρό, άσπιλλο. Και τέτοιοι είναι και οι 1500 ένδοξοι νεκροί του Μελιγαλά. Πρέπει λοιπόν να τιμάται η μνήμη των θυμάτων του Μελιγαλά για να μας θυμίζει τον άδικο χαμό τους, αλλά και την βαρβαρότητα των ανθελλήνων σφαγέων τους;
και:
Η ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
" Στις 22/4/1944, ο Αρης πέρασε στην Πελοπόννησο με αποστολή να βοηθήσει στην ανάπτυξη του αντάρτικου κινήματος και στη συντριβή των εθνοπροδοτικών ταγμάτων ασφαλείας. Ηταν μια αποστολή, στην οποία πέτυχε απόλυτα.
Η πιο σημαντική μάχη με τους ταγματασφαλίτες δόθηκε στον Μελιγαλά και επειδή την ιστορία την γράφουν οι νικητές έχει χυθεί τόνους λάσπης από τους φασίστες για την στάση που κράτησε ο Αρης σε αυτή την μάχη.
Να πως την περιγράφει ένας από τους συναγωνιστές του Αρη, ο Γιάννη Χατζηπαναγιώτου (Καπετάν Θωμά) στο βιβλίο του "Η Πολιτική διαθήκη του Άρη Βελουχιώτη:
"Τρεις μέρες κράτησε η φονική μάχη στον Μελιγαλά, 13, 14, 15 Σεπτεμβρίου 1944.
Οι ταγματασφαλίτες είχαν συγκεντρώσει εκεί 1500 άνδρες με βαρύ οπλισμό και πυροβολικό. Στις 13 Σεπτεμβρίου το 9ο σύνταγμα του Ε.Λ.Α.Σ και τμήματα του 8ου Συντάγματος εξαπολύουν την επίθεση μετά τις άκαρπες προσπάθειες κι εδώ για παράδοση του οπλισμού με την εγγύηση οτί κανείς από τους άνδρες δεν θα θιγόταν.
Ο αγώνας υπήρξε σκληρός. Τα φανατισμένα όργανα του εχθρού κρατούσαν γερά τις θέσεις τους ακόμη και τη δεύτερη μέρα. Οι απώλειες κι από τις δυο μεριές ήταν μεγάλες. Ο Άρης διατάσσει τότε να ριχτούν στη μάχη και εφεδρείες από το 11ο σύνταγμα της Τρίπολης. Το οχυρό πέφτει και η μάχη κλείνει στις 15 Σεπτεμβρίου.
Οι απώλειες των ταγματασφαλιτών ήταν μεγάλες. Είπαν και έγραψαν για τη μάχη αυτή ότι ο Άρης βλέποντας τις μεγάλες απώλειες του Ε.Λ.Α.Σ, έδωσε εντολή να εκτελεσθούν οι αιχμάλωτοι.
Αυτό δεν είναι αλήθεια. Αιχμάλωτοι στη φονική αυτή μάχη δεν ήταν δυνατό να μην υπάρξουν.
Οι ταγματασφαλίτες πετσοκόφτηκαν μαχόμενοι ως την τελευταία στιγμή από θέση σε θέση. Τα σώματα τους ρίχθηκαν με ανάθεμα για το αδικοχαμένο αίμα από τους βασανισμένους κατοίκους της περιοχής στη περιλάλητη Πηγάδα.
Ο Άρης δεν σκότωνε αιχμαλώτους. Πολεμούσε κι όποιον πάρει ο χάρος. Όποιος γλύτωνε, χάρισμα του. Κι ας είχε ο Ε.Λ.Α.Σ στη μάχη αυτή τις πιο μεγάλες απώλειες: 60 νεκροί και 150 τραυματίες."
Η ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΔΕΞΙΑΣ
.. Τα ξημερώματα της 9ης Σεπτεμβρίου 1944, ημέρα Κυριακή, οι κομμουνιστοσυμμορίται επιτίθενται κατά της Καλαμάτας με δυο Συντάγματα και με χιλιάδες χωρικούς βιαίως επιστρατευμένους.
Εις τας 6 το απόγευμα και μετά από μάχη 12 ωρών συντρίβεται η φρουρά της πόλεως, η οποία ελέγχει το πιθανόν σημείον εισβολής και τότε, μετά από αγωνία και απεγνωσμένας προσπαθείας αποφασίζεται η ηρωϊκή έξοδος των πολιτών και των υπερασπιστών από την Καλαμάτα και η πορεία τους προς Μελιγαλά, την σπουδαιοτέραν βάσιν αντιστάσεως των Εθνικοφρόνων εις όλην την Μεσσηνίαν.
