Για πρώτη φορά δικαίωμα ψήφου έχουν όσοι συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους κατά το έτος της εκλογής, δηλαδή όσοι έχουν γεννηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2002 και μετά. Το εκλογικό τους δικαίωμα θα ασκήσουν για πρώτη φορά 528.997 εκλογείς, εκ των οποίων οι 17χρονοι είναι 106.760.
Οι εκλογείς μπορούν να μάθουν πού ψηφίζουν μέσω του συνδέσμου «Μάθε πού Ψηφίζεις», που βρίσκεται στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εσωτερικών www.ypes.gr. Εναλλακτικά μπορούν να καλέσουν στον αριθμό 213 136 1500, από τις 9 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα. Όσοι δεν βρουν το όνομά τους, μπορούν να απευθυνθούν, μέχρι και το πέρας της ψηφοφορίας, στα δημοτολόγια του δήμου, όπου είναι εγγεγραμμένοι. Καλό είναι να βεβαιωθούν που ψηφίζουν και όσοι ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στο ίδιο σχολικό συγκρότημα εδώ και πολλά χρόνια. Κι΄ αυτό διότι λόγω της μεγάλης αύξησης των εκλογικών τμημάτων, καθόσον για πρώτη φορά διεξάγονται τετραπλές εκλογές, ενδέχεται ορισμένοι να ψηφίσουν αυτή τη φορά σε διαφορετικό σχολείο από αυτό που ψηφίζουν συνήθως.
Οι 112.504 εγγεγραμμένοι ετεροδημότες ψηφίζουν στις ευρωεκλογές στον τόπο διαμονής τους, αλλά για τις αυτοδιοικητικές εκλογές θα πρέπει να μεταβούν στον δήμο όπου είναι δημότες. Το δικαίωμα του εκλέγειν τόσο στις ευρωεκλογές, όσο και στις εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση έχουν και οι πολίτες των λοιπών κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κατοικούν στην Ελλάδα («κοινοτικοί εκλογείς»), υπό την προϋπόθεση ότι έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους.
Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία είναι υποχρεωτική, εκτός από τους κατοίκους του εξωτερικού, όσους είναι από 70 ετών και άνω, ενώ μόνο για τις αυτοδιοικητικές εκλογές όσοι διαμένουν την ημέρα της ψηφοφορίας σε απόσταση μεγαλύτερη των 200 χιλιομέτρων από το εκλογικό τμήμα στο οποίο ψηφίζουν.
Στην εφορευτική επιτροπή απαραίτητη είναι η προσκόμιση αστυνομικής ταυτότητας (αποδεκτές ακόμα και οι «κομμένες»), ή διαβατηρίου (ακόμα κι' αν έχει λήξει), ή άδειας οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας.
Λόγω των τετραπλών εκλογών, για την αποφυγή συνωστισμού, αλλά και για τη διευκόλυνση του έργου των δικαστικών αντιπροσώπων, οι ψηφοφόροι ψηφίζουν σε δύο γειτονικά τμήματα: Το τμήμα «Α», όπου στήθηκαν οι κάλπες για το ευρωκοινοβούλιο και την περιφέρεια και το τμήμα «Β» για δήμο και κοινότητα. Στους δήμους που δεν διαθέτουν κοινότητες ή στα εκλογικά τμήματα με κάτω από 300 ψηφοφόρους (κυρίως μικρά χωριά), οι εκλογείς ψηφίζουν σε ένα ενιαίο τμήμα.
Συνολικά συγκροτήθηκαν 39.063 εκλογικά τμήματα, εκ των οποίων τα 32.882 είναι «διπλά», δηλαδή υπάρχουν 16.441 εκλογικά τμήματα «Α» και άλλα τόσα τμήματα «Β». Τα 2.741 εκλογικά τμήματα είναι ενιαία και έχουν τρεις κάλπες, για ευρωεκλογές, περιφερειακές και δημοτικές, καθώς αφορούν δήμους όπου δεν υπάρχουν κοινότητες, ενώ τα υπόλοιπα 3.440 εκλογικά τμήματα είναι επίσης ενιαία, αλλά έχουν τέσσερις κάλπες λόγω μικρού αριθμού εκλογέων. Συνεπώς, συνολικά στήθηκαν 87.747 κάλπες (32.882 x 2) + (2.741 x 3) + (3.440 x 4).
Στις ευρωεκλογές μετέχουν 40 κόμματα και συνασπισμοί κομμάτων, εκ των οποίων τα 14 έχουν καταρτίσει πλήρεις συνδυασμούς (δηλαδή με 42 υποψηφίους), ενώ οι υπόλοιποι έχουν από 3 έως 41 υποψηφίους. Συνολικά, τις 21 έδρες στο ευρωκοινοβούλιο που αναλογούν στην Ελλάδα, διεκδικούν 1.155 υποψήφιοι.
Στις εκλογές για τις 13 περιφέρειες της χώρας μετέχουν 103 συνδυασμοί (έναντι 104 το 2014), διεκδικώντας 717 αιρετά αξιώματα, εκ των οποίων 13 περιφερειάρχες και 704 περιφερειακοί σύμβουλοι. Στις εκλογές για την ανάδειξη των νέων αρχών των 332 δήμων (συμπεριλαμβάνονται οι 12 νέοι που προήλθαν από τη διάσπαση πέντε δήμων) μετέχουν συνολικά 1.634 συνδυασμοί, έναντι 1.441 το 2014. Τα αιρετά αξιώματα στο σύνολο των δήμων που διεκδικούν είναι 9.802, εκ των οποίων 332 δήμαρχοι και 9.470 δημοτικοί σύμβουλοι. Στις κοινοτικές εκλογές, τέλος, το σύνολο των συμβούλων (κοινότητες πάνω από 300 κατοίκους) ή προέδρων κοινοτήτων (κοινότητες έως 300 κατοίκους) που θα εκλεγούν ανέρχεται σε 21.396.
Αφού κλείσουν οι κάλπες, αρχίζει η καταμέτρηση των ψήφων και στη συνέχεια των σταυρών. Τα αποτελέσματα συγκεντρώνονται σε κάθε νομό από τις Περιφερειακές Ενότητες της έδρας του, μεταδίδονται στο υπουργείο Εσωτερικών και εν συνεχεία, το υπουργείο, τα αναρτά στην ιστοσελίδα του (https://ekloges.ypes.gr/) και τα διοχετεύει στα ΜΜΕ.
Απόστολος Μιχαλούδης
