Επιστολή προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) Αθανάσιο Τσαυτάρη, τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Ιωάννη Μανιάτη, τον Ειδικό Γραμματέα ΥΠΠΑΤ Δημήτρη Ιατρίδη και τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ Βασίλη Έξαρχο απέστειλε ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Μεσσηνίας Παναγιώτης Αλευράς με θέμα: «Ζημιές σε καλλιέργειες από αγριογούρουνα».
Επισυνάπτεται η επιστολή.
Θέμα: Ζημιές σε καλλιέργειες από αγριογούρουνα
Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,
Από τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007 και μετά, παρατηρείται θεαματική αύξηση του πληθυσμού των αγριόχοιρων, αλλά και επέκταση των περιοχών δραστηριοποίησής τους σε όλες τις αγροτικές περιοχές της Μεσσηνίας. Τα άγρια αυτά ζώα, με τον ταχύ ρυθμό αναπαραγωγής που τα χαρακτηρίζει, μη έχοντας φυσικούς εχθρούς, στην προσπάθεια αναζήτησης τροφής, “κατεβαίνουν” από τα ορεινά-ημιορεινά, στα πεδινά, ακόμα και πολύ πλησίον των κατοικημένων περιοχών, προκαλώντας σοβαρές ζημιές στις υφιστάμενες καλλιέργειες
Τα αγριογούρουνα, κατά τη διάρκεια της νύχτας, πολλές φορές σε αγέλες, κάνουν επιδρομές σε συκεώνες, σε καλλιέργειες κορινθιακής σταφίδας, αλλά και σε καλλιέργειες κηπευτικών και ελαιώνες, προκαλώντας μεγάλη καταστροφή τόσο στην παραγωγή, (ηρτημένη ή και προς ξήρανση), όσο και στο φυτικό κεφάλαιο και σε περιφράξεις.
Οι αγρότες βρίσκονται σε απόγνωση ανήμποροι να προστατεύσουν την παραγωγή και τον κόπο τους, ενώ φέτος, καλλιέργειες σταφίδας δέχτηκαν για πρώτη φορά εκτεταμένες επιθέσεις πριν καν την ωρίμανση και τη συγκομιδή του καρπού, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να κινδυνεύουν με οικονομική καταστροφή. Το φαινόμενο πλέον στη Μεσσηνία έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, κοινωνικές και οικονομικές.
Οι αγρότες, παρά τις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλουν στον ΕΛΓΑ για την ασφάλιση της αγροτικής τους παραγωγής, δε δύνανται να αποζημιωθούν για τις καλλιέργειες που πλήττονταιι από τις επιδρομές των αγριογούρουνων, διότι σύμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό του ΕΛΓΑ, η ασφάλιση καλύπτει καταστροφή ή απώλεια της φυτικής παραγωγής από αγριόχοιρους, των συστηματικών καλλιεργειών, που αναπτύσσονται μόνο στις περιοχές που προστατεύονται από τη σύμβασης RAMSAR.
Οι αγρότες απαιτούν τη λήψη μέτρων για τον ελεγχόμενο περιορισμό του πληθυσμού των αγριόχοιρων, καθώς και την εύρεση μιας εναλλακτικής οδού για χορήγηση αποζημίωσης μέσω του ΕΛΓΑ. Προτάσεις που καταθέτουν είναι να υπάρξει πρόβλεψη από την πολιτεία και σε συνεργασία με Δασικές Υπηρεσίες για δημιουργία ειδικής ελεγχόμενης ζώνης για κυνήγι αγριογούρουνου, η παράταση του χρόνου θήρευσης και η αύξηση του αριθμού των αγριόχοιρων που επιτρέπεται να θηρευθούν.
Ως εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για ένα σοβαρό πρόβλημα που απασχολεί ολόκληρη την επικράτεια.
Κατά την άποψή μας, πρώτα απ’ όλα απαιτείται η διερεύνηση και η αναγνώριση της έκτασης του ζητήματος, και ο σχεδιασμός μιας ολοκληρωμένης, συστηματικής προσέγγισης με στόχευση στην πρόληψη και την επέκταση της ενεργητικής προστασίας. Στη συνέχεια, η αναθεώρηση του νομικού πλαισίου, ο καθορισμός αρμοδιοτήτων και η ιεράρχηση και προώθηση εκείνων των μέτρων και των παρεμβάσεων, που μπορούν να οδηγήσουν στην αντιμετώπισή του. Απαραίτητη επίσης είναι σύνδεση των αρμόδιων υπηρεσιών, οργανισμών και φορέων αλλά και η παράλληλη, συνεχής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.
