Με ολοένα μεγαλύτερη ένταση και αγωνία οι φοιτητές φωνάζουν
προς τους στρατιώτες «είμαστε αδέλφια, αφήστε τα άρματα», ενώ ο εκφωνητής του Πολυτεχνείου καλεί το πλήθος να δείξει
αυτοσυγκράτηση.
«Απομονώστε τους προβοκάτορες. Δεν έχουμε να μοιράσουμε τίποτα
με το στρατό. Δεν θέλουμε να χυθεί
ελληνικό αίμα». Ο Δημήτρης Παπαχρήστος ψάλλει
τον εθνικό ύμνο. Το ίδιο κάνουν και οι
χιλιάδες νέοι που βρίσκονται στο Πολυτεχνείο.
Ενα τέταρτο πριν από τις 3 το πρωί οι στρατιωτικοί δίνουν
προθεσμία λίγων λεπτών στους φοιτητές για να αποχωρήσουν από το Πολυτεχνείο, να
παραδοθούν.
Κάποιοι από τους φοιτητές που θέλουν να αποχωρήσουν
δοκιμάζουν να απασφαλίσουν την κεντρική πύλη. Δεν τα καταφέρνουν.
Πίσω από την
πύλη είναι σταθμευμένο ένα αυτοκίνητο Μερτσέντες που μπλοκάρει το άνοιγμά της.
Ο επικεφαλής των τεθωρακισμένων αρμάτων εκνευρίζεται. Οργισμένος φωνάζει:
«Τσογλάνια, ρεζιλεύετε το στράτευμα!» και δίνει σήμα για την επέλαση του
άρματος.
«Τότε ήρθε ο οδηγός εδάφους του άρματος και μου λέει:
«Θα μπούμε μέσα, θα ρίξουμε την πύλη. Ετοιμάσου!»» λέει ο κ.
Σκευοφύλαξ.
«Πήρα θέση και ξεκίνησα. Δεν
έβλεπα πολλά πράγματα, δεν είχα καλό οπτικό πεδίο, γιατί κοιτούσα πλέον από τη
θυρίδα του άρματος.
Δέκα εκατοστά πριν από την πόρτα, σταμάτησα. Σταμάτησα σκόπιμα.
Αυτό φαίνεται στο βίντεο της
εποχής. Στο φρενάρισμα, οι φοιτητές τρομαγμένοι έφυγαν προς τα πίσω. Αν έμπαινα
με ταχύτητα, θα σκότωνα δεκάδες άτομα που εκείνη τη στιγμή ήταν κρεμασμένα στα
κάγκελα».
Λίγα λεπτά αργότερα ο
A. Σκευοφύλαξ θα μαρσάρει δυνατά. Ο δυνατός προβολέας του τανκ σκοπεύει την
πύλη. «H καγκελόπορτα έπεσε αμέσως. Πίσω από τη σιδερένια πύλη ήταν σταθμευμένο
το Μερσεντές το οποίο είχαν βάλει εκεί οι φοιτητές για να φράξουν την είσοδο.
Το έκανα αλοιφή.
H αριστερή ερπύστρια το έλιωσε. Με το που έπεσε η πύλη του Πολυτεχνείου εισέβαλαν οι αστυνομικοί
για να συλλάβουν τους φοιτητές.
Λίγο αργότερα κατέβηκα και εγώ από το άρμα και
μπήκα στον χώρο του Πολυτεχνείου. Δεν υπήρχε νεκρός. Θα μπορούσε όμως και να
υπάρχουν νεκροί» λέει με μοναδική ειλικρίνεια.
Στο
εσωτερικό του Πολυτεχνείου επικρατεί πανδαιμόνιο.
Οπως αναφέρει ο κ.
Σκευοφύλαξ, «αστυνομικοί κυνηγούσαν και χτυπούσαν τους φοιτητές όπου τους
έβρισκαν. Αν δεν ήταν οι ΛΟΚατζήδες να τους σταματήσουν – θυμάμαι ότι πολλές φορές πιάστηκαν στα χέρια
μαζί τους – δεν ξέρω και γω τι θα γινόταν».
Λίγο αργότερα οι στρατιώτες σχηματίζουν έναν διάδρομο για να
περάσουν ασφαλείς οι φοιτητές.
