Έρχεται η απλή αναλογική στην αυτοδιοίκηση | Τι προβλέπει το Νομοσχέδιο

Μετά από έναν χρόνο και εξαντλητική συζήτηση, τόσο με τα θεσμικά όργανα της αυτοδιοίκησης, όσο και με τους αυτοδιοικητικούς και τους πολίτες σε όλη την Ελλάδα, προχωράμε και σε λίγο καιρό φέρνουμε πια το πρώτο νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Για περισσότερη δημοκρατία, συμμετοχή, αποτελεσματικότητα και διαφάνεια, μίλησε ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Κώστας Πουλάκης.

• Με δεδομένο ότι το εκλογικό σύστημα είναι ο βασικός μηχανισμός εξασφάλισης της δημοκρατικής αντιπροσώπευσης, καθώς και το ότι ο χώρος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εξ ορισμού, προσφέρεται για την καλλιέργεια κουλτούρας διαλόγου και αναζήτησης συναινέσεων, καθιερώνεται ως σύστημα εκλογής των δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων η απλή αναλογική. Στην κατεύθυνση της εσωτερικής ουσιαστικής ενοποίησης των Δήμων και των Περιφερειών, εισάγονται εκλογικές διαδικασίες που να επιτρέπουν τη σταδιακή υπέρβαση των παλιών διοικητικών ορίων, χωρίς να φαλκιδεύεται η εκπροσώπηση του συνόλου των περιοχών κάθε Δήμου και κάθε Περιφέρειας.
• Στη βάση της απλής αναλογικής για την εκλογή των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων, θα πρέπει να εξεταστούν τα διαφορετικά σενάρια ως προς τον τρόπο εκλογής του Δημάρχου και του Περιφερειάρχη και τις επιπτώσεις στον τρόπο συγκρότησης και λειτουργίας, καθώς και στο ρόλο και στις αρμοδιότητες κάθε οργάνου.
Θέσπιση μορφών άμεσης δημοκρατίας και συμμετοχής, λογοδοσίας και κοινωνικού ελέγχου
• Θα πρέπει να αναβαθμιστεί ο ρόλος των τοπικών λαϊκών συνελεύσεων με, υπό προϋποθέσεις, αποφασιστικό χαρακτήρα.
• Θα πρέπει να καθιερωθεί και να ενδυναμωθεί ο θεσμός των τοπικών δημοψηφισμάτων και με λαϊκή πρωτοβουλία.
• Θα εισαχθούν νέοι θεσμοί δημοκρατικής συμμετοχής (π.χ. ειδικά συμβούλια για μεγάλα θέματα κάθε περιοχής, υποχρέωση Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου να συζητήσει ένα θέμα, αν ζητηθεί από ορισμένο αριθμό δημοτών/πολιτών κ.λπ.).
Θα θεσπιστούν διαδικασίες πλατιάς κοινωνικής διαβούλευσης για την υλοποίηση μεγάλων τοπικών έργων / επενδύσεων (π.χ. Mall) με παράλληλη θέσπιση Διερευνητικών Επιτροπών (Commission of Enquiry) που θα εξασφαλίζουν την άρτια και τεχνικά τεκμηριωμένη ενημέρωση των δημοτών. Η διαβούλευση θα μπορεί να καταλήγει και σε δημοψήφισμα. Θα εισαχθούν διαδικασίες πραγματικής δημόσιας λογοδοσίας και κοινωνικού ελέγχου, με υποχρεωτικό για τους αιρετούς χαρακτήρα και με συγκεκριμένες, υπό προϋποθέσεις, συνέπειες και εξετάζεται το ενδεχόμενο της ανακλητότητας των αιρετών, υπό συγκεκριμένες (αυστηρές) προϋποθέσεις.
Νέα εσωτερική, οργανωτική και λειτουργική θέσμιση της Τ.Α.
Κατεύθυνση της Επιτροπής είναι η μετάβαση σε ένα καθεστώς περισσότερο δημοκρατικής και συλλογικής λειτουργίας των ΟΤΑ : Στο πλαίσιο αυτό : • Προωθείται η αναδιοργάνωση και ο λειτουργικός εκσυγχρονισμός του συστήματος διοίκησης και η ενίσχυση της δημοκρατικής λειτουργίας των οργάνων της μέσα από ένα νέο πλαίσιο με κύριους στόχους τον περιορισμό των δημαρχοκεντρικών – περιφερειαρχοκεντρικών χαρακτηριστικών του συστήματος.
Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η δημοκρατική λειτουργία των δομών και οργάνων της Τ.Α. και κατοχυρώνεται το συλλογικό μοντέλο διοίκησης.
• Ενισχύονται τα δικαιώματα και ο θεσμικός ρόλος της μειοψηφίας του δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου.
• Θεσμοθετείται η συμμετοχή των εργαζομένων στη λήψη των αποφάσεων που αφορούν τη λειτουργία του Δήμου ή της Περιφέρειας
Χρόνος διεξαγωγής εκλογών
Οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές προτείνεται να αποσυνδεθούν από τις ευρωεκλογές. Προτείνεται να διεξάγονται κάθε τέσσερα (4) – ή κάθε πέντε (5), αν επιλεγεί αυτή η λύση – χρόνια στο τέλος Οκτωβρίου ή αρχές Νοεμβρίου, όπως στο προηγούμενο καθεστώς (προ «Καλλικράτη»), και οι νέες δημοτικές και περιφερειακές αρχές θα αναλαμβάνουν καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου του επόμενου της διεξαγωγής των εκλογών έτους. Το όριο εκλογικής ενηλικότητας προτείνεται να μειωθεί στα 17 έτη και για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, σε εναρμόνιση προς τη ρύθμιση που υιοθετήθηκε πρόσφατα και για τις εθνικές εκλογές, με το ν. 4406/2016.
Προτείνεται η πλήρης κατάργηση της εσωτερικής διαίρεσης των Δήμων σε εκλογικές περιφέρειες και ενιαία εκλογή των δημοτικών συμβούλων σε όλη την έκταση του Δήμου.
Για τις δημοτικές εκλογές προτείνεται :
– Κατάρτιση ενιαίου ψηφοδελτίου για όλο το Δήμο για κάθε συνδυασμό, χωρίς προϋποθέσεις υποψηφίων κ.λπ. ανά Δημοτική Ενότητα
– Καθιέρωση ελάχιστου αριθμού υποψηφίων Δημοτικών Συμβούλων ίσου με τον αριθμό των εδρών του Δημοτικού Συμβουλίου και μέγιστου αριθμού ίσου με τον αριθμό των εδρών +10%.
– Αποσύνδεση των συνδυασμών που μετέχουν στις εκλογές για το (κεντρικό) Δημοτικό Συμβούλιο από τους συνδυασμούς που καταρτίζονται σε κάθε Δημοτική Ενότητα για το οικείο Συμβούλιο. Αυτόνομη κατάρτιση συνδυασμών για κάθε Συμβούλιο Δημοτικής Ενότητας.
Καταργούνται οι χωρικοί αντιπεριφερειάρχες
Αντίστοιχα, για τις περιφερειακές εκλογές, προτείνεται : Κατάργηση του θεσμού των άμεσα εκλεγόμενων χωρικών Αντιπεριφερειαρχών  Καθιέρωση ελάχιστου αριθμού υποψήφιων Περιφερειακών Συμβούλων ίσου με τον αριθμό των εδρών που αντιστοιχούν στην οικεία Περιφερειακή Ενότητα και μέγιστου αριθμού ίσου με τον αριθμό των εδρών +10%
Προτείνεται η κατανομή του συνόλου των εδρών του Δημοτικού/ Περιφερειακού Συμβουλίου από τον πρώτο γύρο με το σύστημα της απλής αναλογικής μεταξύ των συνδυασμών, με βάση την «κλασική» μέθοδο της αναλογικής των υπολοίπων, όπως συμβαίνει σήμερα για τον 1ο γύρο.
Ειδικότερα, σε περίπτωση που κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει
50%+1 των ψήφων κατά τον 1ο γύρο (οπότε ο επικεφαλής του αναδεικνύεται, αντίστοιχα, Δήμαρχος ή Περιφερειάρχης), θα πραγματοποιείται επαναληπτική εκλογή σε 2ο γύρο μεταξύ των δύο πρώτων συνδυασμών, οπότε Δήμαρχος/Περιφερειάρχης θα είναι ο επικεφαλής του πλειοψηφήσαντος στο γύρο αυτό συνδυασμού, χωρίς ωστόσο αυτό να επιδρά στην κατανομή των εδρών που έχει ολοκληρωθεί από τον 1ο γύρο.

 e-thessalia.gr