Λαμπάδες, τσουρέκια, αβγά και αρνί στη σούβλα...
Λαμπάδα
Στην Πρωτοχριστιανική περίοδο το βάπτισμα των καινούργιων Χριστιανών γινόταν πάντα το βράδυ της Ανάστασης ή την Κυριακή του Πάσχα, μετά από προσευχή και νηστεία, όπου όλοι οι παρευρισκόμενοι κρατούσαν αναμμένα κεριά. Η φλόγα της λαμπάδας συμβόλιζε το φως του Χριστού που θα φώτιζε την ψυχή του νεοβαφτισμένου Χριστιανού, όπως επίσης, το πέρασμα από το θάνατο και το σκοτάδι, στη ζωή και το φως με την Ανάσταση του Κυρίου.
Στο πέρασμα των αιώνων η Εκκλησία διατήρησε το δεύτερο σκέλος που έχει να κάνει με την Ανάσταση, αφού σταδιακά η σύνδεση της λαμπάδας με τη βάφτιση έπαψε να υπάρχει.
Τσουρέκια και Λαμπροκουλούρες
Μετά την καθιέρωση του Χριστιανισμού ως επίσημη θρησκεία του κράτους από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο, ήταν εκείνος που πρώτος που προσέφερε ως δώρα σε αξιωματούχους του, τους λεγόμενους «παλατίνους άρτους», τα σημερινά τσουρέκια ή λαμπροκουλούρες. Το σχήμα των Πασχαλινών άρτων ποικίλλει ανάλογα με τις τοπικές παραδόσεις. Το πιο γνωστό είναι φυσικά η πλεξούδα, με κόκκινο αβγό. Οι πλεξούδες και οι κόμποι προέρχονται από τους ειδωλολατρικούς χρόνους, ως σύμβολα για την απομάκρυνση των κακών πνευμάτων.
Κόκκινα αβγά
Ένα από τα πιο διαδεδομένα έθιμα του Πάσχα είναι το βάψιμο των αυγών τη Μεγάλη Πέμπτη. Μπορεί τα τελευταία χρόνια το αυγά να βάφονται σε διάφορα χρώματα, όμως η παράδοση τα θέλει κόκκινα. Χρωματιστά αυγά συναντάμε στην αρχαιότητα, στη Ρώμη, στην Ελλάδα, στην Κίνα, στην Αίγυπτο, ως δώρα στις ανοιξιάτικες γιορτές μαζί με κουνελάκια τα οποία συμβολίζουν τη γονιμότητα. Όσον αφορά στο γιατί βάφονται κόκκινα, υπάρχουν 3 εκδοχές:
1) Η Παναγία πήρε ένα καλάθι αβγά και τα πρόσφερε στους φρουρούς του Χριστού, ικετεύοντάς τους να του φέρονται καλά! Όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά, αυτά βάφτηκαν κόκκινα!
2) Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας ενημερώθηκε για την Ανάσταση του Χριστού, θεώρησε τόσο απίθανο να έχει συμβεί, όσο και το να βαφτούν τα αβγά κόκκινα. Η Μαρία Μαγδαληνή τότε, έβαψε μερικά αυγά κόκκινα και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το γεγονός.
3) Παρόμοια εκδοχή με την παραπάνω, θέλει μία γυναίκα να μην πιστεύει το ότι ο Ιησούς αναστήθηκε και να λέει:
«Όταν τα αυγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός». Και τότε αυτά έγιναν κόκκινα!
Το έθιμο του τσουγκρίσματος των αβγών πάντως προέρχεται από τη Βόρεια Αγγλία όπου ήταν δημοφιλές παιχνίδι καθώς ο κάτοχος του πιο γερού αυγού, ήταν ο νικητής!
Στην παλαιότερη παράδοσή μας το πρώτο αυγό που βάφεται σε κάθε σπίτι ανήκει στην Παναγία και δεν πρέπει να το τσουγκρίζουμε. Πολλές νοικοκυρές, μέχρι και σήμερα, το βάζουν στο εικονοστάσι και το φυλούν μέχρι το επόμενο Πάσχα!
Το σούβλισμα του αρνιού
Το έθιμο του σουβλίσματος προέρχεται από τις Εβραϊκές παραδόσεις. Οι Εβραίοι μάλιστα έβαφαν και την είσοδο των σπιτιών τους με το αίμα του θυσιαζόμενου αρνιού, κατ’ αναπαράσταση της νύχτας της εξόδου από την Αίγυπτο. Το θυσιαζόμενο αρνί λοιπόν γίνεται οβελίας (ψήνεται δηλαδή στη σούβλα) και συμβολίζει τον «αμνό» του Θεού που θυσιάστηκε για την ανθρωπότητα.