Μέσα στο Πολυτεχνείο ο
EN-US;">A
«Στο προαύλιο του Πολυτεχνείου ήταν πολύ χτυπημένοι, θυμάμαι ότι είδα
πολλούς τραυματίες, ενώ τρεις - τέσσερις ήταν σωριασμένοι κάτω, ακίνητοι.
Δεν ξέρω αν ήταν νεκροί. Δεν κοίταξα να δω. Κάποια στιγμή
ένας φοιτητής όρμησε κατά πάνω μου και μου είπε:
«Τι κατάλαβες τώρα που μπήκες;». Αφήνιασα. Εβγαλα το πιστόλι
και προτάσσοντάς το γύρισα και του είπα ουρλιάζοντας: «Σκάσε, ρε κωλόπαιδο, μη
σε καθαρίσω».
Αυτός ο φοιτητής δεν ξέρει πόσο τυχερός στάθηκε εκείνη τη στιγμή…
Αν έλεγε μια κουβέντα παραπάνω, θα τον σκότωνα! Τέτοιος ήμουν. Ενας φασίστας».
Παρά τον πόνο τους, οι φοιτητές θα δείξουν μεγαλείο ψυχής
απέναντι στον στρατιώτη που ισοπέδωσε το
όνειρό τους. Αδιάψευστη απόδειξη, η μαρτυρία του κ.Σκευοφύλακα:
«Οπως περνούσαν οι φοιτητές θυμάμαι ότι έριχναν μέσα στο
τανκ πακέτα τσιγάρα και ό,τι προμήθειες είχαν μαζί τους. Οταν γυρίσαμε
στο Γουδί, το άρμα έμοιαζε με
περίπτερο.
Οσο σκέφτομαι ότι οι φοιτητές μας έδιναν σάντουιτς και τσιγάρα,
μετά απ’ όσα τους κάναμε… Δεν μπορώ να το συχωρέσω αυτό το πράγμα στον εαυτό μου.
Σκέφτομαι τι πήγα και έκανα!..».
Οταν επέστρεψε στο Γουδί, στη βάση των Τεθωρακισμένων, ο κ.
Σκευοφύλαξ έγινε δεκτός με ζητωκραυγές. Ηταν το τιμώμενο πρόσωπο. «Οταν γυρίσαμε στο στρατόπεδο, έγινα ήρωας. Οι
στρατιωτικοί μου έδιναν συγχαρητήρια.
Τότε αισθανόμουν ότι ήμουν κάποιος, ότι έκανα κάτι καλό,
κάτι μεγάλο. Είχα γίνει ο ήρωας που διέλυσε τους εχθρούς της πατρίδας, τα
«παλιοκουμμούνια», όπως λέγαμε τότε τους φοιτητές. Αυτά μου έλεγαν, αυτά
πίστευα.
Ενιωθα περήφανος. Ημουν και εγώ φασίστας».
Οκτώ ημέρες αργότερα,
κάτι θα σπάσει μέσα του. Το φρόνημά του θα κλονισθεί, όταν θα δει τον
«εθνοσωτήρα» να καθαιρείται και να περιφρονείται από τους συνοδοιπόρους του,
αυτούς που πιο πριν ορκίζονταν στο όνομά του.
«Την επόμενη εβδομάδα έγινε η στάση του Ιωαννίδη. Ημουν πάλι
σε επιφυλακή. Μας πάνε στο ΓΕΣ. Στο
προαύλιο λάβαμε θέσεις. Δεν ξέραμε γιατί πήγαμε εκεί. Δεν μας είπαν. Γυρνώντας
στο Γουδί μάθαμε ότι «έριξαν» τον Παπαδόπουλο» αναφέρει ο κ.Σκευοφύλαξ. «Τότε
μέσα μου κάτι άλλαξε.
Αυτοί που τον παρουσίαζαν σαν θεό, τώρα τον έβριζαν. Δεν
μπορούσα να το καταλάβω αυτό. «Μα είναι τόσο πουλημένοι όλοι τους;» αναρωτήθηκα.
Αυτοί πάνε όπου
φυσάει ο βοριάς. «Πουλημένα τομάρια» είπα μέσα μου. Θυμάμαι ότι ο Μιχάλης
Γουνελάς παρέδωσε τα γαλόνια του στους άνδρες της ΕΣΑ, που ήρθαν στο Κέντρο και
τον συνέλαβαν».
