Προστάτης
κάθε έννοιας ελευθερίας, ευεργέτης των εγκύων αλλά και ελευθερωτής των
φυλακισμένων θεωρείται ο Άγιος Ελευθέριος, του οποίου η μνήμη τιμάται
από την Εκκλησία μας 15 Δεκεμβρίου.
Προστάτης του τοκετού, πιστεύεται ότι βοηθά τις εγκύους, οι οποίες τον
επικαλούνται, προκειμένου να «ελευθερωθούν» με τον καλύτερο τρόπο.
Με
το «Αϊ-Λευτέρη, λευτέρωσέ με» οι έγκυες γυναίκες κυρίως, αλλά και
φυλακισμένοι απευθύνονται στον Άγιο Ελευθέριο τον προστάτη. Ποτέ τη μέρα
αυτή της γιορτής του, οι γυναίκες συνηθίζουν να μην πιάνουν βελόνα στα
χέρια τους. Επίσης επικαλούνται τη βοήθειά του και ακουμπούν
εικονισματάκι του Αγίου πάνω τους.
Ο
Άγιος Ελευθέριος είναι πολύ θαυματουργός. Θεωρείται ο προστάτης του
τοκετού και για τις επίτοκες γυναίκες, τις εγκύους, οι οποίες πάντοτε
τον επικαλούνταν, προκειμένου να φτάσουν να «ελευθερωθούν» με τον
καλύτερο τρόπο.
Γι αυτό και ο υμνογράφος σημειώνει:
«Φροντίζοντας,
πάτερ, τις επίτοκες γυναίκες, δίνεις ελευθερία σ’ αυτές, που έρχονται
προσκυνήτριες στον Ναό σου. Και έκανες καλοτάξιδους πάλι εκείνους που σε
παρακάλεσαν θερμά, όπως και στους ασθενείς δίνεις την υγεία, λάμποντας
έτσι με τα θαύματα».
Δύο στοιχεία από τη ζωή και τη δράση του:
Σε
ηλικία 15 ετών χειροτονήθηκε από τον επίσκοπο Ρώμης Ανίκητο, διάκονος
και έπειτα από τρία χρόνια χειροτονήθηκε ιερέας. Από τη θέση αυτή
αγωνίστηκε με ζήλο για τη διδαχή του ποιμνίου του, και σε έργα
φιλανθρωπίας. Αργότερα και σε ηλικία είκοσι ετών, με κοινή ψήφο κλήρου
και λαού έγινε επίσκοπος Ιλλυρικού, σημερινής Αλβανίας με έδρα την
Αυλώνα.
Χρόνι
αργότερα, όταν ο Σεπτίμιος Σεβήρος πληροφορήθηκε την χριστιανική δράση
του Ελευθερίου διέταξε την σύλληψή του. Έπειτα από πολλά βασανιστήρια
οδηγήθηκε από τους ειδωλολάτρες στην αρένα της Ρώμης. Τα άγρια ζώα όμως
δεν τον άγγιξαν, γι’ αυτό και αποκεφαλίσθηκε μαζί με την μητέρα του.
Πολλές γυναίκες επικαλούνται τη βοήθειά του και ακουμπούν στο εικονισματάκι του αγίου πάνω τους.
Στη Θράκη οι έγκυες τιμούν ιδιαιτέρως τον Άγιο Ελευθέριο.
Μαζί τιμούν, πολλές φορές, την ανύπαρκτη «αγία» Λεχούσα και τον επίσης ανύπαρκτο «άγιο» Αύκουλα.
Στην Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες λένε: «Αϊ Λευτέρη μ’ λευτερώσε την, Αϊ μου Αύκουλα αυκόλυνέ την».
Σε
πολλά μέρη, όπως στη Λέσβο, δεν είναι μόνο οι έγκυες που τάζουν άρτους
στον Άγιο, αλλά και οι μαμές, για να τους “βγαίνουν καλά οι γέννες”.
Ακόμη, σε περίπτωση δύσκολου τοκετού, οι μέλλουσες μητέρες τάζουν το παιδί τους στον Άγιο Ελευθέριο και του δίνουν το όνομά του.