Ως μια πρώτη προσέγγιση, προτείνονται από την πλευρά μας:
§ Η επικαιροποίηση των καταλόγων του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, για την κατηγορία του ασφαλιστικού κινδύνου «άγρια ζώα», με επέκταση για τα αγριογούρουνα και έξω από τα όρια των υγροτόπων RAMSAR.
§ Η επιδότηση αγοράς και εγκατάστασης ηλεκτροφόρου περίφραξης για την προστασία ακόμα και μικρής έκτασης καλλιεργειών, όχι μόνο στους οικοτόπους της αρκούδας, αλλά και σε περιοχές εξάπλωσης και άλλων άγριων ειδών. Διερεύνηση της δυνατότητας μόνιμης χρηματοδότησης της δράσης από τον ΕΛΓΑ, μέσω του Πράσινου Ταμείου και όχι αποσπασματικά, μέσω των αγροπεριβαλλοντικών μέτρων κάθε προγραμματικής περιόδου, όπως την τρέχουσα, με την περίπτωση της αρκούδας.
Κύριε Υπουργέ,
Επειδή οι επιδρομές αγριόχοιρων στις καλλιέργειες της Μεσσηνίας και οι προκαλούμενες ζημιές στην αγροτική παραγωγή, τείνουν να πάρουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις, ζητάμε την άμεση επανεξέταση της δυνατότητας ασφαλιστικής κάλυψης ζημιών από αγριόχοιρους, και σε περιοχές εκτός ζώνης RAMSAR, για την ανακούφιση των πληγέντων παραγωγών.
Τέλος θεωρούμε ότι, κατά τον σχεδιασμό του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της επόμενης προγραμματικής περιόδου 2014-2020, είναι σημαντικό να ενταχθούν δράσεις, όσον αφορά την πολιτική πρόληψης για την μείωση του οικονομικού κόστους των ζημιών, προς όφελος των αγροτών, της αγροτικής παραγωγής και της βιοποικιλότητας.
Ο ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΛΕΥΡΑΣ
Επισυνάπτεται η επιστολή.
Θέμα: Ζημιές σε καλλιέργειες από αγριογούρουνα
Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,
Από τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007 και μετά, παρατηρείται θεαματική αύξηση του πληθυσμού των αγριόχοιρων, αλλά και επέκταση των περιοχών δραστηριοποίησής τους σε όλες τις αγροτικές περιοχές της Μεσσηνίας. Τα άγρια αυτά ζώα, με τον ταχύ ρυθμό αναπαραγωγής που τα χαρακτηρίζει, μη έχοντας φυσικούς εχθρούς, στην προσπάθεια αναζήτησης τροφής, “κατεβαίνουν” από τα ορεινά-ημιορεινά, στα πεδινά, ακόμα και πολύ πλησίον των κατοικημένων περιοχών, προκαλώντας σοβαρές ζημιές στις υφιστάμενες καλλιέργειες
Τα αγριογούρουνα, κατά τη διάρκεια της νύχτας, πολλές φορές σε αγέλες, κάνουν επιδρομές σε συκεώνες, σε καλλιέργειες κορινθιακής σταφίδας, αλλά και σε καλλιέργειες κηπευτικών και ελαιώνες, προκαλώντας μεγάλη καταστροφή τόσο στην παραγωγή, (ηρτημένη ή και προς ξήρανση), όσο και στο φυτικό κεφάλαιο και σε περιφράξεις.
Οι αγρότες βρίσκονται σε απόγνωση ανήμποροι να προστατεύσουν την παραγωγή και τον κόπο τους, ενώ φέτος, καλλιέργειες σταφίδας δέχτηκαν για πρώτη φορά εκτεταμένες επιθέσεις πριν καν την ωρίμανση και τη συγκομιδή του καρπού, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να κινδυνεύουν με οικονομική καταστροφή. Το φαινόμενο πλέον στη Μεσσηνία έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, κοινωνικές και οικονομικές.
