Τα έλκη στομάχου είναι επώδυνες πληγές
που μπορούν να βρεθούν στο βλεννογόνο του στομάχου ή του λεπτού εντέρου
και είναι το πιο ορατό σημάδι της νόσου του πεπτικού έλκους.
Συμβαίνουν όταν το παχύ στρώμα βλέννας που προστατεύει το στομάχι από πεπτικά υγρά μειώνεται (λεπταίνει), επιτρέποντας, έτσι, στα πεπτικά οξέα να “ροκανίσουν” τους ιστούς του βλεννογόνου του στομάχου.
Το έλκος στομάχου θεραπεύεται εύκολα, αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή πάθηση, αν δεν προβείτε στην κατάλληλη θεραπεία.
Αίτια
Το έλκος στομάχου δεν είναι απαραίτητο ότι θα δημιουργηθεί από έναν και μόνο παράγοντα. Η μείωση της επένδυσης της βλεννογόνου επίστρωσης του στομάχου, που οδηγεί σε έλκος, συνήθως προκαλείται από ένα από τα εξής:
• Λοίμωξη με το βακτήριο Helicobacter pylori (ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού)
• Μακροχρόνια χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, όπως η ασπιρίνη και η ιβουπροφαίνη
• Περίσσεια του οξέος (υπερέκκριση) στο στομάχι, η οποία μπορεί να είναι κληρονομική, ή να σχετίζεται με τον τρόπο ζωής (άγχος, κάπνισμα) και ορισμένες τροφές
• Σύνδρομο Zollinger-Ellison, μια σπάνια ασθένεια που κάνει το σώμα να παράγει υπερβολικές ποσότητες στομαχικών οξέων
Ορισμένοι παράγοντες και συμπεριφορές μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για την ανάπτυξη έλκους του στομάχου:
• Κάπνισμα
• Συχνή χρήση στεροειδών (όπως αυτά για τη θεραπεία του άσθματος)
• Υπερασβεστιαιμία (υπερπαραγωγή ασβεστίου)
• Οικογενειακό ιστορικό έλκους του στομάχου
• Ηλικία (αν είστε άνω των 50 ετών)
• Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
Συμπτώματα
Υπάρχουν διάφορα συμπτώματα που σχετίζονται με το έλκος στομάχου. Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων εξαρτάται από τη σοβαρότητα του έλκους.
Το πιο κοινό σύμπτωμα είναι μια αίσθηση “καψίματος”, ή πόνου στην περιοχή μεταξύ του στήθους και του αφαλού. Κανονικά, ο πόνος είναι πιο έντονος, όταν το στομάχι σας είναι άδειο και αυτός ο πόνος μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά έως και αρκετές ώρες.
Άλλα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
• Γενικευμένο πόνο στο στομάχι
• Απώλεια βάρους
• Απώλεια της όρεξης λόγω του πόνου
• Ναυτία ή εμετό
• Φούσκωμα
• Ρέψιμο, ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
• Καούρα (αίσθημα καύσου στο στήθος)
• Πόνο που βελτιώνεται όταν τρώτε, πίνετε, ή να παίρνετε αντιόξινα φάρμακα
Επικοινωνήστε με το γιατρό σας, εάν παρουσιάσετε τέτοια συμπτώματα. Ακόμα κι αν δυσφορία που νιώθετε είναι ήπια, το έλκος στομάχου μπορεί να επιδεινωθεί αρκετά, εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.
Αντιμετώπιση - θεραπεία
Η θεραπεία ποικίλλει ανάλογα με την αιτία του έλκους. Τα περισσότερα έλκη μπορούν να αντιμετωπιστούν με μια συνταγή από το γιατρό σας, αλλά, σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτείται χειρουργική επέμβαση.
Είναι σημαντικό να ξεκινήσετε τη θεραπεία για το έλκος στομάχου αμέσως. Εάν έχετε αιμορραγία στο έλκος, τότε μάλλον θα πρέπει να νοσηλευτείτε για εντατική θεραπεία, ενώ μπορεί επίσης να χρειαστείτε μετάγγιση αίματος.
