Τι μπορεί να σου συμβεί στη ζωή, σκεφθείτε. Τα
μεγαλώνεις και τους προσφέρεις το καλύτερο που μπορείς. Τα στέλνεις στα
καλύτερα σχολεία, τους δίνεις μια προνομιακή αφετηρία στη ζωή και…
Και
μια ωραία μέρα ο γιος σου κατεβαίνει υποψήφιος με τον ΣΥΡΙΖΑ! Το θέμα
μου, πάντως, δεν είναι το δράμα του πατέρα, όσο του γιου. Φίλοι και
αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑ έχουν εκπλαγεί με την απόφαση της κυβέρνησης να
επιλέξει τον Πέτρο Κόκκαλη, του Σωκράτη, ως υποψήφιο ευρωβουλευτή.
Προσωπικά, έχω εκπλαγεί με την απόφαση του ιδίου του Π. Κόκκαλη να
εκτεθεί (κατά πάσα έννοια) ως υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ.
Αναζήτησα απαντήσεις στα δικά του λόγια, στα όσα είπε ο ίδιος για τον εαυτό του, στη συνέντευξη που έδωσε στο ΑΠΕ. Δηλώνει, κατ’ αρχάς,
«στρατευμένος εδώ και πολλά χρόνια σε αυτό που παλιά λέγαμε οικολογία, αλλά σήμερα ονομάζεται μάχη για την κλιματική αλλαγή». Προς τούτο έχει ιδρύσει πολιτική κίνηση, της οποίας η στόχευση εκφράζεται με απαράμιλλη ειλικρίνεια στον τίτλο της: «Κόσμος». Η πολιτική κίνηση του Π. Κόκκαλη έχει στόχευση πλανητική: «Ο “Κόσμος” ιδρύθηκε με τη φιλοδοξία να συμβάλει στον επαναπροσανατολισμό της πολιτικής προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης, της συλλογικής ευημερίας και της προόδου στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τη Γη. Θα συνεχίσουμε τη δράση μας και μετά τις ευρωεκλογές, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Θα συνεχίσουμε μέχρι να επιτύχουμε τον παγκόσμιο στόχο για μια ευημερούσα ανθρωπότητα και διασφαλισμένο το μέλλον των επόμενων γενιών το 2030». Διακρίνω στο ύφος μια νεύρωσή του, κάτι σαν φανατισμό, ή μήπως είναι ιδέα μου;
Το βέβαιο, πάντως, είναι η τάση στην υπερβολή, που νομίζω ότι συνορεύει επικίνδυνα με τη μεγαλομανία. Η Ευρώπη, λ.χ., για τον υποψήφιο ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Π. Κόκκαλη, βρίσκεται σε «υπαρξιακό δίλημμα» και αναζητεί ένα «νέο κοινωνικό συμβόλαιο». Οι ευρωεκλογές αφορούν, πιστεύει, «το μοντέλο οργάνωσης, παραγωγής και κατανάλωσης των κοινωνιών μας. Γι’ αυτό και η προώθηση ενός νέου μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης εμπλέκεται άρρηκτα με τις πολιτικές αποφάσεις που θα κληθούμε να πάρουμε το επόμενο διάστημα ως κοινωνίες σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο. Ποτέ άλλοτε οι ευρωεκλογές δεν ήταν ένας τόσο κρίσιμος αγώνας». Εκτιμά δε ότι «η Ευρωβουλή, που θα προκύψει από αυτές τις εκλογές, θα είναι η πιο πολιτική και η πιο σημαντική Ευρωβουλή που έχουμε γνωρίσει ποτέ». Οπότε πώς θα μπορούσε να λείπει ο ίδιος; Κατανοητό, εφόσον το αντιλαμβάνεται έτσι...
Απορρέει, άλλωστε, από την ηθική υποχρέωση που πάντα αισθάνεται κάθε σωστός προοδευτικός: «Ο προοδευτικός χώρος, με την ευρεία έννοια», δηλώνει, «είναι ο φυσικός μου χώρος». Με την πολύ ευρεία, την ευρυτάτη έννοια – να το τονίσω. Για τον λόγο αυτόν, περιλαμβάνει και το όραμα για το οποίο πολέμησε στον Εμφύλιο ο παππούς του, στενός συνεργάτης του Νίκου Ζαχαριάδη, υπεύθυνος του λεγόμενου παιδομαζώματος και προσωπικός φίλος (τι τιμή!) του Βάλτερ Ούλμπριχτ. «Μεγάλωσα», λέει, «σε ένα περιβάλλον δημοκρατικό, με ισχυρές αναφορές στους αγώνες της Αριστεράς, με προσωπικά βιώματα και διηγήσεις για την ιστορία του παππού μου. Είναι φυσικό λοιπόν να εμπνέομαι από την αλληλεγγύη και το συλλογικό αγώνα για ένα καλύτερο κοινό μέλλον, που αποτέλεσαν βασικές αξίες του αριστερού κινήματος και του παππού μου». Εντούτοις, τα πράγματα δεν είναι ποτέ τόσο απλά με τον ανθρώπινο ψυχισμό, διότι σε άλλο σημείο εξηγεί: «Η ιδεολογική μου τοποθέτηση στην πραγματικότητα δεν είναι ακριβώς ιδεολογική, είναι περισσότερο πραγματολογική, οπότε ναι, με αυτό τον τρόπο μάλλον σχετίζεται με το ότι προέρχομαι από τον επιχειρηματικό χώρο».
