Tο κινητό τηλέφωνο στη διάρκεια της οδήγησης είναι ασφαλές μόνο όταν είναι απενεργοποιημένο
Οι
συνομιλίες με το hands-free στη διάρκεια της οδήγησης αποσπούν την
προσοχή των οδηγών από τον δρόμο όσο και η ομιλία με το κινητό στο χέρι,
αναφέρουν επιστήμονες από τη Βρετανία.
Σε δύο πειράματα εικονικής οδήγησης που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν ότι η συζήτηση καθ’ εαυτή είναι τόσο απαιτητική από τον εγκέφαλο, ώστε επιβραδύνονται σημαντικά οι χρόνοι αντιδράσεις και οι οδηγοί δεν αντιλαμβάνονται τους κινδύνους στο δρόμο.
Μάλιστα η διαφορά στην ικανότητα συγκέντρωσης είναι τέτοια ώστε οι οδηγοί ξέρουν τι γίνεται σε τμήμα του δρόμου που είναι τέσσερις φορές μικρότερο απ’ ό,τι όταν οδηγούν δίχως να μιλούν στο hands-free.
«Πολλοί οδηγοί έχουν την λανθασμένη εντύπωση πως είναι ασφαλείς όταν μιλούν με το hands-free στο κινητό», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Γκρέιαμ Χολ, λέκτορας Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σάσεξ.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι αυτό δεν ισχύει. Τα hands-free αποσπούν εξίσου την προσοχή, διότι οι συζητήσεις ακούσια κάνουν τον οδηγό να φαντάζεται ό,τι αφορούν.
»Αυτή η νοερή απεικόνιση δρα ανταγωνιστικά με τα οπτικά ερεθίσματα που λαμβάνει ο οδηγός από τον δρόμο και έτσι ελαττώνεται η οπτική αντίληψή του, με ολέθριες συνέπειες.
»Επομένως το κινητό τηλέφωνο στη διάρκεια της οδήγησης είναι ασφαλές μόνο όταν είναι απενεργοποιημένο».
«Χάνουν» εμπόδια
Όπως εξηγούν ο δρ Χολ και οι συνεργάτες του στην επιθεώρηση «Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour», στο πρώτο από τα δύο πειράματα συμμετείχαν 60 άνδρες και γυναίκες που κάθονταν σε έναν προσομοιωτή οδήγησης και παρακολουθούσαν το βίντεο μιας επικίνδυνης διαδρομής με το αυτοκίνητο.
Κάθε φορά που έβλεπαν έναν πεζό να βγαίνει στο δρόμο, ένα αυτοκίνητο παρκαρισμένο στο δρόμο ή κάποιο άλλο εμπόδιο, έπρεπε να πατούν το φρένο.
Οι μισοί από αυτούς άκουγαν ταυτοχρόνως διάφορες προτάσεις από ηχεία, άλλες από τις οποίες μοιραία έφερναν στο μυαλό εικόνες και άλλες όχι.
Στις προτάσεις αυτές, που προσομοίωναν τις συζητήσεις στο κινητό, έπρεπε να απαντούν με ένα «σωστό» ή «λάθος».
Αποτέλεσμα: όσοι «μιλούσαν στο τηλέφωνο» εντόπισαν λιγότερα εμπόδια, παρότι πολλά από αυτά εμφανίζονταν ακριβώς μπροστά τους.
Μάλιστα οι επιδόσεις τους ήταν χειρότερες όταν άκουγαν προτάσεις τις οποίες ακούσια φαντάζονταν, αφού αντιλήφθηκαν μόλις τα μισά εμπόδια σε σύγκριση με τους εθελοντές που «οδηγούσαν» απερίσπαστοι.
Κλασικά παραδείγματα προτάσεων που ακούσια απεικονίζουμε στο μυαλό μας είναι οι περιγραφές αντικειμένων (π.χ. ενός φορέματος ή αυτοκινήτου) και ανθρώπων.
Μικρότερο οπτικό πεδίο
Στο δεύτερο πείραμα οι εθελοντές φορούσαν στο κεφάλι ειδικό εξοπλισμό που καταγράφει τις κινήσεις των ματιών.
Όπως διαπιστώθηκε, σε όσους «μιλούσαν στο κινητό» οι κινήσεις των ματιών ήταν πιο περιορισμένες και ειδικά όταν άκουγαν τις προτάσεις που προκαλούσαν νοερή απεικόνιση η διαφορά στο τμήμα του δρόμου που κάλυπταν με τα μάτια τους ήταν τεράστια: έβλεπαν το ένα τέταρτο, σε σύγκριση με τους εθελοντές που οδηγούσαν απερίσπαστοι.
Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι ακούσια το οπτικό τους πεδίο είχε μειωθεί σημαντικά.
Οι ερευνητές σημειώνουν στο άρθρο τους ότι τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν εκείνα προγενέστερων μελετών και σημαίνουν πως, ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνουμε, οι συζητήσεις επηρεάζουν την όρασή μας αφού μας ωθούν να «βλέπουμε» τον εσωτερικό, νοερό κόσμο αντί για τον αληθινό, εξωτερικό.
