Πύλος – Μεθώνη – Κορώνη οι Καστροπολιτείες του Μοριά !!

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΝΤΙΝΟΣ ΚΙΟΥΣΗΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΧΑΡΗΣ ΧΛΟΥΒΕΡΑΚΗΣ - ΠΑΠΑΣ

Εκτός από τα κάστρα της Πύλου, της Μεθώνης και της Κορώνης, εκτός από τις ωραιότερες, ίσως, παραλίες της Ελλάδας, αυτός ο ευλογημένος τόπος προσφέρει στον ταξιδιώτη και την αδάμαστη απλότητά του

Η νοτιοδυτική Πελοπόννησος αποτελείται στην ουσία από τρεις Δήμους: Κορώνης, Μεθώνης και Πύλου. Και στις τρεις ομώνυμες πόλεις υπάρχουν κάστρα με πολλή ιστορία και περιοχές με φυσική ομορφιά, όμως παρ' όλα αυτά δεν έχουν καταφέρει να γίνουν τουριστικοί προορισμοί. Ο λόγος, νομίζω, είναι απλός. Η περιοχή είναι εύφορη και οι γηγενείς δεν χρειάστηκε να ψάξουν για άλλο τρόπο βιοπορισμού. Ο τουρισμός είναι μια υπόθεση των τελευταίων ετών.
Την πρώτη φορά που επισκέφθηκα την περιοχή ήταν πριν από πολλά πολλά χρόνια (περίπου 40). Είχαμε πάει με αυτοκίνητο και θυμάμαι σαν κακό όνειρο έναν στενό δρόμο γεμάτο στροφές όπου ζαλιζόμουν και κάθε τόσο σταματούσαμε για... στομαχικές εξαγωγές. Ηταν τέτοιος «εφιάλτης» που το μυαλό μου έκανε «delete» όλη την περιοχή. Δεν θυμάμαι τίποτα από εκείνο το ταξίδι. Φέτος πήγα για 4 ημέρες στις αρχές του Σεπτέμβρη και «ερωτεύτηκα». Βεβαίως, ο πηγαιμός για εκεί είναι ακόμα λίγο εφιάλτης (στροφές και στενός δρόμος), μετά την Τρίπολη προς Καλαμάτα. Από την Καλαμάτα προς τις καστροπολιτείες είναι μια απλή επαρχιακή οδός στενή αλλά γραφική. Αν δοκιμάσετε να πάτε από Πάτρα - Πύργο που είναι κάποια περισσότερα χιλιόμετρα, ο «εφιάλτης» είναι τα «ύπουλα» όρια ταχύτητας και τα μπλόκα της Τροχαίας.
Από τον έναν ή τον άλλον δρόμο, όμως, θα φτάσετε εκεί και θα βρείτε τις πιο όμορφες παραλίες της επικράτειας, όμορφη «εξημερωμένη» Φύση, ιστορικά μνημεία, όμορφους οικισμούς, ακόμα και αφρικανικούς χαμαιλέοντες!

Η Πύλος

Η Πύλος (ή Νεόκαστρο) είναι έδρα του ομώνυμου Δήμου με περίπου 2.100 κατοίκους και με μεγάλο φυσικό λιμάνι.
Τα σπίτια της, επί το πλείστον διώροφα, πολλές φορές με καμάρες αλλά και αυλές αποπνέει έναν ιδιαίτερο «αέρα». Τη ρυμοτομία της την οφείλει στους Γάλλους αξιωματικούς του στρατηγού Μαιζόν. Εχει μια πολύ όμορφη πλατεία με έναν τεράστιο και άλλους μικρότερους πλατάνους, διακοσμημένη με παρτέρια αλλά και με τις προτομές των ναυάρχων της ναυμαχίας του Ναυαρίνου, καθώς και με παλιά κανόνια.
Το φρούριο πάνω από την πόλη (Νιόκαστρο) άρχισε να κτίζεται από τους Τούρκους μετά την ήττα τους στη ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571) για τον έλεγχο της νότιας εισόδου στον όρμο του Ναυαρίνου. Η βόρεια πρόσβαση (Στενό Συκιάς) και το εκεί λιμάνι, στη λιμνοθάλασσα της περιοχής, είχε κλείσει λόγω προσχώσεων. Ονομάστηκε Νιόκαστρο σε αντιδιαστολή με το φρούριο του Κορυφασίου (Παλιόκαστρο ή Παλιό Ναυαρίνο), που ήλεγχε τη βόρεια είσοδο και το παλιό λιμάνι.
Η Πύλος αναφέρεται από τον Ομηρο ώς το Βασίλειο του Νέστορα. Σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε από τον μυθικό Πύλο και αρχικά ονομαζόταν Κορυφάσιο. Στα Βυζαντινά Χρόνια, περί τον 6ο αιώνα, το κατέλαβαν οι Αβαροι, απ' όπου και ονομάστηκε Αβαρίνος. Μάλλον από εκεί προήλθε και η ονομασία Ναυαρίνο (Νέο αβαρίνο) που προσδιορίζει όλο τον κόλπο της Πυλίας.

Η Μεθώνη

Η Μεθώνη ή Μοθώνη, κατά πώς την αποκαλεί ο Παυσανίας, ονομάστηκε έτσι από τον Μόθωνα λίθο, ένα βράχο που προχωρεί ως ύφαλος κάτω από τη θάλασσα. Ομως, στα Ομηρικά Χρόνια λεγόταν Πήδασσος. Αλλά σε αυτήν τη μικρή χερσόνησο που ήταν οχυρωμένη από την αρχαιότητα, υπήρχε πάντοτε μια πόλη φημισμένη για το λιμάνι της. Λόγω της στρατηγικής της σημασίας «άλλαξε» πολλούς κατακτητές.
Η ακμή της άρχισε την εποχή του Βυζαντίου αλλά στο απόγειο της δόξας βρέθηκε τον Μεσαίωνα που η Πελοπόννησος ονομάστηκε «νησί της Μεθώνης»!
Έπειτα από Φράγκους, Τούρκους, Ιππότες της Μάλτας, Ενετούς και πάλι Τούρκους απελευθερώθηκε το 1928.
Σήμερα είναι έδρα του ομώνυμου Δήμου με περίπου 1.200 κατοίκους. Στην είσοδο της πόλης, δύο κεντρικοί δρόμοι οδηγούν o ένας στην αγορά και ο άλλος στο εντυπωσιακό κάστρο και στην παραλία της
Το Κάστρο της Μεθώνης, από τα πιο σημαντικά βενετσιάνικα κάστρα που υπάρχουν στην Ελλάδα, καλύπτει μια έκταση περίπου 93 στρεμμάτων και αποτελείται από δύο τμήματα. Νότια απλώνεται η πόλη, που περικλείεται από απλό τείχος με πύργους σε τακτά διαστήματα ενώ στο βόρειο τμήμα, το οποίο είναι ενισχυμένο αμυντικά, καθότι είναι το πλέον ευπρόσβλητο, αναπτύσσεται το φρούριο της πόλης, έδρα του κατά καιρούς στρατιωτικού διοικητή. Τα δύο τμήματα χωρίζονται με ένα ενδιάμεσο χαμηλό τείχος που ενισχύεται με πέντε πύργους. Ενα κάστρο που είναι πανέμορφο αλλά ρημαγμένο. Γράφει η ιστοσελίδα του υπ. Πολιτισμού: «Το κάστρο της Μεθώνης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα οχυρωματικά σύνολα του ελληνικού χώρου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα καστροπολιτείας καταλαμβάνει ολόκληρη την έκταση στα ΝΔ παράλια της Πελοποννήσου, με ένα εξαιρετικό φυσικό λιμάνι, το οποίο κατά τον Μεσαίωνα αποτελούσε σταθμό στο δρόμο των προσκυνητών για τους Αγίους Τόπους και των εμπορικών πλοίων από τη Δύση στην Ανατολή. Η περίοδος ακμής του κάστρου τοποθετείται στην περίοδο της Α΄ Ενετοκρατίας (13ος - 15ος αι.)»
Περιδιαβάζοντας το Κάστρο μου ήρθε το τραγούδι του Χατζιδάκι:
«... εκεί που δίνανε τα χέρια τους οι μύστες...
... τώρα πετάνε τα αποτσίγαρα οι τουρίστες...»
Στα κράτη της Εσπερίας, σε αντίστοιχες περιπτώσεις, πουλάνε στους πολίτες αντί 1­ - ευρώ ολογράφως!- οικόπεδο μέσα στο κάστρο με την υποχρέωση να χτίσουν σπίτι που εξωτερικά θα είναι βάσει εγκεκριμένου σχεδίου. Ετσι, οι έρημες καστροπολιτείες ζωντανεύουν και γίνονται αυτοτελείς τουριστικοί προορισμοί!

Η Κορώνη

Η Κορώνη και αυτή με το βενετσιάνικο κάστρο της που χτίστηκε από τους Βενετούς κατά τα τέλη του 13ου αιώνα, στο σημείο όπου άλλοτε βρισκόταν βυζαντινό φρούριο.
Ο περίβολος του κάστρου καλύπτει περίπου 400 στρέμματα και καταλαμβάνει σχεδόν ολόκληρο το ακρωτήριο Ακρίτας. Τα κύρια χαρακτηριστικά του έχουν περισωθεί και μαρτυρούν τον επιβλητικό του όγκο και το θαυμάσιο αρχιτεκτονικό σχέδιο.
Πάνω στην αρχαία Ακρόπολη, όπου χτίστηκε το φρούριο, υπήρχαν ερείπια ιερού του Απόλλωνα. Στη θέση του έχει οικοδομηθεί ο βυζαντινός ναός της Αγίας Σοφίας.
Μέσα στο κάστρο σώζονται λαξευμένοι τάφοι, βενετσιάνικες στέρνες, τούρκικο χαμάμ και οι περίφημες «θόλοι». Σε κάθε γωνιά του κάστρου υπάρχει και μια «θόλος», δηλ. μπαρουταποθήκη ή «σκοταδιερό», όπως την έλεγαν οι ντόπιοι. Σε κάθε μία υπήρχε κι ένα πυροβολείο στην κορυφή της. Από αυτές τις μπαρουταποθήκες ξεκινούν κρυφές και στενές στοές, που οδηγούν στα παραθαλάσσια πυροβολεία.
Η πόλη είναι χτισμένη σε μια απότομη πλαγιά και οι διαφορές υψομέτρου, υπολογίζω, πως περνάνε τα 100 μ. Ετσι, παρ' όλο που έχει πολύ γραφικά στενά κι αρκετά παραδοσιακά οικήματα και αρχοντικά με χρώματα, ξύλινα μπαλκόνια και κεραμοσκεπές, το περιδιάβασμά τους μπορεί να γίνει αρκετά κουραστικό λόγω της ανηφόρας. Είναι και αυτή έδρα Δήμου με 1.600 περίπου κατοίκους και η παραλία της σε παροτρύνει σε ουζοποσίες και φαγοπότια!
Η ιστορία της είναι επίσης πλούσια. Οι κάτοικοι του Πεταλιδίου λόγω των σλαβικών επιδρομών μετώκησαν μεταξύ 7ου και 8ου αιώνα στην Ακρόπολη της Ασίνης που κατά τους μέσους Βυζαντινούς Χρόνους μετονομάστηκε Κορώνη. Οι Ενετοί έχτισαν το κάστρο τον 13ο αιώνα και οι Τούρκοι το τελειοποίησαν κατά τον 16ο αιώνα. Κατά την βενετσιάνικη κατοχή, η πόλη αναπτύχθηκε σημαντικά με δικό της ναύσταθμο σε ένα σπουδαίο πολιτικοστρατιωτικό κέντρο.
Αξίζει να δείτε...

...το ανάκτορο του Νέστορα στην Χώρα. Χρονολογικά τοποθετείται γύρω στα 1300 και 1200 π.Χ. και καταστράφηκε με την κάθοδο των Δωριέων (1100 π.Χ.) Το κεντρικό κτίριο (50 x 32 μ.) περιλαμβάνει το μέγαρο του βασιλιά και το μέγαρο της βασίλισσας καθώς και βοηθητικούς χώρους, τάφους και βωμούς.

...τη Λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας, έξω από την Πύλο που αποτελεί το νοτιότερο υγρότοπο διεθνούς σημασίας των Βαλκανίων. Το φθινόπωρο, τα μεταναστεύοντα πουλιά προς τις υποσαχάριες αφρικανικές χώρες βρίσκουν εδώ τον τελευταίο ευρωπαϊκό υγρότοπο πριν από τη μεγάλη τους πτήση πάνω από τη Μεσόγειο και την έρημο, ένα ταξίδι 3.000 χλμ. Κατά την ανοιξιάτικη μετανάστευση γίνεται ακριβώς το αντίθετο. 254 είδη πουλιών έχουν καταμετρηθεί στον υγρότοπο τα τελευταία 3 χρόνια από τα οποία τα 79 έχουν αναγνωρισθεί ως απειλούμενα στην Ευρώπη ενώ 4 από αυτά απειλούνται παγκοσμίως. Σαν τόπος διαχείμασης, η λιμνοθάλασσα είναι εξαιρετικά σημαντική για σπάνια είδη όπως ο Αργυροτσικνιάς, ο Λευκοτσικνιάς και ο Ψαραετός. Γύρω από την λιμνοθάλασσα ζει και ο αφρικανικός χαμαιλέοντας, είναι δε το μοναδικό μέρος στην Ευρώπη που συναντάται αυτό το είδος.

...την Βοϊδοκοιλιά. Η πιο γνωστή παραλία της Μεσσηνίας, ακριβώς στο πίσω μέρος της Γιάλοβας. Αποτελείται από έναν σχεδόν ολοστρόγγυλο κόλπο από ψιλή αμμουδιά με κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά. Ο χώρος θεωρείται αρχαιολογικός, οπότε ο «νεοελληνικός πολιτισμός» δεν έχει καταφέρει να αλλοιώσει το μέρος.
...τις Κατακόμβες του Αγίου Ονούφριου, 2 χλμ. βόρεια της Μεθώνης, λαξευμένες μέσα στο βράχο.
...την Σαπιέντζα. Αν πάρετε το καϊκάκι για να πάτε στο νησάκι της Σαπιέντζας αξίζει να δείτε το κουμαρόδασος, ηλικίας 10.000(!) ετών με κουμαριές που φτάνουν τα 10 μέτρα!
Τέλος, επισκεφθείτε τον Φάρο της Σαπιέντζας που χτίστηκε από την Βασίλισσα Βικτωρία της Αγγλίας (όχι με τα χεράκια της, φυσικά).
ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΤΕ
Με το αυτοκίνητό σας μέσω Τρίπολης - Καλαμάτας θα κάνετε 300 χλμ. περίπου για Πύλο. Μικρή οδική «δυσκολία» υπάρχει στο κομμάτι μεταξύ Τρίπολης - Καλαμάτας.
ΠΟΥ ΝΑ ΜΕΙΝΕΤΕ
• Ελαιώνας Πάνω από τον οικισμό της Γιάλοβας σε έναν λόφο με εξαιρετική θέα πλήρως επιπλωμένα σπίτια (όχι διαμερίσματα) με ατομική πισίνα. Γιάλοβα T/27230-22.696 www.eleonas.com € €
• Hotel Philip Ομορφο και συμπαθέστατο μικρό ξενοδοχείο στην είσοδο της Πύλου μετά θέας. € € Πύλος T/27230-22.741/23.562 € €
• Hotel Miramare Το παλιό Ξενία ανακαινισμένο και χτισμένο στην άκρη της Πύλου πάνω στη θάλασσα. € € Πύλος T/27230-22.751
• Methoni BeachΤο παλιό Ξενία ανακαινισμένο και σε εξαίρετη θέση όπως όλα τα Ξενία. Μεθώνη T/27230- 28720€ €
€ - έως 60 €
€ € - έως 110 €
€ € € - έως 200 €
€ € € € - από 200 € και άνω
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