Αυτό ισχύει και για την περίπτωση της Ελλάδας. Η χώρα που το 2004 βρισκόταν στην κορυφή του κύματος της ολυμπιακής ανάπτυξης, σήμερα βρίσκεται στο βυθό της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η χώρα που τη δεκαετία 1994-2004 κάλπαζε με φρενήρεις αναπτυξιακούς ρυθμούς συγκρατώντας τα δημοσιονομικά της μεγέθη, σήμερα οπισθοδρομεί με τους ρυθμούς ανάπτυξης σε ελεύθερη πτώση και τους δείκτες χρέους και ελλείμματος σε κάθετη απογείωση. Για την κατάντια αυτή, δεν φταίνε φυσικά «ούτε η τύχη, ούτε οι άλλοι γύρω μας», όπως θα έλεγε ο Καζαντζάκης. Φταίνε τα διαχρονικά, διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και κυρίως η εγκληματική πολιτική που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας...
Δεν έχει νόημα να αναφερθούμε στην απερισκεψία που μας έφερε ως εδώ. Σημασία έχει ότι η νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ βρέθηκε προ δυσμενούς απροόπτου: το δημόσιο έλλειμμα και το χρέος αυξάνονταν γεωμετρικά, κανένας μηχανισμός ανάσχεσης δεν υπήρχε και η χώρα βάδιζε ολοταχώς προς αδυναμία εξυπηρέτησης υποχρεώσεων. Δηλαδή, χρεωκοπία.
Ένας από τους παράγοντες που ανατροφοδοτούν την κρίση και επιβαρύνουν την θέση της χώρας μας είναι η κριτική που δέχεται από μεγάλους χρηματοπιστωτικούς οίκους, και η στάση των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το αρνητικό κλίμα που δημιουργούν οι παρεμβάσεις αυτές, γίνεται η αφορμή για αλλεπάλληλα κερδοσκοπικά επεισόδια σε βάρος της ελληνικής οικονομίας.
Σε αυτό το δυσμενές πλαίσιο, όλο και συχνότερες είναι οι αναφορές στην ενδεχόμενη προσφυγή της χώρας μας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αν και υποτίθεται ότι ιδρύθηκε για την εξασφάλιση της παγκόσμιας οικονομικής σταθερότητας, ο οργανισμός αυτός σήμερα, όπως παρατηρεί ο κάτοχος του Νόμπελ Οικονομίας Joseph Stiglitz (ο οποίος μάλιστα σε χθεσινό άρθρο του στην εφημερίδα Guardian ζήτησε από την Ευρώπη να στηρίξει την προσπάθεια του Γιώργου Παπανδρέου και να μην αφήσει την Ελλάδα να ματώσει), παρέχει κεφάλαια μόνο εάν οι χώρες ακολουθούν πολιτικές που οδηγούν σε συρρίκνωση της οικονομίας. Τα αποτελέσματα είναι οδυνηρά για τις χώρες όπου σημειώθηκαν παρεμβάσεις, αφού οδήγησαν σε αποσταθεροποίηση και κοινωνικές εκρήξεις. Πράγματι, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σήμερα αποτελεί την κυρίαρχη έκφραση της πιο ακραίας νεοφιλελεύθερης αντίληψης. Δεν υπάρχουν κοινωνίες, δεν υπάρχει κοινωνικό κράτος, δεν υπάρχουν άνθρωποι. Υπάρχουν μόνο αριθμοί.
Η Ευρώπη όμως; Όπως τονίστηκε, πράγματι τα κράτη μέλη έχουν την ευθύνη των ασκούμενων πολιτικών, για όσες δεν υπάρχει αποκλειστική αρμοδιότητα της Ένωσης. Όμως η ίδρυση και η λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης της συνεργασίας και της αλληλεγγύης, αποτέλεσε και αποτελεί ένα μοναδικό φαινόμενο στην παγκόσμια ιστορία. Σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή, όταν το ίδιο το κοινό νόμισμα κλονίζεται, θα περίμενε κανείς μια στιβαρή πολιτική στάση από τα όργανα και την ηγεσία της.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όργανο που στερείται ουσιαστικά οποιασδήποτε πολιτικής νομιμοποίησης, φέρεται κι αυτή να ασκεί την κυνική πολιτική των αριθμών χωρίς να προβαίνει στις αναγκαίες πολιτικές κινήσεις που θα διευκόλυναν τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης. Αρκεί, από την πλευρά της ή από την πλευρά των άλλων οργάνων της Ένωσης, μια δυναμική στάση που θα στήριζε τις ελληνικές προσπάθειες. Όμως, δυστυχώς, μέχρι σήμερα το μόνο που βλέπουμε είναι άγριες κερδοσκοπικές κινήσεις εις βάρος ενός απροστάτευτου κράτους μέλους, που μένουν εντελώς αναπάντητες.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα της κατάστασης. Προβαίνει στις απαραίτητες, σύνθετες κινήσεις και δεν θα επιτρέψει στους ασύδοτους διεθνείς κερδοσκόπους που ζητούν «αίμα εδώ και τώρα» να μετατρέψουν τη χώρα σε ερείπια. Δεν θα στείλει στα ασθενή οικονομικά στρώματα τον οδυνηρό λογαριασμό της εγκληματικής εξαετίας της Νέας Δημοκρατίας. Ο Πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο γνωρίζουν πως κινούνται σε ναρκοθετημένη ζώνη, αλλά έχουν το κατάλληλο σχέδιο για την εξισορρόπηση και σταθεροποίηση των δημοσιονομικών μεγεθών της χώρας και την δρομολόγηση της νέας ανάπτυξης που θα δημιουργήσει εισοδήματα. Παρά τις διεθνείς Κασσάνδρες που θέλουν να δημιουργήσουν «προφητείες που αυτοεπιβεβαιώνονται» ώστε να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους, η Ελλάδα θα βγει ζωντανή από την κρίση γιατί έχει ήδη αρχίσει να αλλάζει.
Αυτό όμως που θα μείνει για την περίπλοκη εποχή που ξεκινά, είναι μια εκ βαθέων συζήτηση για μια πιο ισχυρή θεσμικά Ευρώπη της αλληλεγγύης και της εμβάθυνσης. Χωρίς αυτές, δεν μπορούμε να προσδοκούμε ολοκλήρωση.
Νάντια Ι. Γιαννακοπούλου