Οι αγρότες, παρά τις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλουν στον ΕΛΓΑ για την ασφάλιση της αγροτικής τους παραγωγής, δε δύνανται να αποζημιωθούν για τις καλλιέργειες που πλήττονταιι από τις επιδρομές των αγριογούρουνων, διότι σύμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό του ΕΛΓΑ, η ασφάλιση καλύπτει καταστροφή ή απώλεια της φυτικής παραγωγής από αγριόχοιρους, των συστηματικών καλλιεργειών, που αναπτύσσονται μόνο στις περιοχές που προστατεύονται από τη σύμβασης RAMSAR.
Οι αγρότες απαιτούν τη λήψη μέτρων για τον ελεγχόμενο περιορισμό του πληθυσμού των αγριόχοιρων, καθώς και την εύρεση μιας εναλλακτικής οδού για χορήγηση αποζημίωσης μέσω του ΕΛΓΑ. Προτάσεις που καταθέτουν είναι να υπάρξει πρόβλεψη από την πολιτεία και σε συνεργασία με Δασικές Υπηρεσίες για δημιουργία ειδικής ελεγχόμενης ζώνης για κυνήγι αγριογούρουνου, η παράταση του χρόνου θήρευσης και η αύξηση του αριθμού των αγριόχοιρων που επιτρέπεται να θηρευθούν.
Ως εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για ένα σοβαρό πρόβλημα που απασχολεί ολόκληρη την επικράτεια.
Κατά την άποψή μας, πρώτα απ’ όλα απαιτείται η διερεύνηση και η αναγνώριση της έκτασης του ζητήματος, και ο σχεδιασμός μιας ολοκληρωμένης, συστηματικής προσέγγισης με στόχευση στην πρόληψη και την επέκταση της ενεργητικής προστασίας. Στη συνέχεια, η αναθεώρηση του νομικού πλαισίου, ο καθορισμός αρμοδιοτήτων και η ιεράρχηση και προώθηση εκείνων των μέτρων και των παρεμβάσεων, που μπορούν να οδηγήσουν στην αντιμετώπισή του. Απαραίτητη επίσης είναι σύνδεση των αρμόδιων υπηρεσιών, οργανισμών και φορέων αλλά και η παράλληλη, συνεχής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.
Ως μια πρώτη προσέγγιση, προτείνονται από την πλευρά μας:
§ Η επικαιροποίηση των καταλόγων του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, για την κατηγορία του ασφαλιστικού κινδύνου «άγρια ζώα», με επέκταση για τα αγριογούρουνα και έξω από τα όρια των υγροτόπων RAMSAR.
§ Η επιδότηση αγοράς και εγκατάστασης ηλεκτροφόρου περίφραξης για την προστασία ακόμα και μικρής έκτασης καλλιεργειών, όχι μόνο στους οικοτόπους της αρκούδας, αλλά και σε περιοχές εξάπλωσης και άλλων άγριων ειδών. Διερεύνηση της δυνατότητας μόνιμης χρηματοδότησης της δράσης από τον ΕΛΓΑ, μέσω του Πράσινου Ταμείου και όχι αποσπασματικά, μέσω των αγροπεριβαλλοντικών μέτρων κάθε προγραμματικής περιόδου, όπως την τρέχουσα, με την περίπτωση της αρκούδας.
Κύριε Υπουργέ,
Επειδή οι επιδρομές αγριόχοιρων στις καλλιέργειες της Μεσσηνίας και οι προκαλούμενες ζημιές στην αγροτική παραγωγή, τείνουν να πάρουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις, ζητάμε την άμεση επανεξέταση της δυνατότητας ασφαλιστικής κάλυψης ζημιών από αγριόχοιρους, και σε περιοχές εκτός ζώνης RAMSAR, για την ανακούφιση των πληγέντων παραγωγών.
Τέλος θεωρούμε ότι, κατά τον σχεδιασμό του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της επόμενης προγραμματικής περιόδου 2014-2020, είναι σημαντικό να ενταχθούν δράσεις, όσον αφορά την πολιτική πρόληψης για την μείωση του οικονομικού κόστους των ζημιών, προς όφελος των αγροτών, της αγροτικής παραγωγής και της βιοποικιλότητας.
Ο ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΛΕΥΡΑΣ