Το μέλλον της
αυτοκίνησης στην Ευρώπη και στην Ελλάδα έχει τρία χαρακτηριστικά:
ηλεκτροκίνηση, αυτονομία, κοινή χρήση.
Συνεπώς τα αυτοκίνητα του κοντινού μέλλοντος "τρέχουν" ολοταχώς για να κατακτήσουν αυτούς τους στόχους και μάλιστα, σε περίπου πέντε χρόνια από τώρα (2022) θα βγουν στους δρόμους τα πρώτα αυτόνομα ΙΧ, που θα μπορούν να κάνουν μόνα τους κάποιες επιλεγμένες διαδρομές, χωρίς την ανάγκη οδηγού. Το 2030 δε, οι γνωστές αυτοκινητοβιομηχανίες φιλοδοξούν να έχουν έτοιμα τα πλήρως αυτόνομα, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, που θα διαθέτουν όλη την απαραίτητη τεχνολογία (ραντάρ, αισθητήρες κλπ) όχι μόνο για να οδηγούν μόνα τους, αλλά και για να αντιλαμβάνονται και να αντιδρούν ανάλογα, σε κάθε έκτακτο περιστατικό.
Η Ελλάδα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην έρευνα για την παραγωγή του αυτοκινήτου του αύριο, καθώς το Ινστιτούτου Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών του ΕΚΕΤΑ (ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ) είναι ο τεχνικός υπεύθυνος της κοινοπραξίας (στην οποία συμμετέχουν 30 αυτοκινητοβιομηχανίες, ινστιτούτα και πανεπιστήμια από 11 χώρες), που έχει αναλάβει το ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα "ADAS and ME", που χρηματοδοτείται με εννέα εκατομμύρια ευρώ και έχει στο επίκεντρό του την αλληλεπίδραση των ανθρώπων με τα αυτόνομα οχήματα.
Στόχος του προγράμματος είναι να αναπτυχθούν συστήματα που θα συμβάλλουν στην ασφαλή οδήγηση, καθώς θα μπορούν να "αντιληφθούν" κατά πόσο ένας οδηγός είναι κουρασμένος, υπό την επήρεια αλκοόλ ή βρίσκεται σε κατάσταση υπνηλίας, ώστε τα οχήματα να αναλάβουν από μόνα τους το "τιμόνι" και να εκτελέσουν το δρομολόγιο, αντί του οδηγού. Τα "έξυπνα" οχήματα θα διαθέτουν μία πληθώρα τεχνολογιών, όπως αισθητήρες που θα ανιχνεύουν αλλαγές στο σώμα του οδηγού ή στα μάτια, ραντάρ, αισθητήρες των γύρω οχημάτων, τεχνολογίες car to car (τα οχήματα θα επικοινωνούν μεταξύ τους για να ανταλλάσουν πληροφορίες σχετικά με την κίνησή τους) κ.ά.
Θα υπάρχει ακόμη η δυνατότητα ελέγχου της ταχύτητας, τόσο για τον οδηγό όσο και για τους πεζούς, έτσι ώστε να ειδοποιούνται μέσω τεχνητού θορύβου σε περίπτωση υπερβάσεων.
Οι νέες εξελίξεις για το "έξυπνο" αυτοκίνητο θα παρουσιαστούν, μεταξύ άλλων ανακοινώσεων, στο 8ο Διεθνές Συνέδριο για την Έρευνα στις Μεταφορές που ξεκινά σήμερα και θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή, στο συνεδριακό κέντρο του ΕΚΕΤΑ, υπό την διοργάνωση του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων και του ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ, με θέμα "Το μέλλον των Μεταφορών: Ένα όραμα για το 2030".
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ ? ΜΠΕ, ο διευθυντής του ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ, Άγγελος Μπεκιάρης, «το αυτοκίνητο ΚΙΤ (του Ιππότη της ασφάλτου) δεν βρίσκεται μακριά», καθώς η αυτονομία των οχημάτων είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά, στα οποία στοχεύουν όλες οι γνωστές αυτοκινητοβιομηχανίες. Ήδη έχουν κατακτηθεί η αυτονομία τύπου 1 και 2 (αναγνωρίζουν τα διπλανά οχήματα, παρκάρουν μόνα τους, αναλαμβάνουν αυτόματη οδήγηση σε κατάσταση μποτιλιαρίσματος), ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η αυτονομία τύπου 3 (επιστρέφει το όχημα μόνο του, ή αναλαμβάνει την οδήγηση όταν κρίνει ότι ο οδηγός δεν είναι σε θέση να οδηγήσει), τύπου 4 (σχεδόν αυτόνομο) και 5 (πλήρως αυτόνομο), που θα τα δούμε να κυκλοφορούν στους δρόμους μέχρι το 2022 (τύπου 3) και μέχρι το 2030 (τύπου 4 και 5).