Ευτυχώς, το πρόβλημα αυτό δεν φαίνεται να υπάρχει με το ραδιόφωνο ή με τις συζητήσεις με συνεπιβάτες του οχήματος - έως ενός ορίου, βεβαίως.
Σε δύο πειράματα εικονικής οδήγησης που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν ότι η συζήτηση καθ’ εαυτή είναι τόσο απαιτητική από τον εγκέφαλο, ώστε επιβραδύνονται σημαντικά οι χρόνοι αντιδράσεις και οι οδηγοί δεν αντιλαμβάνονται τους κινδύνους στο δρόμο.
Μάλιστα η διαφορά στην ικανότητα συγκέντρωσης είναι τέτοια ώστε οι οδηγοί ξέρουν τι γίνεται σε τμήμα του δρόμου που είναι τέσσερις φορές μικρότερο απ’ ό,τι όταν οδηγούν δίχως να μιλούν στο hands-free.
«Πολλοί οδηγοί έχουν την λανθασμένη εντύπωση πως είναι ασφαλείς όταν μιλούν με το hands-free στο κινητό», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Γκρέιαμ Χολ, λέκτορας Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σάσεξ.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι αυτό δεν ισχύει. Τα hands-free αποσπούν εξίσου την προσοχή, διότι οι συζητήσεις ακούσια κάνουν τον οδηγό να φαντάζεται ό,τι αφορούν.
»Αυτή η νοερή απεικόνιση δρα ανταγωνιστικά με τα οπτικά ερεθίσματα που λαμβάνει ο οδηγός από τον δρόμο και έτσι ελαττώνεται η οπτική αντίληψή του, με ολέθριες συνέπειες.
»Επομένως το κινητό τηλέφωνο στη διάρκεια της οδήγησης είναι ασφαλές μόνο όταν είναι απενεργοποιημένο».
«Χάνουν» εμπόδια
Όπως εξηγούν ο δρ Χολ και οι συνεργάτες του στην επιθεώρηση «Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour», στο πρώτο από τα δύο πειράματα συμμετείχαν 60 άνδρες και γυναίκες που κάθονταν σε έναν προσομοιωτή οδήγησης και παρακολουθούσαν το βίντεο μιας επικίνδυνης διαδρομής με το αυτοκίνητο.
Κάθε φορά που έβλεπαν έναν πεζό να βγαίνει στο δρόμο, ένα αυτοκίνητο παρκαρισμένο στο δρόμο ή κάποιο άλλο εμπόδιο, έπρεπε να πατούν το φρένο.
Οι μισοί από αυτούς άκουγαν ταυτοχρόνως διάφορες προτάσεις από ηχεία, άλλες από τις οποίες μοιραία έφερναν στο μυαλό εικόνες και άλλες όχι.
Στις προτάσεις αυτές, που προσομοίωναν τις συζητήσεις στο κινητό, έπρεπε να απαντούν με ένα «σωστό» ή «λάθος».
Αποτέλεσμα: όσοι «μιλούσαν στο τηλέφωνο» εντόπισαν λιγότερα εμπόδια, παρότι πολλά από αυτά εμφανίζονταν ακριβώς μπροστά τους.
Μάλιστα οι επιδόσεις τους ήταν χειρότερες όταν άκουγαν προτάσεις τις οποίες ακούσια φαντάζονταν, αφού αντιλήφθηκαν μόλις τα μισά εμπόδια σε σύγκριση με τους εθελοντές που «οδηγούσαν» απερίσπαστοι.
Κλασικά παραδείγματα προτάσεων που ακούσια απεικονίζουμε στο μυαλό μας είναι οι περιγραφές αντικειμένων (π.χ. ενός φορέματος ή αυτοκινήτου) και ανθρώπων.
Μικρότερο οπτικό πεδίο
Στο δεύτερο πείραμα οι εθελοντές φορούσαν στο κεφάλι ειδικό εξοπλισμό που καταγράφει τις κινήσεις των ματιών.
Όπως διαπιστώθηκε, σε όσους «μιλούσαν στο κινητό» οι κινήσεις των ματιών ήταν πιο περιορισμένες και ειδικά όταν άκουγαν τις προτάσεις που προκαλούσαν νοερή απεικόνιση η διαφορά στο τμήμα του δρόμου που κάλυπταν με τα μάτια τους ήταν τεράστια: έβλεπαν το ένα τέταρτο, σε σύγκριση με τους εθελοντές που οδηγούσαν απερίσπαστοι.
Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι ακούσια το οπτικό τους πεδίο είχε μειωθεί σημαντικά.
Οι ερευνητές σημειώνουν στο άρθρο τους ότι τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν εκείνα προγενέστερων μελετών και σημαίνουν πως, ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνουμε, οι συζητήσεις επηρεάζουν την όρασή μας αφού μας ωθούν να «βλέπουμε» τον εσωτερικό, νοερό κόσμο αντί για τον αληθινό, εξωτερικό.
Ευτυχώς, το πρόβλημα αυτό δεν φαίνεται να υπάρχει με το ραδιόφωνο ή με τις συζητήσεις με συνεπιβάτες του οχήματος - έως ενός ορίου, βεβαίως.
tanea.gr