Έτσι λοιπόν εις τας 2 το πρωί της 10ης Σεπτεμβρίου ξεκινά μια μεγάλη φάλαγξ αποτελούμενη από πολεμιστάς, αλλά και πολύν άμαχο πληθυσμό προς το Μελιγαλά, ενώ αμέσως μετά οι ελασίται γίνονται κύριοι της Καλαμάτας, σφάζοντας και ρημάζοντας το κάθε τι. Υπολογίσιμος εχθρός τους τα παληκάρια που αποτελούν το τάγμα Μελιγαλά, αλλά ολίγοι για να αντιμετωπίσουν τα στίφη των αιματοβαμμένων φονιάδων, με επι κεφαλής τον αδίστακτο Άρη Βελουχιώτη, ο οποίος δίνει διαταγή εις τους άνδρες του να μην αφήσουν τίποτα όρθιο.
Το πρωί της 13ης Σεπτεμβρίου 1944 αρχίζει η επίθεσις κατά του Μελιγαλά, όπου ο πληθυσμός του απο 3.000 που ήταν, έχει φθάσει την στιγμήν εκείνη εις 7.000 φιλοξενώντας τους Έλληνες όλων των γύρω περιοχών. Ο Μελιγαλάς κρατάει καλά. Οι γενναίοι Έλληνες πατριώται, πολεμούν νυχθημερόν σαν λιοντάρια.
Εις τας 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα της γιορτής του Τιμίου Σταυρού, για να δείξουν οι κομμουνισταί, περιτράνως, οτι είναι εχθροί και καταστροφείς όλων των αιωνίων αξιών, φθάνουν αλλαλάζοντας κοντά εις τα συρματοπλέγματα του στρατοπέδου των Ελλήνων, για να χορτάσουν τις βρωμερές ψυχές τους με αίμα αδελφικό.
Η προσπάθεια των γενναίων πολιορκημένων να ζητήσουν βοήθεια από τους Γαργαλιάνους αποτυγχάνει, καθώς και το σχέδιο τους για έξοδο από το Μελιγαλά, και τέλος, κατόπιν προδοσίας, οι συμμορίται κατορθώνουν και εισχωρούν εις τας γραμμάς των αμυνομένων.
12 το μεσημέρι της 15ης Σεπτεμβρίου 1944. Ο Μελιγαλάς παραδίδεται στα χέρια των εξαγριωμένων ελασιτών με επι κεφαλής τον Άρη Βελουχιώτη με τους μαυροσκούφηδες εγκληματίες καβαλλάρηδες του με Σλαβικά ρούχα της Στέππας. Ακολουθούν σκηνές φρίκης, σκηνές ντροπής για το ανθρώπινο γένος.
Αμέσως σφάζονται 41 τραυματίαι εις το Νοσοκομείον με όλο το ιατρικόν προσωπικόν. Αθώα γυναικόπαιδα και γέροι κομματιάζονται εις τους δρόμους, έγκυοι γυναίκες ξεκοιλιάζονται, κοπέλες βιάζονται κτηνωδώς. Η Ελληνική σημαία κατεβαίνει από την Κοινότητα και εις την θέσιν της βάζουν ένα κόκκινο πανί. Εις τας 16 Σεπτεμβρίου φυλακίζονται όσοι απέμειναν ζωντανοί, ενώ τα γυναικόπαιδα κλείνονται χωρίς νερό και φαί σε διάφορα υπόγεια. 18 έγκριτοι Καλαματιανοί, οι οποίοι ατυχώς εγλύτωσαν, οδηγούνται εις την Καλαμάτα, όπου κατακρεουργούνται και τους κρεμούν εις τα πολύφωτα του Δημοτικού φωτισμού της κεντρικής πλατείας της Καλαμάτας.
Τέλος όλοι οι φυλακισμένοι οδηγούνται δεμένοι, ανά τρείς, 2 χιλιόμετρα έξω του Μελιγαλά εις την μεγάλη δεξαμενή, γνωστή ως πηγάδα, όπου με τα φοβερά σύνεργα βασανιστηρίων, όπως πριόνια, τσεκούρια, τζουγκράνες, μαχαίρια, κονσερβοκούτια, κατασφάζονται και πετιούνται μέσα εις την "πηγάδα" μαζί με πολλούς ζωντανούς, μπροστά εις τα τεράστια από φρίκη και σπαραγμό μάτια των οικογενειών τους, οι οποίες υποχρεώθησαν να παρακολουθήσουν τα βασανιστήρια και την σφαγήν των οικείων τους.