Λαμπάδα
Στην Πρωτοχριστιανική περίοδο το βάπτισμα των καινούργιων Χριστιανών γινόταν πάντα το βράδυ της Ανάστασης ή την Κυριακή του Πάσχα, μετά από προσευχή και νηστεία, όπου όλοι οι παρευρισκόμενοι κρατούσαν αναμμένα κεριά. Η φλόγα της λαμπάδας συμβόλιζε το φως του Χριστού που θα φώτιζε την ψυχή του νεοβαφτισμένου Χριστιανού, όπως επίσης, το πέρασμα από το θάνατο και το σκοτάδι, στη ζωή και το φως με την Ανάσταση του Κυρίου.
Στο πέρασμα των αιώνων η Εκκλησία διατήρησε το δεύτερο σκέλος που έχει να κάνει με την Ανάσταση, αφού σταδιακά η σύνδεση της λαμπάδας με τη βάφτιση έπαψε να υπάρχει.
Τσουρέκια και Λαμπροκουλούρες
Μετά την καθιέρωση του Χριστιανισμού ως επίσημη θρησκεία του κράτους από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο, ήταν εκείνος που πρώτος που προσέφερε ως δώρα σε αξιωματούχους του, τους λεγόμενους «παλατίνους άρτους», τα σημερινά τσουρέκια ή λαμπροκουλούρες. Το σχήμα των Πασχαλινών άρτων ποικίλλει ανάλογα με τις τοπικές παραδόσεις. Το πιο γνωστό είναι φυσικά η πλεξούδα, με κόκκινο αβγό. Οι πλεξούδες και οι κόμποι προέρχονται από τους ειδωλολατρικούς χρόνους, ως σύμβολα για την απομάκρυνση των κακών πνευμάτων.
Κόκκινα αβγά
Ένα από τα πιο διαδεδομένα έθιμα του Πάσχα είναι το βάψιμο των αυγών τη Μεγάλη Πέμπτη. Μπορεί τα τελευταία χρόνια το αυγά να βάφονται σε διάφορα χρώματα, όμως η παράδοση τα θέλει κόκκινα. Χρωματιστά αυγά συναντάμε στην αρχαιότητα, στη Ρώμη, στην Ελλάδα, στην Κίνα, στην Αίγυπτο, ως δώρα στις ανοιξιάτικες γιορτές μαζί με κουνελάκια τα οποία συμβολίζουν τη γονιμότητα. Όσον αφορά στο γιατί βάφονται κόκκινα, υπάρχουν 3 εκδοχές:
1) Η Παναγία πήρε ένα καλάθι αβγά και τα πρόσφερε στους φρουρούς του Χριστού, ικετεύοντάς τους να του φέρονται καλά! Όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά, αυτά βάφτηκαν κόκκινα!
2) Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας ενημερώθηκε για την Ανάσταση του Χριστού, θεώρησε τόσο απίθανο να έχει συμβεί, όσο και το να βαφτούν τα αβγά κόκκινα. Η Μαρία Μαγδαληνή τότε, έβαψε μερικά αυγά κόκκινα και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το γεγονός.
3) Παρόμοια εκδοχή με την παραπάνω, θέλει μία γυναίκα να μην πιστεύει το ότι ο Ιησούς αναστήθηκε και να λέει:
«Όταν τα αυγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός». Και τότε αυτά έγιναν κόκκινα!
Το έθιμο του τσουγκρίσματος των αβγών πάντως προέρχεται από τη Βόρεια Αγγλία όπου ήταν δημοφιλές παιχνίδι καθώς ο κάτοχος του πιο γερού αυγού, ήταν ο νικητής!
Στην παλαιότερη παράδοσή μας το πρώτο αυγό που βάφεται σε κάθε σπίτι ανήκει στην Παναγία και δεν πρέπει να το τσουγκρίζουμε. Πολλές νοικοκυρές, μέχρι και σήμερα, το βάζουν στο εικονοστάσι και το φυλούν μέχρι το επόμενο Πάσχα!
Το σούβλισμα του αρνιού
Το έθιμο του σουβλίσματος προέρχεται από τις Εβραϊκές παραδόσεις. Οι Εβραίοι μάλιστα έβαφαν και την είσοδο των σπιτιών τους με το αίμα του θυσιαζόμενου αρνιού, κατ’ αναπαράσταση της νύχτας της εξόδου από την Αίγυπτο. Το θυσιαζόμενο αρνί λοιπόν γίνεται οβελίας (ψήνεται δηλαδή στη σούβλα) και συμβολίζει τον «αμνό» του Θεού που θυσιάστηκε για την ανθρωπότητα.