Ελλάδα 2019: Οι αριθμοί της ντροπής

Του Γιώργου Φιντικάκη

Τριπλάσια ανεργία από τον μέσο όρο της Ευρώπης, διπλάσια τραπεζικά επιτόκια, 45% λιγότερες επενδύσεις, πρωταθλήτρια σε φόρους αλλά ουραγός στις κοινωνικές δαπάνες, σχεδόν τελευταίοι στον δείκτη γνώσεων και δεξιοτήτων, απώλεια πέντε θέσεων μόνο σε μια χρονιά στον δείκτη Doing Business και αποκλίσεις σχεδόν παντού.
Αυτή είναι η Ελλάδα της «υπεραπόδοσης», της οικονομίας που μπαίνει σε ενάρετο κύκλο, όπως λέει ο πρωθυπουργός, υποσχόμενος ακόμη θετικότερες ειδήσεις και προοπτικές για ακόμα περισσότερα μέτρα ελάφρυνσης στο τέλος του χρόνου.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη συνέντευξη Τύπου του ΣΕΒ, οι αριθμοί της ελληνικής οικονομίας τρομάζουν και δείχνουν ότι έπειτα από τρία μνημόνια και εννιά μήνες από τη λήξη του τελευταίου τίποτα δεν δικαιολογεί την αισιοδοξία του κ. Τσίπρα ότι η χώρα αλλάζει επίπεδο.
Συγκρίνοντας τις ελληνικές επιδόσεις με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, διαπιστώνει κανείς πόσο απογοητευτικές αυτές είναι, γιατί η Ελλάδα δείχνει να μετατρέπεται σταδιακά σε ένα είδος «Πουέρτο Ρίκο» της Ευρώπης, καθώς όπως το νησί της Κεντρικής Αμερικής αποκλίνει συνεχώς από τις ΗΠΑ, παρ' ότι τμήμα τους, έτσι και εμείς απομακρυνόμαστε από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Σε όλους τους τομείς και κατατάξεις στην ΕΕ, η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις με στάσιμη ή και φθίνουσα πορεία, όπως δείχνουν οι δείκτες που συγκέντρωσε ο ΣΕΒ. 
Αναδεικνύουν όλα αυτά πόσο ανέτοιμη είναι η χώρα απέναντι στο νέο τοπίο που ξημερώνει, των ανατροπών και των νέων γεωπολιτικών ισορροπιών στην Ευρώπη και τον πλανήτη.
Ενδεικτικά η Ελλάδα παρουσιάζει σημαντική απόκλιση από την ΕΕ:
- Στους φόρους, όπου στις επιχειρήσεις έχουμε τον 2ο υψηλότερο συντελεστή μετά τη Γαλλία, στα καύσιμα είμαστε 3οι, και στα ακίνητα 4οι.
- Στην ανεργία που είναι σχεδόν τριπλάσια, ενώ των νέων ακόμα μεγαλύτερη.
- Στις γεννήσεις, καθώς ο δείκτης γονιμότητας το 2017 στην Ελλάδα ήταν στο 1,35 (με 42.267 γεννήσεις) έναντι 1,59 στην ΕΕ.
- Στα επιτόκια των ελληνικών τραπεζών που είναι διπλάσια του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
- Στην καινοτομία, την Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) και τις δαπάνες για την Παιδεία.
- Στην κατάταξη PISA για γνώσεις και δεξιότητες, όπου η χώρα μας είναι μεταξύ των ουραγών.
- Στην παροχή δημοσίων αγαθών, όπου παρ' ότι πρωταθλητές στους φόρους, ξοδεύουμε πολύ λιγότερα (5 ποσοστιαίες μονάδες) από το μέσο ευρωπαϊκό όρο, σε δαπάνες παιδείας, υγείας, άμυνας, τάξης και ασφάλειας, δικαστήρια, εφορίες, τελωνεία, συντήρηση υποδομών, δρόμων, κ.ο.κ.
- Στις επενδύσεις όπου υπολείπονται κατά 45% σε σχέση με την ΕΕ (στο 20,5% του μέσου ευρωπαϊκού ΑΕΠ, έναντι 11,1% στην Ελλάδα).
- Στο Global Competitiveness Index (CGI) 3 που δημοσίευσε το World Economic Forum (WEF), όπου η Ελλάδα το 2018 βρέθηκε στην 57η θέση του, όταν ο μέσος όρος της ΕΕ κατετάγη 32η.
- Στον δείκτη Doing Business (DB) της Παγκόσμιας Τράπεζας, όπου το 2018 η χώρα μας κατετάγη 72η, χάνοντας 5 θέσεις σε σχέση με το 2017. Εντός ΕΕ, υπερτερεί μόνο έναντι της Μάλτας.
- Στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που ανέρχονται στο 45% του συνόλου, έναντι μόλις 3,4% στην ΕΕ.
- Στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όπου καταλαμβάνουμε την 30η θέση ανάμεσα σε 56 χώρες που αξιολογήθηκαν.
- Στον σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτικών για την υιοθέτηση των δικτύων 5ης γενιάς (5G), όπου βρισκόμαστε στις τελευταίες θέσεις.
- Στον Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) όπου κατείχαμε την 26η θέση στην ΕΕ-28 (2017).
- Στην ανακύκλωση, όπου συνεχίζουμε να πληρώνουμε μεγάλα πρόστιμα για τα απόβλητα που καταλήγουν σε ΧΑΔΑ (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων).
- Στον Δείκτη Ελκυστικότητας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπου η Ελλάδα βρίσκεται στην 28η θέση, σύμφωνα με σχετική έκθεση της ΕΥ.
- Στους δείκτες βιώσιμης ανάπτυξης (SDGs).
- Στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, των οποίων η παραγωγικότητα βρίσκεται στο 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, και η προστιθέμενη αξία ανά επιχείρηση στο 30% της ΕΕ.
Σε μια Ευρώπη δηλαδή που ούτως ή άλλως δυσκολεύεται να ανταγωνιστεί τις υπόλοιπες οικονομικές υπερδυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ιαπωνία, η Ελλάδα υπολείπεται ακόμη περισσότερο των υπόλοιπων εταίρων της. Θα ήταν το λιγότερο παράλογο μια τέτοια χώρα να απαιτεί ισότιμη συμμετοχή σε κάθε συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης.
Τα προβλήματα στην Ελλάδα μπορεί να μην αυξάνονται, όπως κάποτε, αλλά και ταυτόχρονα δεν επιλύονται. Είναι κάτι σαν ένα τέλμα, όπως το Πουέρτο Ρίκο. Αν και τμήμα των ΗΠΑ, έχει μια καταρρέουσα οικονομία για περίπου μια δεκαετία, οι άνθρωποι μεταναστεύουν, μεταρρυθμιστικά προγράμματα εξαγγέλλονται, αλλά τίποτα στη πραγματικότητα δεν βελτιώνεται. Εξαρτάται από εμάς τους ίδιους να αποφασίσουμε ποια μοίρα θέλουμε, δεν είναι πράγματα αυτά που μπορούν να γίνουν από τις Βρυξέλλες ή το Λουξεμβούργο.