Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, αν όχι σε όλα, Καθαρά Δευτέρα
σημαίνει λαγάνα και ταραμάς.
Η λαγάνα είναι ο άζυμος άρτος (ψωμί),
ο οποίος φτιάχνεται με παραδοσιακό τρόπο μόνο
μια μέρα του χρόνου, την Καθαρή
Δευτέρα. Tο όνομά της,
όπως διαβάζουμε στο wikipedia.org,
προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό "λάγανον". Μια πλακωτή ζύμη
που παρασκευάζεται από αλεύρι και νερό και σηματοδοτεί την έναρξη της νηστείας
της Μεγάλης
Σαρακοστής.
Η λαγάνα αναφέρεται ως έδεσμα σε πολλά κείμενα της Αρχαιότητας. Ένα
από αυτά είναι οι Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη, όπου
αναφέρεται η φράση «λαγάνα πέττετται» δηλαδή λαγάνες
γίνονται. Μια θεωρία θέλει η λαγάνα να παρομοιάζεται με τον άρτο
που κατανάλωσαν οι Ισραηλίτες κατά
την έξοδό τους
από την Αίγυπτο, από τότε και μέχρι τη στιγμή που ο Χριστός ευλόγησε
τον ένζυμο άρτο.
Τα αρτοποιεία μένουν
ανοικτά τη μέρα αυτή, για να ανταποκριθούν στη μεγάλη – αυξημένη, ζήτηση.
Ο ταραμάς, προέρχεται από αβγά ψαριού (κυπρίνου ή άλλων). Επειδή είναι αρκετά αλμυρός για να διατηρηθεί
παρασκευάζεται ταραμοσαλάτα. Μεζές με
κρεμώδη υφή που καταναλώνεται κυρίως στην Ελλάδα και
στην Τουρκία.
Στη
χώρα μας συνηθίζεται να καταναλώνεται σε περιόδους νηστείας (κυρίως
την Καθαρά Δευτέρα),
επειδή δεν περιέχει γαλακτοκομικά, αβγά (πουλερικών) κλπ.
Ανάλογα με το χρώμα του
ταραμά προκύπτει και το χρώμα της ταραμοσαλάτας, δηλαδή ανοιχτό μπεζ ή ροζ.
Στην βιομηχανική παραγωγή μπορεί να προστίθεται και χρώμα τροφίμων.
Πως παρασκευάζεται: Ο
ταραμάς αναμειγνύεται με ελαιόλαδο, ξερό ψωμί, πατάτα, κρεμμύδι και λεμόνι και ανακατεύεται καλά
μέχρι να γίνει κρέμα. Η γεύση της ταραμοσαλάτας είναι ξεχωριστή λόγω του
ταραμά.