Η σύγχυση επιτείνεται επικινδύνως όταν πια μπαίνουμε στα λεπτά θέματα των θρησκευτικών πεποιθήσεων: «Η ομάδα μας είναι ένα από τα σημαντικότερα δημιουργήματα του νεότερου ελληνικού λαϊκού πολιτισμού», λέει και προσθέτει ότι «ο Ολυμπιακός ιδρύθηκε ως ένας φορέας παραγωγής πολιτισμού και νοήματος». Ως εκ τούτου, «η ενασχόληση με τον Ολυμπιακό αποτελεί τιμή και πηγή έμπνευσης για κάθε οπαδό αυτού του συλλόγου». Εδώ έχει και μία αιχμή προς τον πατέρα του, όταν εξηγεί πώς αντιλαμβάνεται τον Ολυμπιακό: «Εγώ πάντοτε τον αντιλαμβανόμουν ως ένα σωματείο που είναι και η μήτρα της ομάδας. Γι’ αυτό σήμερα δυσκολεύομαι, όπως και το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, να δεχτούμε τη μεταστροφή της σε μια ανώνυμη εταιρεία».
Τι είναι, λοιπόν, ο υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Πέτρος Κόκκαλης; Είναι μια ενδιαφέρουσα ενσάρκωση των βασικών αντιφάσεων του Υπαρκτού Ελληνισμού: της Ελλάδας, που συναισθηματικά μεν είναι με τους ηττημένους του Εμφυλίου (και της Ιστορίας, ως γνωστόν), στην πράξη όμως απαιτεί τα αγαθά του καπιταλισμού, τα οποία και θεωρεί φυσικά της δικαιώματα. Το συμπέρασμά μου φοβάμαι ότι δεν είναι πολύ διαφωτιστικό: κάτι μαγικό φαίνεται να έχει ο Τσίπρας με τα ευαίσθητα και ευάλωτα πλουσιόπαιδα...
Αναζήτησα απαντήσεις στα δικά του λόγια, στα όσα είπε ο ίδιος για τον εαυτό του, στη συνέντευξη που έδωσε στο ΑΠΕ. Δηλώνει, κατ’ αρχάς,
«στρατευμένος εδώ και πολλά χρόνια σε αυτό που παλιά λέγαμε οικολογία, αλλά σήμερα ονομάζεται μάχη για την κλιματική αλλαγή». Προς τούτο έχει ιδρύσει πολιτική κίνηση, της οποίας η στόχευση εκφράζεται με απαράμιλλη ειλικρίνεια στον τίτλο της: «Κόσμος». Η πολιτική κίνηση του Π. Κόκκαλη έχει στόχευση πλανητική: «Ο “Κόσμος” ιδρύθηκε με τη φιλοδοξία να συμβάλει στον επαναπροσανατολισμό της πολιτικής προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης, της συλλογικής ευημερίας και της προόδου στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τη Γη. Θα συνεχίσουμε τη δράση μας και μετά τις ευρωεκλογές, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Θα συνεχίσουμε μέχρι να επιτύχουμε τον παγκόσμιο στόχο για μια ευημερούσα ανθρωπότητα και διασφαλισμένο το μέλλον των επόμενων γενιών το 2030». Διακρίνω στο ύφος μια νεύρωσή του, κάτι σαν φανατισμό, ή μήπως είναι ιδέα μου;
Το βέβαιο, πάντως, είναι η τάση στην υπερβολή, που νομίζω ότι συνορεύει επικίνδυνα με τη μεγαλομανία. Η Ευρώπη, λ.χ., για τον υποψήφιο ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Π. Κόκκαλη, βρίσκεται σε «υπαρξιακό δίλημμα» και αναζητεί ένα «νέο κοινωνικό συμβόλαιο». Οι ευρωεκλογές αφορούν, πιστεύει, «το μοντέλο οργάνωσης, παραγωγής και κατανάλωσης των κοινωνιών μας. Γι’ αυτό και η προώθηση ενός νέου μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης εμπλέκεται άρρηκτα με τις πολιτικές αποφάσεις που θα κληθούμε να πάρουμε το επόμενο διάστημα ως κοινωνίες σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο. Ποτέ άλλοτε οι ευρωεκλογές δεν ήταν ένας τόσο κρίσιμος αγώνας». Εκτιμά δε ότι «η Ευρωβουλή, που θα προκύψει από αυτές τις εκλογές, θα είναι η πιο πολιτική και η πιο σημαντική Ευρωβουλή που έχουμε γνωρίσει ποτέ». Οπότε πώς θα μπορούσε να λείπει ο ίδιος; Κατανοητό, εφόσον το αντιλαμβάνεται έτσι...