Με τη Μεταπολίτευση ο στρατιώτης A. Σκευοφύλαξ θα βρεθεί στα σύνορα.
«ΟΚαραμανλής είχε πει «τα άρματα στα σύνορα». Ηταν τα
γεγονότα της Κύπρου.
Πήγαμε Αλεξανδρούπολη. Μετά από έξι μήνες πήρα άδεια. Αντί
να απολυθώ στους
22 μήνες, έφτασα στους 30. Εφεδρεία στην εφεδρεία. Οταν απολύθηκα, όλα είχαν αλλάξει μέσα μου».
Στη Δυτική Αθήνα, όπου κατοικούσε με τους γονείς και τα δύο
αδέλφια του, θα αναζητήσει δουλειά. «Στο μεροκάματο η ζωή μου άλλαξε 180
μοίρες.
Εκανα όποια δουλειά μπορείς να φανταστείς. Εργάτης
κατάλαβα ότι δεν μπορώ να έχω τα ίδια αιτήματα με τους εργοδότες.
Εμένα που μου έμαθαν να μισώ τους κομμουνιστές, ψήφισα δύο
φορές KKE»!
Ολα αυτά τα χρόνια ο κ.
Σκευοφύλαξ θα κάνει μια ήρεμη ζωή. Σπίτι – δουλειά, δουλειά – σπίτι.
Ποτέ δεν θα μιλήσει για το Πολυτεχνείο. Δεν θα αισθανθεί να τον ενοχλούν.
Μόνο μία φορά το επώνυμό του τον έφερε σε δύσκολη θέση. «Στη
δουλειά πριν από χρόνια κάποιος άκουσε πώς με λένε και ρώτησε αν έχω κάποια
σχέση με τον «πορτάκια», όπως είπε, του Πολυτεχνείου.
«Ξάδελφός μου είναι, μακρινός. Σκοτώθηκε σε τροχαίο»
απάντησα. Είμαι ένα άνθρωπος που δεν υπήρξε ποτέ 20χρονών. Ο έφεδρος στρατιώτης
A. Σκευοφύλαξ σκοτώθηκε
σε τροχαίο! Οι φίλοι μου δεν ξέρουν ποιος είμαι ούτε κανείς στη γειτονιά. Μόνο
η γυναίκα μου το ξέρει. Της το είπα ύστερα από χρόνια. Στα παιδιά μου δεν το
είπα ακόμη».
Με μια αυτοκριτική διάθεση που σπανίζει, ο κ. Σκευοφύλαξ δεν
θα διστάσει να πει: «Ντρέπομαι γι’ αυτό που ήμουν, γι’ αυτό που έκανα. Στη θέση
μου θα μπορούσε να βρεθεί ο καθένας, έφεδρος στρατιώτης ήμουν άλλωστε. Δεν με απαλλάσσει όμως αυτό.
Μέχρι που μπήκα μέσα, πίστευα αυτό που έκανα. Στη συνέχεια
έγινε ο εφιάλτης της ζωής μου».
Για τους ανθρώπους που αντιστάθηκαν στη χούντα, ο κ.
Σκευοφύλαξ θα μιλήσει με κολακευτικά λόγια. «Είχαν μεγάλη ψυχή. Ηταν παλικάρια.
Δεν ξέρω αν έχει νόημα, αλλά θα ήθελα να
τους πω μια μεγάλη συγγνώμη».
Ο οδηγός του τανκ που
μπήκε στο Πολυτεχνείο δεν θα ξεχάσει τη νεαρή φοιτήτρια που τραυματίστηκε
σοβαρά κατά την εισβολή του τανκ, την καθηγήτρια – σήμερα – του Πανεπιστημίου Αθηνών κυρία Πέπη
Ρηγοπούλου.
«Πιστεύω ότι αν τη δω σήμερα, δεν θα ξέρω τι να της πω.
Πολλές φορές όλα αυτά τα χρόνια πέρασε από το μυαλό μου να τη συναντήσω, αλλά σταματούσα.
Θα ήθελα να τη δω, να της πω… Δεν τολμάω όμως. Τα λόγια δεν σβήνουν τις πράξεις».
