Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα, οι κάτοικοι των χωρών μελών της Συνθήκης Σένγκεν, μπορούν να περνούν τα σύνορα χωρίς γραφειοκρατικούς ελέγχους στοιχείων. Κάθε χώρα μέλος της Σένγκεν μπορεί να επιβάλλει συνοριακούς ελέγχους για έξι μήνες, ωστόσο σε έκτακτες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να παραταθεί ακόμα και για 2 χρόνια «αν διαπιστωθεί ότι η χώρα δεν μπορεί να προστατεύσει τα σύνορά της».
Περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι φτάνουν σχεδόν καθημερινά στα ελληνικά νησιά από την Τουρκία, με την πλειοψηφία αυτών να σχεδιάζουν να ταξιδέψουν στις οικονομικά εύρωστες χώρες του Βορρά, όπως η Γερμανία και η Σουηδία. «Ευρωπαίος αξιωματούχος έδειξε στο πρακτορείο Associated Press τα έγγραφα αυτά με τον όρο το όνομά του να μην δημοσιοποιηθεί λόγω της εμπιστευτικότητας των εγγράφων. Έλληνες κυβερνητικοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν να σχολιάσουν έγγραφα, που δεν έχουν δημοσιοποιηθεί» αναφέρει χαρακτηριστικά το ειδησεογραφικό πρακτορείο.
Τελεσίγραφο τριών μηνών
Νωρίτερα σήμετα το συμβούλιο της ΕΕ υιοθέτησε το πακέτο συστάσεων προς την Ελλάδα σχετικά με την αντιμετώπιση των αδυναμιών στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η προτεινόμενη δράση καλύπτει διάφορους τομείς όπως είναι οι διαδικασίες καταγραφής, η επιτήρηση των θαλάσσιων συνόρων, οι διαδικασίες συνοριακών ελέγχων, η ανάλυση κινδύνου, το ανθρώπινο δυναμικό και η εκπαίδευσή του, οι υποδομές και η διεθνής συνεργασία.
Επιπλέον, ανακοίνωση αναφέρει πως η σύσταση αναγνωρίζει ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει σήμερα μια άνευ προηγουμένου μεταναστευτική και προσφυγική κρίση έπειτα από μια απότομη αύξηση των μικτών μεταναστευτικών ροών κατά τη διάρκεια του 2015. Αυτό σημαίνει ότι πολλά κράτη-μέλη αντιμετώπισαν δυσκολίες στην εξασφάλιση επαρκούς ελέγχου των εξωτερικών συνόρων σύμφωνα με το κεκτημένο του Σένγκεν, καθώς και στην υποδοχή και τη διαχείριση των αφίξεων των μεταναστών.
Συνεχίζοντας, η ίδια ανακοίνωση σημειώνει πως λόγω της γεωγραφικής της θέσης, και ως αποτέλεσμα της αλλαγής στις μεταναστευτικές οδούς, καθώς και της συνολικής αύξησης του αριθμού των αφίξεων, η Ελλάδα έχει επηρεαστεί ιδιαίτερα από τις εξελίξεις αυτές. «Ο αριθμός των αφίξεων είναι τόσο μεγάλος ώστε οι έλεγχοι στα εξωτερικά σύνορα του οποιουδήποτε κράτους-μέλους θα είχε τεθεί υπό σοβαρή πίεση», αναφέρει.
Τέλος, σύμφωνα με τη σύσταση που υιοθέτησε το Συμβούλιο, η Ελλάδα έχει λάβει μια σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση της κατάστασης, αλλά δεδομένης της κλίμακας του προβλήματος, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες. «Η συνολική λειτουργία του χώρου Σένγκεν είναι σε σοβαρό κίνδυνο. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα έχουν επιπτώσεις στο σύνολο της ΕΕ και πρέπει να επιλυθούν συλλογικά», καταλήγει η ανακοίνωση.
Κοινοτική πηγή επιβεβαίωσε ότι μετά την έγκριση των συστάσεων από το Συμβούλιο, η Ελλάδα έχει τρεις μήνες διορία να διορθώσει τις αδυναμίες στη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Σε διαφορετική περίπτωση, τον Μάιο αναμένεται να ενεργοποιηθεί το άρθρο 26 του Κώδικα Σένγκεν, το οποίο επιτρέπει την επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα των κρατών-μελών της Σένγκεν για διάστημα μέχρι και δύο χρόνια.
Η Ελλάδα διατρέχει πλέον ορατό κίνδυνο αποπομπής έως και δύο χρόνια από τη Συνθήκη Σένγκεν, μετά την τρίμηνη διορία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου η χώρα μας να δώσει ουσιαστικές λύσεις στις σοβαρές ελλείψεις που διαπιστώνονται στη διενέργεια των συνοριακών ελέγχων.
Στη συνεδρίαση του Κολεγίου των Επιτρόπων που εξέτασε το σχέδιο έκθεσης αξιολόγησης Σένγκεν για την Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε ουσιαστικά τελεσίγραφο στη χώρα μας για να διορθώσει τα σημαντικά προβλήματα και τις παραλείψεις στον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., δηλαδή στα ελληνο-τουρκικά σύνορα.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις υπογράμμισε πως παρά τη βελτίωση που παρατηρείται από τον περασμένο Νοέμβριο, η Ελλάδα έχει πολλές ελλείψεις στην καταγραφή των ανθρώπων που εισέρχονται σε ευρωπαϊκό έδαφος, στη δακτυλοσκόπηση και στον έλεγχο των εγγράφων τους.
Όπως ανέφερε η Κομισιόν, «το σχέδιο έκθεσης -που δεν δημοσιοποιείται- βασίζεται σε αιφνίδιες επιτόπιες επισκέψεις στα ελληνοτουρκικά χερσαία σύνορα, καθώς και στη Χίο και τη Σάμο, το διάστημα 10 - 13 Νοεμβρίου 2015».