Χειρουργική επέμβαση
Εάν το έλκος στο στομάχι σας είναι αποτέλεσμα μόλυνσης από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, θα χρειαστείτε αντιβιοτικά. Για ήπια έως μέτρια έλκη στομάχου, ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει συνήθως τα ακόλουθα φάρμακα:
• Η2 blockers: φάρμακα που περιορίζουν να την έκκριση οξέων στο στομάχι
• Αναστολείς της αντλίας πρωτονίων: φάρμακα που εμποδίζουν τα κύτταρα που παράγουν οξύ
• Αντιόξινα φάρμακα για την εξουδετέρωση του στομαχικού οξέος
• Κυτταροπροστατευτικά φάρμακα, που προστατεύουν την βλεννογόνο επένδυση του στομάχου και του λεπτού εντέρου
Τα συμπτώματα ενός έλκους στομάχου μπορεί να υποχωρήσουν γρήγορα με τη θεραπεία. Ακόμα κι αν τα συμπτώματά σας εξαφανιστούν, θα πρέπει να συνεχίσετε να παίρνετε τα φάρμακα που θα σας έχουν συνταγογραφηθεί από το γιατρό σας, ειδικά στην περίπτωση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού. Συνιστάται, επίσης, να κόψετε το κάπνισμα, το αλκοόλ και οποιαδήποτε φάρμακα ή τροφές, που μπορεί να σας προκαλέσουν εκ νέου συμπτώματα.
Ορισμένες ανεπιθύμητες παρενέργειες, που σχετίζονται με τη θεραπεία του έλκους του στομάχου, περιλαμβάνουν:
• Ναυτία
• Ζαλάδα
• Πονοκέφαλοι
• Διάρροια
Αυτές οι παρενέργειες είναι προσωρινές. Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με αλλαγή στην φαρμακευτική σας αγωγή, αν αντιμετωπίζετε ακραία ταλαιπωρία, ως αποτέλεσμα αυτών των παρενεργειών.
Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ένα έλκος στομάχου θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Αυτό θα συμβεί σε περίπτωση που:
• Το έλκος επανεμφανίζεται περιοδικά
• Το έλκος δεν επουλώνεται
• Έχετε αιμορραγία από τα έλκη
• Υπάρξει ρήξη (σκίσιμο) στο στομάχι ή στο λεπτό έντερο
• Υπάρξει πρόβλημα στην διέλευση των τροφών από το στομάχι στο λεπτό έντερο
Συμβαίνουν όταν το παχύ στρώμα βλέννας που προστατεύει το στομάχι από πεπτικά υγρά μειώνεται (λεπταίνει), επιτρέποντας, έτσι, στα πεπτικά οξέα να “ροκανίσουν” τους ιστούς του βλεννογόνου του στομάχου.
Το έλκος στομάχου θεραπεύεται εύκολα, αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή πάθηση, αν δεν προβείτε στην κατάλληλη θεραπεία.
Αίτια
Το έλκος στομάχου δεν είναι απαραίτητο ότι θα δημιουργηθεί από έναν και μόνο παράγοντα. Η μείωση της επένδυσης της βλεννογόνου επίστρωσης του στομάχου, που οδηγεί σε έλκος, συνήθως προκαλείται από ένα από τα εξής:
• Λοίμωξη με το βακτήριο Helicobacter pylori (ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού)
• Μακροχρόνια χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, όπως η ασπιρίνη και η ιβουπροφαίνη
• Περίσσεια του οξέος (υπερέκκριση) στο στομάχι, η οποία μπορεί να είναι κληρονομική, ή να σχετίζεται με τον τρόπο ζωής (άγχος, κάπνισμα) και ορισμένες τροφές
• Σύνδρομο Zollinger-Ellison, μια σπάνια ασθένεια που κάνει το σώμα να παράγει υπερβολικές ποσότητες στομαχικών οξέων
Ορισμένοι παράγοντες και συμπεριφορές μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για την ανάπτυξη έλκους του στομάχου:
• Κάπνισμα
• Συχνή χρήση στεροειδών (όπως αυτά για τη θεραπεία του άσθματος)
• Υπερασβεστιαιμία (υπερπαραγωγή ασβεστίου)
• Οικογενειακό ιστορικό έλκους του στομάχου
• Ηλικία (αν είστε άνω των 50 ετών)
• Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
Συμπτώματα
Υπάρχουν διάφορα συμπτώματα που σχετίζονται με το έλκος στομάχου. Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων εξαρτάται από τη σοβαρότητα του έλκους.
