Αυτά τα ερωτήματα προσπαθεί να απαντήσει ομάδα ερευνητών από 17 ιδρύματα των ΗΠΑ και της Βρετανίας με επικεφαλής τον γιατρό Σαμ Πάρνια (Σαμ Πάρνια) διευθυντή έρευνας της μονάδας ανάνηψης του πανεπιστημίου Stony Brook της Νέας Υόρκης.
Σύμφωνα με το BBC, η ομάδα του Πάρνια εδώ και χρόνια εξετάζει περιστατικά ανθρώπων που επέζησαν από έμφραγμα και τους ζητούν να ανακαλέσουν την εμπειρία τους, εάν τη θυμούνται, κατά τη διάρκεια που ήταν κλινικά νεκροί.
Το 2011 ο κ. Α. κατέρρευσε στη δουλειά του και εισήχθη εσπευσμένα στο νοσοκομείο του Southampton των ΗΠΑ. Είχε υποστεί καρδιακή προσβολή. Η καρδιά του είχε σταματήσει και οι γιατροί προσπαθούσαν να τον επαναφέρουν. Ένας από τους γιατρούς έδινε εντολές για τη χρήση του απινιδωτή.
Ο κ. Α. επανήλθε και όπως αναφέρει το ιατρικό περιοδικό «Resuscitation» (Ανάνηψη), θυμόταν και περιέγραφε πράγματα και καταστάσεις που δεν θα έπρεπε αφού ήταν κλινικά νεκρός.
Όχι μόνο έκανε αναφορές στις εντολές που άκουγε ότι έδιναν οι γιατροί, αλλά περιέγραφε και τα εξωτερικά χαρακτηριστικά τους.
Το προσωπικό του νοσοκομείου που συμμετείχε στις προσπάθειες ανάνηψής του, σύμφωνα με το ιατρικό περιοδικό, επιβεβαιώνει τη σειρά των γεγονότων ακριβώς όπως τα περιγράφει ο κ. Α.
Ωστόσο, ο ασθενής κατά τη διάρκεια που ήταν κλινικά νεκρός και ισχυρίζεται πως είχε εξωσωματική εμπειρία με αποτέλεσμα να βλέπει το σώμα του και το νοσηλευτικό προσωπικό, δήλωσε πως είδες και οντότητες.
«Ήταν μια γυναικεία παρουσία, στη γωνία στο νταβάνι και με κοίταζε. Δεν φοβόμουν, ένιωθα πως ήθελα να πάω κοντά της ήταν σαν να την γνώριζα» αναφέρει ο κ. Α.
Η μαρτυρία του Α. Είναι μια από πολλές. Όμως η επιστημονική κοινότητα έχει δυσκολία να αποφανθεί για κάτι που είναι τόσο δύσκολο να αποδειχθεί.
Κάποιοι υποστηρίζουν πως πρόκειται για παραισθήσεις, ενώ άλλοι δεν αγγίζουν καθόλου το συγκεκριμένο ζήτημα καθώς απέχει πολύ από την επιστημονική εξερεύνηση και τεκμηρίωση.
Αντίθετα ο Πάρνια εδώ και τέσσερα χρόνια έχει συλλέξει περισσότερα από 2.000 περιστατικά με ανθρώπους που έχουν υπάρξει κλινικά νεκροί και επανήλθαν.
Όπως αναφέρει, σύμφωνα με το BBC, περίπου το 16% αυτών που επιστρέφουν από μια κατά τα φαινόμενα μια μη αναστρέψιμη κατάσταση, έχει κάποιου είδους εμπειρία.
Στόχος της έρευνας είναι να κατανοηθεί η διανοητική και συνειδησιακή κατάσταση της στιγμής του θανάτου.
Όπως αναφέρει ο Πάρνια αν και είναι γνωστό ότι ο εγκέφαλος δεν μπορεί να λειτουργήσει, όταν η καρδιά έχει σταματήσει να χτυπά, υπάρχουν περιπτώσεις που φαίνεται πως η συνειδητή επίγνωση συνεχίστηκε τουλάχιστον για τρία λεπτά μετά το σταμάτημα της καρδιάς, παρ” όλο που ο εγκέφαλος τυπικά παύει να λειτουργεί 20 έως 30 δευτερόλεπτα, από τη στιγμή που η καρδιά σταματήσει.
Η διανοητική εμπειρία του θανάτου είναι πολύ ευρύτερη από ότι πίστευαν μέχρι πρότινος, υποστηρίζει ο ίδιος και αναφέρει διάφορα στάδια που φαίνεται πως βίωσαν οι ασθενείς του.
Πρόκειται για τα εξής:
- Φόβο
- Οράματα με ζώα ή φυτά
- Μαρτυρίες για την αντίληψη έντονου φωτός
- Βία και αίσθηση καταδίωξης
- Deja vu-
- Ορισμένοι βλέπουν μέλη της οικογένειάς τους
- Όπως εξηγεί ο Πάρνια οι εμπειρίες αυτές μπορεί να προκαλέσουν ευφορία ή τρόμο σε ορισμένους που τις βιώνουν.
Αντίστοιχα υπάρχουν και περιπτώσεις, ένα 22% ανθρώπων που περιγράφουν αισθήματα μακαριότητας, γαλήνης και ευτυχίας. Αυτοί οι άνθρωποι περιγράφουν ότι είδαν φυτά και όχι λουλούδια ή ζώα, ενώ άλλοι περιγράφουν ότι λούζονται από φως ή πως συναντούν και πάλι μέλη της οικογένειάς τους.
Είναι ξεκάθαρο πως υπάρχει κάποιου είδους εμπειρία τι στιγμή που κάποιος πεθαίνει ή είναι κλινικά νεκρός, λέει ο Πάρνια και επισημαίνει πως ο τρόπος που αντιλαμβάνονται τη συγκεκριμένη εμπειρία εξαρτάται από τις πεποιθήσεις που είχαν στη ζωή τους και το περιβάλλον που έχουν μεγαλώσει.
Το υποσυνείδητο, σύμφωνα με τα λεγόμενά του είναι πολύ ισχυρό, έτσι σε κάποιο παιδί ο πατέρας του έλεγε πως όταν πεθάνει θα δεις τον Ιησού, το πιο πιθανό είναι πως εάν πράγματι το παιδί βρεθεί κλινικά νεκρό και επανέλθει να πει στον πατέρα του πόσο δίκιο είχε αφού πράγματι είδε τον Ιησού.
Ο Πάρνια πιστεύει πως πολύ περισσότεροι άνθρωποι έχουν παρεμφερείς εμπειρίες, όταν πλησιάζει η στιγμή του θανάτου τους, όμως τα φάρμακα και τα ηρεμιστικά που τους χορηγούν οι γιατροί, τους εμποδίζουν να τις θυμηθούν. Όμως ένα μεγάλο ποσοστό αυτών που θυμούνται υιοθετεί έναν που αισιόδοξο και αλτρουιστικό τρόπο ζωής.
Όπως και να έχει η ομάδα του Πάρνια ευελπιστεί ότι η δουλειά τους θα ρίξει φως στα μεγάλα και μέχρι στιγμής αναπάντητα ερωτήματα που αφορούν το θάνατο και θα ανοίξουν τη συζήτηση μεταξύ της επιστημονικής κοινότητας προκειμένου να συμφωνηθεί πως το συγκεκριμένο θέμα χρήζει περαιτέρω έρευνας και μελέτης.