«Πλήρης αυτονομία σημαίνει ότι θα μπορείς να στέλνεις το παιδί σου στο σχολείο, μόνο του, με το αυτοκίνητο ή θα μπορείς να μεταφέρεις έναν ηλικιωμένο, χωρίς οδηγό» είπε χαρακτηριστικά ο κ.Μπεκιάρης και πρόσθεσε ότι μέχρι τότε θα έχουν επιληφθεί και τα ζητήματα ασφάλειας. Όπως συμπλήρωσε, υπάρχουν θέματα υπό συζήτηση, όπως για παράδειγμα εάν τα οχήματα αυτά θα κυκλοφορούν σε χωριστές λωρίδες εντός του αστικού ιστού ή σε μεικτές -στους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους δεν υπάρχει αυτός ο προβληματισμός.
Η ηλεκτροκίνηση είναι ένας τομέας που έχει ήδη κατακτηθεί σε πολλές χώρες. Ήδη στη Νορβηγία το 25% των νέων αυτοκινήτων που πωλούνται είναι ηλεκτρικά, ποσοστό που θέλει να φτάσει και η Γαλλία, ενώ η Κίνα αυξάνει συνεχώς το ποσοστό της σε πωλήσεις τέτοιων οχημάτων. Εξάλλου, η Νορβηγία και η Ολλανδία εξετάζουν την αλλαγή της νομοθεσίας τους ώστε μέχρι το 2022 να απαγορεύσουν πλήρως τις πωλήσεις μη ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Σύμφωνα με τον κ.Μπεκιάρη, σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξει στο μέλλον, το "κοινόχρηστο αυτοκίνητο", σε πιο εξελιγμένη μορφή του σημερινού car pooling. Η σκέψη είναι να μοιράζεται ένα ΙΧ ανάμεσα σε πολλούς ενδιαφερόμενους οδηγούς, που θα εντοπίζουν μέσω κινητών τηλεφώνων το κοντινότερο διαθέσιμο, θα πηγαίνουν στον προορισμό τους και θα το αφήνουν στον επόμενο ενδιαφερόμενο, με αποτέλεσμα και να μειώνεται η χρήση αυτοκινήτων και το κόστος μεταφοράς, καθώς ο καθένας θα πληρώνει μόνο τη διαδρομή που έχει διανύσει. "Αντίστοιχα μπορεί να αναπτυχθεί η ιδέα ενός κοινόχρηστου αυτοκινήτου πολυκατοικίας ή γειτονιάς, το οποίο θα δεσμεύει ο κάθε ένοικος, μόνο τις μέρες και ώρες που το χρειάζεται. Έχει αποδειχτεί από έρευνες ότι η μέση χρήση ενός ΙΧ αντιστοιχεί στο 2-3% για κάθε Ευρωπαίο, κατά έτος" είπε ο κ. Μπεκιάρης.
"Πράσινα" πλοία
Η ευρωπαϊκή έρευνα στις μεταφορές προβλέπει την παραγωγή πλήρως ηλεκτρικών πλοίων, ενώ ήδη γίνονται προσπάθειες αυτόματης πλεύσης, σε συγκεκριμένες διαδρομές αρχικά.
Μέσα σε μία δεκαετία αναμένεται να ταξιδέψει στην θάλασσα το πρώτο 100% ηλεκτρικό φέρι μποτ, μέσω της κοινοπραξίας E-ferry, το οποίο θα διαθέτει την μεγαλύτερη μπαταρία φόρτισης που έχει ποτέ εγκατασταθεί σε πλοίο. Το "πράσινο πλοίο" θα εκπέμπει μηδενικούς ρύπους σε θάλασσα και αέρα, και θα δίνει τη δυνατότητα πολύ μικρού κόστους μεταφοράς για τους επιβάτες.
Αρχικά θα δοκιμαστεί στον τομέα των logistics και στη συνέχεια ως επιβατικό, προβλέπεται να είναι αθόρυβο, γρήγορο και ασφαλές. Στην κοινοπραξία συμμετέχει και η Ελλάδα ως εταίρος. Σύμφωνα με τον κ. Μπεκιάρη στόχος είναι να επιτευχθεί και η αυτονομία στα πλοία, ενώ ήδη στη νορβηγική θάλασσα πλέει το πρώτο ηλεκτρικό και αυτόνομο πλοίο, που εκτελεί μεταφορές μεταξύ των φιορδ.