Το πιο κοινό σύμπτωμα είναι μια αίσθηση “καψίματος”, ή πόνου στην περιοχή μεταξύ του στήθους και του αφαλού. Κανονικά, ο πόνος είναι πιο έντονος, όταν το στομάχι σας είναι άδειο και αυτός ο πόνος μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά έως και αρκετές ώρες.
Άλλα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
• Γενικευμένο πόνο στο στομάχι
• Απώλεια βάρους
• Απώλεια της όρεξης λόγω του πόνου
• Ναυτία ή εμετό
• Φούσκωμα
• Ρέψιμο, ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
• Καούρα (αίσθημα καύσου στο στήθος)
• Πόνο που βελτιώνεται όταν τρώτε, πίνετε, ή να παίρνετε αντιόξινα φάρμακα
Επικοινωνήστε με το γιατρό σας, εάν παρουσιάσετε τέτοια συμπτώματα. Ακόμα κι αν δυσφορία που νιώθετε είναι ήπια, το έλκος στομάχου μπορεί να επιδεινωθεί αρκετά, εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.
Αντιμετώπιση - θεραπεία
Η θεραπεία ποικίλλει ανάλογα με την αιτία του έλκους. Τα περισσότερα έλκη μπορούν να αντιμετωπιστούν με μια συνταγή από το γιατρό σας, αλλά, σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτείται χειρουργική επέμβαση.
Είναι σημαντικό να ξεκινήσετε τη θεραπεία για το έλκος στομάχου αμέσως. Εάν έχετε αιμορραγία στο έλκος, τότε μάλλον θα πρέπει να νοσηλευτείτε για εντατική θεραπεία, ενώ μπορεί επίσης να χρειαστείτε μετάγγιση αίματος.
Χειρουργική επέμβαση
Εάν το έλκος στο στομάχι σας είναι αποτέλεσμα μόλυνσης από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, θα χρειαστείτε αντιβιοτικά. Για ήπια έως μέτρια έλκη στομάχου, ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει συνήθως τα ακόλουθα φάρμακα:
• Η2 blockers: φάρμακα που περιορίζουν να την έκκριση οξέων στο στομάχι
• Αναστολείς της αντλίας πρωτονίων: φάρμακα που εμποδίζουν τα κύτταρα που παράγουν οξύ
• Αντιόξινα φάρμακα για την εξουδετέρωση του στομαχικού οξέος
• Κυτταροπροστατευτικά φάρμακα, που προστατεύουν την βλεννογόνο επένδυση του στομάχου και του λεπτού εντέρου
Τα συμπτώματα ενός έλκους στομάχου μπορεί να υποχωρήσουν γρήγορα με τη θεραπεία. Ακόμα κι αν τα συμπτώματά σας εξαφανιστούν, θα πρέπει να συνεχίσετε να παίρνετε τα φάρμακα που θα σας έχουν συνταγογραφηθεί από το γιατρό σας, ειδικά στην περίπτωση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού. Συνιστάται, επίσης, να κόψετε το κάπνισμα, το αλκοόλ και οποιαδήποτε φάρμακα ή τροφές, που μπορεί να σας προκαλέσουν εκ νέου συμπτώματα.
Ορισμένες ανεπιθύμητες παρενέργειες, που σχετίζονται με τη θεραπεία του έλκους του στομάχου, περιλαμβάνουν:
• Ναυτία
• Ζαλάδα
• Πονοκέφαλοι
• Διάρροια
Αυτές οι παρενέργειες είναι προσωρινές. Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με αλλαγή στην φαρμακευτική σας αγωγή, αν αντιμετωπίζετε ακραία ταλαιπωρία, ως αποτέλεσμα αυτών των παρενεργειών.
Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ένα έλκος στομάχου θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Αυτό θα συμβεί σε περίπτωση που:
• Το έλκος επανεμφανίζεται περιοδικά
• Το έλκος δεν επουλώνεται
• Έχετε αιμορραγία από τα έλκη
• Υπάρξει ρήξη (σκίσιμο) στο στομάχι ή στο λεπτό έντερο
• Υπάρξει πρόβλημα στην διέλευση των τροφών από το στομάχι στο λεπτό έντερο
Το διαβάσαμε στο iatropedia
