Εκεί υπάρχει ένα σπήλαιο με μεγάλο ιστορικό παρελθόν. Είναι το σπήλαιο του Κουφιέρου ή σπήλαιο των Αγίων Αναργύρων όπως λέγεται σήμερα.
Στο σπήλαιο αυτό κατέφευγαν από το 1610 σε κάθε επιδρομή Τούρκων ή Αλβανών οι κάτοικοι από τα χωριά Πάνω και Κάτω Κοντογόνι, Αληκοντούζι, Πεδαιμένου, Μαργέλι, Βούτενα κ.ά. Εκεί κατέφυγαν και το 1770 στα Ορλωφικά για να γλιτώσουν από τους μανιασμένους Αλβανούς Η ασφάλεια του σπηλαίου ήταν δεδομένη και όλες τις φορές τους είχε γλιτώσει από τις μεγάλες συμφορές. Σύμφωνα μάλιστα με μια παράδοση υπόγεια στοά οδηγούσε ως κάτω το ποτάμι Βελίκα.
Ήταν όμως, μοιραίο την εποχή των Ορλωφικών το σπήλαιο να περάσει στην ιστορία με μια νέα θυσία του Ελληνισμού.
Με τρόπο «μπαμπέσικο» δόθηκε πληροφορία για την ύπαρξη του σπηλαίου στους Αλβανούς που το περικύκλωσαν και προσπάθησαν να το κυριεύσουν αλλά απέτυχαν χάρη στην προσπάθεια των γενναίων υπερασπιστών του και το δύσβατο του εδάφους.
Τότε έριξαν εύφλεκτα υλικά στο εσωτερικό, έβαλαν φωτιά και έκαψαν ζωντανούς τους Έλληνες που είχαν καταφύγει εκεί.
Μέχρι σήμερα οι τοίχοι του σπηλαίου είναι κατάμαυροι από τη φωτιά.
Οι αγιογραφίες που υπήρχαν στους τοίχους του σπηλαίου καταστράφηκαν. Μόνο στην κορυφή σε κάποιο σημείο διακρίνεις τις μορφές των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού. Γι΄ αυτό και από τότε το σπήλαιο πήρε την ονομασία «Σπήλαιο Αγίων Αναργύρων».
Αυτό το ιστορικό σπήλαιο βρίσκεται σήμερα σε πλήρη εγκατάλειψη. Όλα, δυστυχώς, τα αφήσαμε στα χέρια του φθοροποιού χρόνου. Κράτος και αυτοδιοίκηση καμιά μέριμνα δεν έχουν λάβει. Έτσι γίναμε για άλλη μια φορά υπόλογοι απέναντι στην ιστορία μας, στο παρελθόν μας….
Το σκίτσο του σπηλαίου είναι του Μεσσήνιου Σταύρου Καλυβιώτη και έγινε για τις ανάγκες του βιβλίου «Βουφράδα» του Τάσου Αποστολόπουλου.
Τ. Α.