Η σελίς αυτή της Ιστορίας μας είναι ντροπή και παραφωνία μεταξύ των άλλων ενδόξων σελίδων της. Είναι όμως οδυνηρή διδαχή για το σήμερα, για το αύριο, για το πάντοτε.
Τιμή και δόξα και ευγνωμοσύνη εις αυτούς, που με το αίμα τους κράτησαν το όνομα του "Έλληνος" ψηλά, καθαρό, άσπιλλο. Και τέτοιοι είναι και οι 1500 ένδοξοι νεκροί του Μελιγαλά. Πρέπει λοιπόν να τιμάται η μνήμη των θυμάτων του Μελιγαλά για να μας θυμίζει τον άδικο χαμό τους, αλλά και την βαρβαρότητα των ανθελλήνων σφαγέων τους;
και:
Η ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
" Στις 22/4/1944, ο Αρης πέρασε στην Πελοπόννησο με αποστολή να βοηθήσει στην ανάπτυξη του αντάρτικου κινήματος και στη συντριβή των εθνοπροδοτικών ταγμάτων ασφαλείας. Ηταν μια αποστολή, στην οποία πέτυχε απόλυτα.
Η πιο σημαντική μάχη με τους ταγματασφαλίτες δόθηκε στον Μελιγαλά και επειδή την ιστορία την γράφουν οι νικητές έχει χυθεί τόνους λάσπης από τους φασίστες για την στάση που κράτησε ο Αρης σε αυτή την μάχη.
Να πως την περιγράφει ένας από τους συναγωνιστές του Αρη, ο Γιάννη Χατζηπαναγιώτου (Καπετάν Θωμά) στο βιβλίο του "Η Πολιτική διαθήκη του Άρη Βελουχιώτη:
"Τρεις μέρες κράτησε η φονική μάχη στον Μελιγαλά, 13, 14, 15 Σεπτεμβρίου 1944.
Οι ταγματασφαλίτες είχαν συγκεντρώσει εκεί 1500 άνδρες με βαρύ οπλισμό και πυροβολικό. Στις 13 Σεπτεμβρίου το 9ο σύνταγμα του Ε.Λ.Α.Σ και τμήματα του 8ου Συντάγματος εξαπολύουν την επίθεση μετά τις άκαρπες προσπάθειες κι εδώ για παράδοση του οπλισμού με την εγγύηση οτί κανείς από τους άνδρες δεν θα θιγόταν.
Ο αγώνας υπήρξε σκληρός. Τα φανατισμένα όργανα του εχθρού κρατούσαν γερά τις θέσεις τους ακόμη και τη δεύτερη μέρα. Οι απώλειες κι από τις δυο μεριές ήταν μεγάλες. Ο Άρης διατάσσει τότε να ριχτούν στη μάχη και εφεδρείες από το 11ο σύνταγμα της Τρίπολης. Το οχυρό πέφτει και η μάχη κλείνει στις 15 Σεπτεμβρίου.
Οι απώλειες των ταγματασφαλιτών ήταν μεγάλες. Είπαν και έγραψαν για τη μάχη αυτή ότι ο Άρης βλέποντας τις μεγάλες απώλειες του Ε.Λ.Α.Σ, έδωσε εντολή να εκτελεσθούν οι αιχμάλωτοι.
Αυτό δεν είναι αλήθεια. Αιχμάλωτοι στη φονική αυτή μάχη δεν ήταν δυνατό να μην υπάρξουν.
Οι ταγματασφαλίτες πετσοκόφτηκαν μαχόμενοι ως την τελευταία στιγμή από θέση σε θέση. Τα σώματα τους ρίχθηκαν με ανάθεμα για το αδικοχαμένο αίμα από τους βασανισμένους κατοίκους της περιοχής στη περιλάλητη Πηγάδα.
Ο Άρης δεν σκότωνε αιχμαλώτους. Πολεμούσε κι όποιον πάρει ο χάρος. Όποιος γλύτωνε, χάρισμα του. Κι ας είχε ο Ε.Λ.Α.Σ στη μάχη αυτή τις πιο μεγάλες απώλειες: 60 νεκροί και 150 τραυματίες."
