ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ - Γιατί βάφονται κόκκινα τα αυγά;

Μερικοί πιστεύουν ότι τα αυγά βάφονται κόκκινα σε ανάμνηση του  αίματος του Χριστού, που χύθηκε για εμάς τους ανθρώπους.

Κόκκινο είναι και το χρώμα της χαράς.

 Χαράς για την Ανάσταση του Χριστού.

Είναι παράλληλα όμως και χρώμα αποτρεπτικό.

Κόκκινες βελέντζες και κόκκινα μαντίλια κρεμούσαν τη Μεγάλη Πέμπτη στην Καστοριά οι γυναίκες για το καλό. Κόκκινο πανί έβαφαν μαζί με τα αυγά τους στη Μεσημβρία και το κρεμούσαν στο παράθυρο για σαράντα μέρες, για να μην τους πιάνει το μάτι.

Το βάψιμο των αυγών γινόταν τη Μεγάλη Πέμπτη γι αυτό και τη  λέγαν Κόκκινη Πέφτη ή Κοκκινοπέφτη. 

Παλιότερα το συνήθιζαν κι  αποβραδίς, πάντοτε όμως τα μεσάνυχτα, με το ξεκίνημα της νέας μέρας.

Καινούρια πρέπει να ήταν η κατσαρόλα που θα έβαφαν τα  αυγά και ο αριθμός τους ορισμένος και τη μπογιά τη φύλαγαν σαράντα μέρες και δεν την έχυναν, ακόμα και τότε, έξω από το σπίτι.

Τα χρώματα για τα αυγά τα έφτιαχναν από διάφορα φυτά.

Από κρεμμύδια γινόταν το μελί, από άχυρο ή από φύλλα αμυγδαλιάς το κίτρινο, το ανοικτό κόκκινο από παπαρούνες. Αργότερα τα  αγόραζαν, το κόκκινο όμως χρώμα ήταν και είναι πάντα το πιο αγαπημένο.

Το πρώτο αυγό που έβαφαν ήταν της Παναγίας και το έβαζαν στο  εικονοστάσι. Με αυτό σταύρωναν τα παιδιά από το κακό το μάτι. Σε μερικά μέρη έβαζαν σε ένα κουτάκι τόσα αυγά όσα ήταν τα μέλη της οικογένειας και τα πήγαιναν το βράδυ στην εκκλησία, για να διαβαστούν στα 12 Ευαγγέλια.

Τα άφηναν κάτω από την Αγία Τράπεζα ως την Ανάσταση και τότε καθεμιά έπαιρνε τα δικά της.

Αυτά τα αυγά ήταν "ευαγγελισμένα" και τα τσόφλια τους τα  παράχωναν στους κήπους και τις ρίζες των δέντρων για να καρπίσουν.

Παρόμοια τύχη είχαν και τα αυγά που έκαναν οι κότες  τη Μεγάλη Πέμπτη. Αμα η κότα ήταν μαύρη, ακόμα καλύτερα. Είχαν θαυμαστές ιδιότητες και μπορούσαν να διώξουν κάθε κακό. Τα αυγά τα Μεγαλοπεφτιάτικα περνούσαν τον πονόλαιμο, φύλαγαν το  αμπέλι από το χαλάζι, έδιωχναν μακριά το σκαθάρι.

Οι γυναίκες και τα κορίτσια στόλιζαν τα αυγά, τα "έγραφαν", τα "κεντούσαν".Πάνω στα άσπρα αυγά έγραφαν με λειωμένο κερί  ευχές, σχεδίαζαν σκηνές από τη ζωή του Χριστού, πουλιά κ.ά.

Έριχναν μετά τα αυγά στην κόκκινη μπογιά και μέχρι να λειώσει το  κερί έμεναν τα γράμματα και τα σχέδια άσπρα. Τα "ξομπλωτά" ή "κεντημένα" αυγά, που τα λέγαν στη Μακεδονία και "πέρδικες, μια και συχνά είχαν πάνω τους πουλιά, ή ίσως και γιατί ξεχώριζαν, όπως κι οι πέρδικες, για την ομορφιά τους, θύμιζαν συχνά  μικρογραφίες.

Το ένα ήταν καλύτερο από το άλλο.

Αυτά έστελναν δώρο οι αρραβωνιασμένες στο γαμπρό και οι βαφτισιμιές στους νονούς και  τις νονές τους, σε όλα τα αγαπημένα πρόσωπα.

Αλλοτε πάλι τα  κορίτσια πρόσθεταν στα αυγά φτερά από χρωματιστό χαρτί, ουρά

και μύτη από ζυμάρι και τα κρεμούσαν στο ταβάνι, έτοιμα να  πετάξουν.

Πλούσια είναι η παράδοση για τον συμβολισμό των αυγών του Πάσχα. Στα Βυζαντινά χρόνια έφτιαχναν κουλούρα που στην  μέση της είχε ένα κόκκινο αυγό. Το αυγό, από το οποίο βγαίνουν τα  πουλιά, συμβολίζει την ζωή, ενώ το κόκκινο είναι το χρώμα της ζωής.

Το βάψιμο των αυγών, για λατρευτικούς σκοπούς απαντάται  σε διάφορους τόπους του κόσμου.