Η διαφθορά θεωρείται από την πλειονότητα των πολιτών σε Αττική και Κεντρική Μακεδονία ως το πρώτο και σημαντικότερο πρόβλημα της Ελλάδας, σύμφωνα με έρευνα που διενέργησε το Τμήμα Στατιστικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών υπό την επιστημονική εποπτεία του καθηγητή κ. Επαμεινώνδα Πανά.
Βάσει των ευρημάτων της έρευνας, οι περισσότεροι ερωτηθέντες δηλώνουν πεπεισμένοι ότι τελικά δεν θα τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι για μεγάλα σκάνδαλα, ενώ 8 στους 10 συμφωνούν ότι όταν σκέφτονται τη λέξη διαφθορά τους έρχονται αυτόματα στο νου υποθέσεις όπως το Βατοπαίδι, η Siemens και το Χρηματιστήριο.Ως «ανεπίσημο» τρόπο επίλυσης προβλημάτων σε σχέση με το δημόσιο τομέα, οι περισσότεροι ερωτηθέντες αντιλαμβάνονται τις χάρες και τα ρουσφέτια. Το 53% θεωρεί μάλιστα ότι δεν είναι ηθικά λάθος να δίνει κάποιος χρήματα ή δώρα σε δημόσιους λειτουργούς προκειμένου να καταφέρει να βρει το δίκιο του, εάν είναι αυτός ο μόνος τρόπος να πετύχει αυτό που θέλει.
Η δειγματοληπτική ερευνά για τη Διαφθορά στην Ελλάδα αποτελεί εφαρμοσμένη έρευνα για το υπ΄ αριθμό ένα πρόβλημα της χώρας.
Η έρευνα καλύπτει τις δυο μεγαλύτερες πληθυσμιακές περιφέρειες της χώρας την Αττική και την Κεντρική Μακεδονία.
Το πρώτο βασικό ερώτημα στο οποίο επικεντρώθηκε η έρευνα ήταν :
Τι μπορούμε να μάθουμε ρωτώντας τους πολίτες για τη διαφθορά;
Αφενός, οι έρευνες της διαφθοράς ασχολούνται κυρίως με τις αντιλήψεις και τις αξιολογήσεις των πολιτών που συμμετέχουν σε μια δημοσκοπική έρευνα.
Η πληροφόρηση που δίνεται σχετικά με την αντίληψη για τη διαφθορά αποτελεί σημαντική παράμετρο γι' αυτούς που επιδιώκουν πολιτικές καταπολέμησης της διαφθοράς.
Η αντίληψη για την διαφθορά επηρεάζει τη συμπεριφορά των πολιτών, με θετικά και αρνητικά αποτελέσματα για το κοινωνικό γίγνεσθαι. Για το λόγο αυτό η αντίληψη για το φαινόμενο της διαφθοράς αποτελεί σημαντική παράμετρο ένδειξης ύπαρξης της διαφθοράς, εξίσου αξιόλογη με την καλύτερη μέτρηση της πραγματικής διαφθοράς.
Αυτή η μελέτη επικεντρώνεται στην αντίληψη της διαφθοράς από τους Έλληνες πολίτες. Η δημοσκοπική έρευνα δίνει δεδομένα που αφορούν όχι μόνο στην αντίληψη των πολιτών για τη διαφθορά, αλλά επίσης στα πιο κάτω:
Ποιες είναι οι συμπεριφορές διαφθοράς
Ποιες είναι οι πρακτικές διαφθοράς
Ποια είναι η εκτίμηση των πολιτών για τη διάδοση της διαφθοράς
Ποια είναι η αποδοτικότητα των μέτρων καταπολέμησης της διαφθοράς στην Ελληνική κοινωνία
Ποιες είναι οι προσπάθειες καταπολέμησης της διαφθοράς
Ποιες είναι οι προσδοκίες των πολιτών για το φαινόμενο της διαφθοράς.
Κύρια συμπεράσματα έρευνας
Η διαφθορά θεωρείται το πρώτο και σημαντικότερο πρόβλημα της χώρας και στην Αττική (33,5%) και στην Κεντρική Μακεδονία (36,3%).
Σχεδόν 8 στους 10 ερωτηθέντες συμφώνησαν ότι όταν σκέφτονται τη λέξη διαφθορά τα τελευταία χρόνια τους έρχονται αυτόματα στο νου υποθέσεις όπως το Βατοπαίδι, η Ζήμενς και το Χρηματιστήριο.
Περισσότεροι από 8 στους 10 ερωτηθέντες της Αττικής, ενώ σχεδόν 9 στους 10 ερωτηθέντες της Κ. Μακεδονίας, δεν πιστεύουν ότι τελικά θα τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι για τα σκάνδαλα.
Ως «ανεπίσημο» τρόπο επίλυσης προβλημάτων σε σχέση με το δημόσιο τομέα, οι περισσότεροι ερωτηθέντες αντιλαμβάνονται τις χάρες και τα ρουσφέτια.
