Θύελλα αντιδράσεων προκαλεί η δήλωση του υπουργού Παιδείας Νίκου Φίλη σχετικά με τη Γενοκτονία των Ποντίων, την οποία δεν αναγνωρίζει, καθώς κατά την άποψή του δεν πληρούνται τα «επιστημονικά κριτήρια» για έναν τέτοιο χαρακτηρισμό. «Αναγνωρίζουμε τον πόνο των Ποντίων αλλά δεν ήταν γενοκτονία» σημείωσε ο Νίκος Φίλης μιλώντας στην εκπομπή Στον Ενικό, ενώ συμπλήρωσε πως «Είναι άλλο πράγμα η γενοκτονία με αυστηρή επιστημονική έννοια».
Την παραίτηση του Νίκου Φίλη από την θέση του υπουργού Παιδείας, ζήτησε ο υποψήφιος για την προεδρία της Νέας Δημοκρατίας, Απόστολος Τζιτζικώστας. «Όταν ο θλιβερός κ. Φίλης αντιληφθεί τους αγώνες που δόθηκαν για να αναγνωριστεί η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου ίσως να ξεπεράσει τις εθνικά επικίνδυνες ιδεοληψίες του», αναφέρει, αρχικά, σε ανακοινώσή του και συνεχίζει:
«Περισσότεροι από 350.000 Έλληνες δολοφονήθηκαν και το επίσημο ελληνικό κράτος έχει αναγνωρίσει τη γενοκτονία από το 1994 κηρύσσοντας τη 19η Μαΐου ως ''Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο''».
«Αν υπουργός αυτής της καταστροφικής για τον τόπο κυβέρνησης δε σέβεται ούτε τους νεκρούς, ούτε τις αποφάσεις του ίδιου του κράτους του, να του υπενθυμίσουμε ότι το Δεκέμβριο του 2007 τη γενοκτονία των Ποντίων αναγνώρισε και η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών.
«Αδίστακτη πρόκληση στην εθνική μνήμη, αλλά και στις αποφάσεις της Βουλής των Ελλήνων συνιστούν οι δηλώσεις του υπουργού Παιδείας κ. Νίκου Φίλη που αμφισβητούν τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου» αναφέρει σε ανακοινωσή του ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, κ. Ευάγγελος Μεϊμαράκης και καλεί τον πρωθυπουργό να πάρει έμπρακτα θέση απέναντι στο διολίσθημα Φίλη.
Για ήδη εκπεφρασμένη, προσωπική άποψη του κ. Νίκου Φίλη, αναφορικά με το ζήτημα της Γενοκτονίας των Ποντίων, που πάντως δεν αμφισβητεί την επίσημη θέση της Ελλάδας στο ζήτημα αυτό, κάνουν λόγο πηγές που πρόσκεινται στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, σχολιάζοντας τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν μετά τις χθεσινές δηλώσεις του υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων στην εκπομπή «Στον Ενικό».
Ο κύριος Φίλης στην τηλεοπτική του συνέντευξη είπε χαρακτηριστικά σε σχέση με το ζήτημα:
«Πριν από χρόνια ως δημοσιογράφος, έκανα τη δήλωση, συμμεριζόμενος απόψεις πολλών ιστορικών και πολλών διεθνολόγων. Κάναμε διάκριση ανάμεσα στην εθνοκάθαρση την αιματηρή και το φαινόμενο της γενοκτονίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζουμε το αίμα, τον πόνο, όσα έχουν υποστεί οι Πόντιοι, από τη θηριωδία των Τούρκων. Αυτό είναι άλλο πράγμα και άλλο πράγμα η γενοκτονία με αυστηρή επιστημονική έννοια», δήλωσε ο υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης, στον Νίκο Χατζηνικολάου.
Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου αναφέρεται σε σφαγές και εκτοπισμούς εναντίον Ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή του Πόντου που πραγματοποιήθηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων κατά την περίοδο 1914-1923. Εκτιμάται ότι στοίχισε τη ζωή περίπου 213.000-368.000 Ελλήνων. Οι επιζώντες κατέφυγαν στον Άνω Πόντο (στην ΕΣΣΔ) και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, στην Ελλάδα. Τα γεγονότα αυτά αναγνωρίζονται επισήμως ως γενοκτονία από το Ελληνικό Κράτος, την Σουηδία και την Αυστραλία αλλά και από διεθνείς οργανισμούς όπως η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών.
Θεωρείται μια από τις πρώτες σύγχρονες γενοκτονίες. Η γενοκτονία ήταν ένα προμελετημένο έγκλημα, το οποίο η κυβέρνηση των Νεότουρκων έφερε σε πέρας με συστηματικότητα. Οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε ήταν ο ξεριζωμός, η εξάντληση στις κακουχίες, τα βασανιστήρια, η πείνα και η δίψα, και τα στρατόπεδα θανάτου στην έρημο.
Κατόπιν εισήγησης του τότε Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε τη γενοκτονία το 1994, και ψήφισε την ανακήρυξη της 19ης Μαϊου ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο».
