Φαίνεται ότι δρα «πυροσβεστικά»
Tο
ξύσιμο δεν είναι μόνο το αυτόματο αποτέλεσμα της φαγούρας - συχνά
αποτελεί απόρροια του στρες και φαίνεται ότι δρα «πυροσβεστικά»
μειώνοντας την επιθετικότητα των άλλων και τελικώς τις διενέξεις.
«Εργαλείο» κοινωνικής συνοχής
Διαφορετικά επιστημονικά στοιχεία έχουν δείξει ότι το ξύσιμο μπορεί να αποτελεί σημάδι στρες σε πολλά πρωτεύοντα είδη, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου. Τώρα μια νέα μελέτη που διεξήχθη από ειδικούς του Πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ με επικεφαλής τον υποψήφιο στο Τμήμα Ψυχολογίας Τζέιμι Γουάιτχαουζ είναι η πρώτη που μαρτυρεί ότι οι συμπεριφορές που κρύβουν μέσα τους στρες εξελίχθηκαν ως ένα «εργαλείο» επικοινωνίας με στόχο να επικρατεί κοινωνική ηρεμία και συνοχή. Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Scientific Reports» έθεσε το ερώτημα σχετικά με το αν το ξύσιμο και άλλες παρόμοιες συμπεριφορές έχουν... κοινωνικό αντίκτυπο. Οπως σημείωσε ο κ. Γουάιτχαουζ, «συμπεριφορές που δηλώνουν στρες, όπως το ξύσιμο, πιθανότατα εξελίχθηκαν ως ένας τρόπος μείωσης της επιθετικότητας σε κοινωνικώς πολύπλοκα είδη πρωτευόντων. Το να δείχνει κάποιος στους άλλους ότι βρίσκεται σε κατάσταση στρες μπορεί να έχει θετική επίδραση τόσο στον… ξυνόμενο όσο και σε όσους τον βλέπουν, καθώς έτσι και οι δύο πλευρές αποφεύγουν τις διαμάχες».
Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ έθεσε υπό παρακολούθηση τη συμπεριφορά 45 πιθήκων μακάκων οι οποίοι ανήκαν σε μια μεγαλύτερη ομάδα 200 ατόμων που ζει στο Κάγιο Σαντιάγκο, ένα μικρό νησί ένα χιλιόμετρο μακριά από τη νοτιοανατολική ακτή Πουέρτο Ρίκο. Οι επιστήμονες κατέγραψαν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις των πιθήκων για μια περίοδο οκτώ μηνών. Ανακάλυψαν ότι το ξύσιμο στους πιθήκους ήταν πιο πιθανό να λαμβάνει χώρα σε στιγμές αυξημένου στρες, όπως όταν βρίσκονταν κοντά σε άλλα άτομα «υψηλότερης βαθμίδας» ή κοντά σε μη φιλικά άτομα.
Σωτηρία από επιθέσεις
Σε κάθε περίπτωση, το ξύσιμο έσωζε τον πίθηκο από το να γίνει θύμα επίθεσης. Οι πιθανότητες επιθετικής συμπεριφοράς ενός «υψηλόβαθμου» πιθήκου προς έναν «κατώτερο» στην ιεραρχία της ομάδας πίθηκο ήταν της τάξεως του 75% εάν ο πιο... αδύναμος κρίκος δεν ξυνόταν, ενώ έπεφταν στο 50% όταν ο «χαμηλόβαθμος» είχε επιδοθεί στο ξύσιμο. Το ξύσιμο μείωνε επίσης τις πιθανότητες επιθετικότητας μεταξύ πιθήκων που δεν εμφάνιζαν κάποιοΝ ισχυρό κοινωνικό δεσμό. Ο κ. Γουάιτχαουζ σημείωσε: «Καθώς το ξύσιμο μπορεί να αποτελεί σημάδι κοινωνικού στρες, οι υποψήφιοι επιτιθέμενοι πιθανώς αποφεύγουν την επίθεση σε φανερά στρεσαρισμένους πιθήκους. Και αυτό διότι τα άτομα που τελούν υπό καθεστώς στρες μπορεί να συμπεριφερθούν απρόβλεπτα ή και να αποδυναμωθούν εξαιτίας του. Ετσι, μια επίθεση απέναντί τους θα ήταν είτε ριψοκίνδυνη είτε περιττή». Ο ερευνητής προσέθεσε: «Αποκαλύπτοντας το στρες μας στους άλλους, τους βοηθούμε να προβλέπουν τι είμαστε ικανοί να κάνουμε και έτσι η μεταξύ μας κατάσταση γίνεται πιο "καθαρή". Η διαφάνεια τελικώς μειώνει την ανάγκη για διενέξεις, κάτι που έχει όφελος για όλες τις πλευρές προάγοντας την κοινωνική συνοχή». Ελπίζεται ότι η νέα αυτή μελέτη θα οδηγήσει σε καλύτερη κατανόηση του στρες και της εξέλιξής του στους ανθρώπους, καθώς και των τρόπων διαχείρισης του στρες στα ζώα που βρίσκονται σε αιχμαλωσία.
