Επίκεντρο του εορτασμού του δεκαπενταύγουστου στη Μεσσηνία αποτελεί η ιερά μονή Βουλκάνου. Πρόκειται για ένα μεγαλοπρεπές ιστορικό μοναστήρι που ιδρύθηκε τον 17ο αιώνα. Έλαβε το όνομά του, «Βουλκάνος» -παλαιότερα «Βουρκάνο», «Δορκάνο» και «Βουλκάνη»- κατά πάσα πιθανότητα από Βυζαντινό άρχοντα ή κτήτορα, στον οποίο ανήκε η περιοχή πέριξ του όρους Ιθώμη.
Πρόδρομος, βέβαια, αυτού του μοναστηριού είναι η μονή της Παναγίας της «Κορυφής» ή της Παναγίας «Επανωκαστριτίσσης», η σήμερα ονομαζομένη «Καθολικόν», που βρίσκεται στην κορυφή του όρους Ιθώμη, εκεί που άλλοτε υπήρχε η ακρόπολη της αρχαίας Μεσσήνης.
Η παράδοση θέλει να κτίστηκε η Μονή της Κορυφής στις αρχές του 8ου αιώνα, γύρω στο 725 μ.Χ., από εικονολάτρες μοναχούς, εκεί όπου βρέθηκε η εικόνα τη Παναγίας, κρεμασμένη σ' ένα πουρνάρι και με τη συντροφιά ενός αναμένου καντηλιού. Άλλη παράδοση αναφέρει ότι κτήτοράς της είναι ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β΄Παλαιολόγος, χωρίς ωστόσο να επιβεβαιώνεται ιστορικά καμία από τις δύο εκδοχές.
Πραγματικός θησαυρός του μοναστηριού είναι η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας της Βουλκανιώτισσας, που φέρει την επιγραφή «Η Οδηγήτρια η επονομαζομένη τω όρει Βουλκάνω».
Αυτές τις μέρες, το μοναστήρι προσελκύει χιλιάδες πιστούς από όλο τον νομό, όπου γίνεται η μεταφορά της εικόνας της Παναγίας στον θρόνο της, στη μονή της Κορυφής, όπου θα παραμείνει έως τη νύκτα της 19ης προς 20η Σεπτεμβρίου, οπότε θα και θα έχουμε την Κάθοδο της Βουλκανιώτισσας στην πόλη της Μεσσήνης, σε ανάμνηση θαυματουργικής επέμβάσης της υπεραγίας Θεοτόκου.
Σήμερα το απόγευμα, ο μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος θα τελέσει τον εσπερινό της Παναγίας στη μονή Δήμιοβας και αύριο θα προεξάρχει του όρθρου και της πανηγυρικής θείας λειτουργίας στο παμμεσσηνιακό προσκύνημα της ιεράς μονής Βουλκάνου.