Απορρέει, άλλωστε, από την ηθική υποχρέωση που πάντα αισθάνεται κάθε σωστός προοδευτικός: «Ο προοδευτικός χώρος, με την ευρεία έννοια», δηλώνει, «είναι ο φυσικός μου χώρος». Με την πολύ ευρεία, την ευρυτάτη έννοια – να το τονίσω. Για τον λόγο αυτόν, περιλαμβάνει και το όραμα για το οποίο πολέμησε στον Εμφύλιο ο παππούς του, στενός συνεργάτης του Νίκου Ζαχαριάδη, υπεύθυνος του λεγόμενου παιδομαζώματος και προσωπικός φίλος (τι τιμή!) του Βάλτερ Ούλμπριχτ. «Μεγάλωσα», λέει, «σε ένα περιβάλλον δημοκρατικό, με ισχυρές αναφορές στους αγώνες της Αριστεράς, με προσωπικά βιώματα και διηγήσεις για την ιστορία του παππού μου. Είναι φυσικό λοιπόν να εμπνέομαι από την αλληλεγγύη και το συλλογικό αγώνα για ένα καλύτερο κοινό μέλλον, που αποτέλεσαν βασικές αξίες του αριστερού κινήματος και του παππού μου». Εντούτοις, τα πράγματα δεν είναι ποτέ τόσο απλά με τον ανθρώπινο ψυχισμό, διότι σε άλλο σημείο εξηγεί: «Η ιδεολογική μου τοποθέτηση στην πραγματικότητα δεν είναι ακριβώς ιδεολογική, είναι περισσότερο πραγματολογική, οπότε ναι, με αυτό τον τρόπο μάλλον σχετίζεται με το ότι προέρχομαι από τον επιχειρηματικό χώρο».
Η σύγχυση επιτείνεται επικινδύνως όταν πια μπαίνουμε στα λεπτά θέματα των θρησκευτικών πεποιθήσεων: «Η ομάδα μας είναι ένα από τα σημαντικότερα δημιουργήματα του νεότερου ελληνικού λαϊκού πολιτισμού», λέει και προσθέτει ότι «ο Ολυμπιακός ιδρύθηκε ως ένας φορέας παραγωγής πολιτισμού και νοήματος». Ως εκ τούτου, «η ενασχόληση με τον Ολυμπιακό αποτελεί τιμή και πηγή έμπνευσης για κάθε οπαδό αυτού του συλλόγου». Εδώ έχει και μία αιχμή προς τον πατέρα του, όταν εξηγεί πώς αντιλαμβάνεται τον Ολυμπιακό: «Εγώ πάντοτε τον αντιλαμβανόμουν ως ένα σωματείο που είναι και η μήτρα της ομάδας. Γι’ αυτό σήμερα δυσκολεύομαι, όπως και το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, να δεχτούμε τη μεταστροφή της σε μια ανώνυμη εταιρεία».
Τι είναι, λοιπόν, ο υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Πέτρος Κόκκαλης; Είναι μια ενδιαφέρουσα ενσάρκωση των βασικών αντιφάσεων του Υπαρκτού Ελληνισμού: της Ελλάδας, που συναισθηματικά μεν είναι με τους ηττημένους του Εμφυλίου (και της Ιστορίας, ως γνωστόν), στην πράξη όμως απαιτεί τα αγαθά του καπιταλισμού, τα οποία και θεωρεί φυσικά της δικαιώματα. Το συμπέρασμά μου φοβάμαι ότι δεν είναι πολύ διαφωτιστικό: κάτι μαγικό φαίνεται να έχει ο Τσίπρας με τα ευαίσθητα και ευάλωτα πλουσιόπαιδα...
Στ. Κασιμάτης
Καθημερινή