Συνεπώς τα αυτοκίνητα του κοντινού μέλλοντος "τρέχουν" ολοταχώς για να κατακτήσουν αυτούς τους στόχους και μάλιστα, σε περίπου πέντε χρόνια από τώρα (2022) θα βγουν στους δρόμους τα πρώτα αυτόνομα ΙΧ, που θα μπορούν να κάνουν μόνα τους κάποιες επιλεγμένες διαδρομές, χωρίς την ανάγκη οδηγού. Το 2030 δε, οι γνωστές αυτοκινητοβιομηχανίες φιλοδοξούν να έχουν έτοιμα τα πλήρως αυτόνομα, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, που θα διαθέτουν όλη την απαραίτητη τεχνολογία (ραντάρ, αισθητήρες κλπ) όχι μόνο για να οδηγούν μόνα τους, αλλά και για να αντιλαμβάνονται και να αντιδρούν ανάλογα, σε κάθε έκτακτο περιστατικό.
Η Ελλάδα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην έρευνα για την παραγωγή του αυτοκινήτου του αύριο, καθώς το Ινστιτούτου Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών του ΕΚΕΤΑ (ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ) είναι ο τεχνικός υπεύθυνος της κοινοπραξίας (στην οποία συμμετέχουν 30 αυτοκινητοβιομηχανίες, ινστιτούτα και πανεπιστήμια από 11 χώρες), που έχει αναλάβει το ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα "ADAS and ME", που χρηματοδοτείται με εννέα εκατομμύρια ευρώ και έχει στο επίκεντρό του την αλληλεπίδραση των ανθρώπων με τα αυτόνομα οχήματα.
Στόχος του προγράμματος είναι να αναπτυχθούν συστήματα που θα συμβάλλουν στην ασφαλή οδήγηση, καθώς θα μπορούν να "αντιληφθούν" κατά πόσο ένας οδηγός είναι κουρασμένος, υπό την επήρεια αλκοόλ ή βρίσκεται σε κατάσταση υπνηλίας, ώστε τα οχήματα να αναλάβουν από μόνα τους το "τιμόνι" και να εκτελέσουν το δρομολόγιο, αντί του οδηγού. Τα "έξυπνα" οχήματα θα διαθέτουν μία πληθώρα τεχνολογιών, όπως αισθητήρες που θα ανιχνεύουν αλλαγές στο σώμα του οδηγού ή στα μάτια, ραντάρ, αισθητήρες των γύρω οχημάτων, τεχνολογίες car to car (τα οχήματα θα επικοινωνούν μεταξύ τους για να ανταλλάσουν πληροφορίες σχετικά με την κίνησή τους) κ.ά.
Θα υπάρχει ακόμη η δυνατότητα ελέγχου της ταχύτητας, τόσο για τον οδηγό όσο και για τους πεζούς, έτσι ώστε να ειδοποιούνται μέσω τεχνητού θορύβου σε περίπτωση υπερβάσεων.
Οι νέες εξελίξεις για το "έξυπνο" αυτοκίνητο θα παρουσιαστούν, μεταξύ άλλων ανακοινώσεων, στο 8ο Διεθνές Συνέδριο για την Έρευνα στις Μεταφορές που ξεκινά σήμερα και θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή, στο συνεδριακό κέντρο του ΕΚΕΤΑ, υπό την διοργάνωση του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων και του ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ, με θέμα "Το μέλλον των Μεταφορών: Ένα όραμα για το 2030".
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ ? ΜΠΕ, ο διευθυντής του ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ, Άγγελος Μπεκιάρης, «το αυτοκίνητο ΚΙΤ (του Ιππότη της ασφάλτου) δεν βρίσκεται μακριά», καθώς η αυτονομία των οχημάτων είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά, στα οποία στοχεύουν όλες οι γνωστές αυτοκινητοβιομηχανίες. Ήδη έχουν κατακτηθεί η αυτονομία τύπου 1 και 2 (αναγνωρίζουν τα διπλανά οχήματα, παρκάρουν μόνα τους, αναλαμβάνουν αυτόματη οδήγηση σε κατάσταση μποτιλιαρίσματος), ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η αυτονομία τύπου 3 (επιστρέφει το όχημα μόνο του, ή αναλαμβάνει την οδήγηση όταν κρίνει ότι ο οδηγός δεν είναι σε θέση να οδηγήσει), τύπου 4 (σχεδόν αυτόνομο) και 5 (πλήρως αυτόνομο), που θα τα δούμε να κυκλοφορούν στους δρόμους μέχρι το 2022 (τύπου 3) και μέχρι το 2030 (τύπου 4 και 5).