«Εργαλείο» κοινωνικής συνοχής
Διαφορετικά επιστημονικά στοιχεία έχουν δείξει ότι το ξύσιμο μπορεί να αποτελεί σημάδι στρες σε πολλά πρωτεύοντα είδη, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου. Τώρα μια νέα μελέτη που διεξήχθη από ειδικούς του Πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ με επικεφαλής τον υποψήφιο στο Τμήμα Ψυχολογίας Τζέιμι Γουάιτχαουζ είναι η πρώτη που μαρτυρεί ότι οι συμπεριφορές που κρύβουν μέσα τους στρες εξελίχθηκαν ως ένα «εργαλείο» επικοινωνίας με στόχο να επικρατεί κοινωνική ηρεμία και συνοχή. Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Scientific Reports» έθεσε το ερώτημα σχετικά με το αν το ξύσιμο και άλλες παρόμοιες συμπεριφορές έχουν... κοινωνικό αντίκτυπο. Οπως σημείωσε ο κ. Γουάιτχαουζ, «συμπεριφορές που δηλώνουν στρες, όπως το ξύσιμο, πιθανότατα εξελίχθηκαν ως ένας τρόπος μείωσης της επιθετικότητας σε κοινωνικώς πολύπλοκα είδη πρωτευόντων. Το να δείχνει κάποιος στους άλλους ότι βρίσκεται σε κατάσταση στρες μπορεί να έχει θετική επίδραση τόσο στον… ξυνόμενο όσο και σε όσους τον βλέπουν, καθώς έτσι και οι δύο πλευρές αποφεύγουν τις διαμάχες».
Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ έθεσε υπό παρακολούθηση τη συμπεριφορά 45 πιθήκων μακάκων οι οποίοι ανήκαν σε μια μεγαλύτερη ομάδα 200 ατόμων που ζει στο Κάγιο Σαντιάγκο, ένα μικρό νησί ένα χιλιόμετρο μακριά από τη νοτιοανατολική ακτή Πουέρτο Ρίκο. Οι επιστήμονες κατέγραψαν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις των πιθήκων για μια περίοδο οκτώ μηνών. Ανακάλυψαν ότι το ξύσιμο στους πιθήκους ήταν πιο πιθανό να λαμβάνει χώρα σε στιγμές αυξημένου στρες, όπως όταν βρίσκονταν κοντά σε άλλα άτομα «υψηλότερης βαθμίδας» ή κοντά σε μη φιλικά άτομα.
Σωτηρία από επιθέσεις
Σε κάθε περίπτωση, το ξύσιμο έσωζε τον πίθηκο από το να γίνει θύμα επίθεσης. Οι πιθανότητες επιθετικής συμπεριφοράς ενός «υψηλόβαθμου» πιθήκου προς έναν «κατώτερο» στην ιεραρχία της ομάδας πίθηκο ήταν της τάξεως του 75% εάν ο πιο... αδύναμος κρίκος δεν ξυνόταν, ενώ έπεφταν στο 50% όταν ο «χαμηλόβαθμος» είχε επιδοθεί στο ξύσιμο. Το ξύσιμο μείωνε επίσης τις πιθανότητες επιθετικότητας μεταξύ πιθήκων που δεν εμφάνιζαν κάποιοΝ ισχυρό κοινωνικό δεσμό. Ο κ. Γουάιτχαουζ σημείωσε: «Καθώς το ξύσιμο μπορεί να αποτελεί σημάδι κοινωνικού στρες, οι υποψήφιοι επιτιθέμενοι πιθανώς αποφεύγουν την επίθεση σε φανερά στρεσαρισμένους πιθήκους. Και αυτό διότι τα άτομα που τελούν υπό καθεστώς στρες μπορεί να συμπεριφερθούν απρόβλεπτα ή και να αποδυναμωθούν εξαιτίας του. Ετσι, μια επίθεση απέναντί τους θα ήταν είτε ριψοκίνδυνη είτε περιττή». Ο ερευνητής προσέθεσε: «Αποκαλύπτοντας το στρες μας στους άλλους, τους βοηθούμε να προβλέπουν τι είμαστε ικανοί να κάνουμε και έτσι η μεταξύ μας κατάσταση γίνεται πιο "καθαρή". Η διαφάνεια τελικώς μειώνει την ανάγκη για διενέξεις, κάτι που έχει όφελος για όλες τις πλευρές προάγοντας την κοινωνική συνοχή». Ελπίζεται ότι η νέα αυτή μελέτη θα οδηγήσει σε καλύτερη κατανόηση του στρες και της εξέλιξής του στους ανθρώπους, καθώς και των τρόπων διαχείρισης του στρες στα ζώα που βρίσκονται σε αιχμαλωσία.