Το 53% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι δεν είναι ηθικά λάθος να δίνει κάποιος χρήματα ή δώρα σε δημόσιους λειτουργούς προκειμένου να καταφέρει να βρει το δίκιο του, εάν είναι αυτός ο μόνος τρόπος να πετύχει αυτό που θέλει.
Περισσότεροι από 8 στους 10 ερωτηθέντες δηλώνουν ότι δεν είναι διατεθειμένοι να δώσουν χρήματα σε δημόσια υπηρεσία προκειμένου να προχωρήσουν οι υποθέσεις τους.
Το 49% των ερωτηθέντων στην Αττική και το 47% στην Κεντρική Μακεδονία, πιστεύει ότι ένας δημόσιος υπάλληλος, στον οποίο θα προσφέρονταν ένα χρηματικό ποσό προκειμένου να επιλύσει το πρόβλημα κάποιου πολίτη, θα το έπαιρνε επειδή «όλοι αυτό κάνουν». Στην Αττική, το 17% του δείγματος θεωρεί ότι ο υπάλληλος θα είχε ενδοιασμούς, ενώ για την Κεντρική Μακεδονία το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 19%.
Περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες πιστεύουν ότι στην Ελλάδα είναι απαραίτητο να προσφέρεις επιπλέον χρήματα για να προχωρήσουν οι υποθέσεις σου στο δημόσιο.
Υπεύθυνοι για τη διαφθορά στην Ελλάδα είναι κυρίως εξίσου η Κυβέρνηση μαζί με τους πολίτες.
Σχεδόν 8 στους 10 ερωτηθέντες της Αττικής, ενώ περισσότεροι από 8 στους 10 ερωτηθέντες της Κ. Μακεδονίας, πιστεύουν ότι το φαινόμενο της διαφθοράς στους βουλευτές είναι διαδεδομένο.
Σημείωση: Ο δείκτης κινείται μεταξύ του 0 και του 100. Τιμή του δείκτη κοντά στο 0 υποδεικνύει ότι οι ερωτηθέντες θεωρούν ότι η διαφθορά είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη, ενώ τιμή κοντά στο 100 δείχνει ότι οι ερωτηθέντες θεωρούν ότι η διαφθορά δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη.
Το 44% - 45% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι μόνος σίγουρος τρόπος να διευθετήσει θέματα σε σχέση με το κράτος είναι να πληρώσει κάποια επιπλέον χρήματα.
Σχεδόν 8 στους 10 ερωτηθέντες της Αττικής, ενώ περισσότεροι από 8 στους 10 ερωτηθέντες της Κ. Μακεδονίας, θεωρούν ότι οι βαρύτερες ποινές στους διεφθαρμένους υπαλλήλους θα ήταν ένα αποτελεσματικό μέσο καταπολέμησης της διαφθοράς .
Περισσότεροι από 8 στους 10 ερωτηθέντες θεωρούν ότι ο έλεγχος στους δημόσιους λειτουργούς θα ήταν ένα αποτελεσματικό μέσο καταπολέμησης της διαφθοράς
Το 42% των ερωτηθέντων της Αττικής και το 39% της Κ. Μακεδονίας, θεωρεί ότι η βελτίωση των αποδοχών των υπαλλήλων θα ήταν ένα αποτελεσματικό μέσο καταπολέμησης της διαφθοράς.
Σχεδόν οι μισοί ερωτηθέντες θεωρούν ότι η διαφημιστική εκστρατεία στα σχολεία και τα πανεπιστήμια θα ήταν ένα αποτελεσματικό μέσο καταπολέμησης της διαφθοράς.
Σημείωση: Ο δείκτης κινείται μεταξύ του 0 και του 100. Τιμή του δείκτη κοντά στο 0 υποδεικνύει ότι οι ερωτηθέντες δεν θεωρούν ότι το μέτρο αυτό θα ήταν αποτελεσματικό, ενώ τιμή κοντά στο 100 δείχνει ότι οι ερωτηθέντες θεωρούν ότι το μέτρο θα ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικό.
Σχεδόν 6 στους 10 ερωτηθέντες της Αττικής, ενώ περισσότεροι από 6 στους 10 ερωτηθέντες της Κ. Μακεδονίας, δεν πιστεύουν ότι η Κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να πολεμήσει το πρόβλημα της διαφθοράς .
Περισσότεροι από 7 στους 10 ερωτηθέντες αισθάνονται ότι το πρόβλημα της διαφθοράς επηρεάζει τη ζωή τους.
Το 46% του δείγματος θεωρεί ότι το επίπεδο της διαφθοράς στην Ελλάδα θα μειωθεί μέσα στα επόμενα 2 χρόνια, ενώ ένα ποσοστό της τάξης του 35% θεωρεί ότι θα παραμείνει το ίδιο.