«Πλήρης αυτονομία σημαίνει ότι θα μπορείς να στέλνεις το παιδί σου στο σχολείο, μόνο του, με το αυτοκίνητο ή θα μπορείς να μεταφέρεις έναν ηλικιωμένο, χωρίς οδηγό» είπε χαρακτηριστικά ο κ.Μπεκιάρης και πρόσθεσε ότι μέχρι τότε θα έχουν επιληφθεί και τα ζητήματα ασφάλειας. Όπως συμπλήρωσε, υπάρχουν θέματα υπό συζήτηση, όπως για παράδειγμα εάν τα οχήματα αυτά θα κυκλοφορούν σε χωριστές λωρίδες εντός του αστικού ιστού ή σε μεικτές -στους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους δεν υπάρχει αυτός ο προβληματισμός.
Η ηλεκτροκίνηση είναι ένας τομέας που έχει ήδη κατακτηθεί σε πολλές χώρες. Ήδη στη Νορβηγία το 25% των νέων αυτοκινήτων που πωλούνται είναι ηλεκτρικά, ποσοστό που θέλει να φτάσει και η Γαλλία, ενώ η Κίνα αυξάνει συνεχώς το ποσοστό της σε πωλήσεις τέτοιων οχημάτων. Εξάλλου, η Νορβηγία και η Ολλανδία εξετάζουν την αλλαγή της νομοθεσίας τους ώστε μέχρι το 2022 να απαγορεύσουν πλήρως τις πωλήσεις μη ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Σύμφωνα με τον κ.Μπεκιάρη, σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξει στο μέλλον, το "κοινόχρηστο αυτοκίνητο", σε πιο εξελιγμένη μορφή του σημερινού car pooling. Η σκέψη είναι να μοιράζεται ένα ΙΧ ανάμεσα σε πολλούς ενδιαφερόμενους οδηγούς, που θα εντοπίζουν μέσω κινητών τηλεφώνων το κοντινότερο διαθέσιμο, θα πηγαίνουν στον προορισμό τους και θα το αφήνουν στον επόμενο ενδιαφερόμενο, με αποτέλεσμα και να μειώνεται η χρήση αυτοκινήτων και το κόστος μεταφοράς, καθώς ο καθένας θα πληρώνει μόνο τη διαδρομή που έχει διανύσει. "Αντίστοιχα μπορεί να αναπτυχθεί η ιδέα ενός κοινόχρηστου αυτοκινήτου πολυκατοικίας ή γειτονιάς, το οποίο θα δεσμεύει ο κάθε ένοικος, μόνο τις μέρες και ώρες που το χρειάζεται. Έχει αποδειχτεί από έρευνες ότι η μέση χρήση ενός ΙΧ αντιστοιχεί στο 2-3% για κάθε Ευρωπαίο, κατά έτος" είπε ο κ. Μπεκιάρης.
"Πράσινα" πλοία
Η ευρωπαϊκή έρευνα στις μεταφορές προβλέπει την παραγωγή πλήρως ηλεκτρικών πλοίων, ενώ ήδη γίνονται προσπάθειες αυτόματης πλεύσης, σε συγκεκριμένες διαδρομές αρχικά.
Μέσα σε μία δεκαετία αναμένεται να ταξιδέψει στην θάλασσα το πρώτο 100% ηλεκτρικό φέρι μποτ, μέσω της κοινοπραξίας E-ferry, το οποίο θα διαθέτει την μεγαλύτερη μπαταρία φόρτισης που έχει ποτέ εγκατασταθεί σε πλοίο. Το "πράσινο πλοίο" θα εκπέμπει μηδενικούς ρύπους σε θάλασσα και αέρα, και θα δίνει τη δυνατότητα πολύ μικρού κόστους μεταφοράς για τους επιβάτες.
Αρχικά θα δοκιμαστεί στον τομέα των logistics και στη συνέχεια ως επιβατικό, προβλέπεται να είναι αθόρυβο, γρήγορο και ασφαλές. Στην κοινοπραξία συμμετέχει και η Ελλάδα ως εταίρος. Σύμφωνα με τον κ. Μπεκιάρη στόχος είναι να επιτευχθεί και η αυτονομία στα πλοία, ενώ ήδη στη νορβηγική θάλασσα πλέει το πρώτο ηλεκτρικό και αυτόνομο πλοίο, που εκτελεί μεταφορές μεταξύ των φιορδ.