Μία φορά έχει στο παρελθόν κατηγορηθεί Ελληνας για «ηθική αυτουργία» σε αυτοκτονία, αλλά και εκείνη τη φορά αθωώθηκε. Η περίπτωση της αυτοχειρίας του 20χρονου σπουδαστή της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων Βαγγέλη Γιακουμάκη και οι αναφορές για «τιμωρία» όσων τον οδήγησαν στη μοιραία απόφασή του έχει ένα και μοναδικό τραγικό προηγούμενο πριν από δέκα χρόνια.
Ενας 26χρονος, παρότι είχε κατηγορηθεί ότι είχε ωθήσει έναν νεαρό στο απονενοημένο διάβημα και είχε φροντίσει να του δείξει και να του προμηθεύσει το «μέσον» με το οποίο θα έβαζε τέρμα στη ζωή του, δεν είχε τελικώς καμία τιμωρία.
«Το Βήμα» παρουσιάζει την άγνωστη συνέχεια μιας ιστορίας που είχε συγκλονίσει την κοινή γνώμη τον Ιανουάριο του 2005 και η οποία έχει δημιουργήσει το μοναδικό δικαστικό προηγούμενο με ενδεχόμενη τιμωρία για ηθική αυτουργία σε αυτοκτονία.
Μια τραγική υπόθεση
Στις 10 Σεπτεμβρίου του 2004 είχε βρεθεί νεκρός στο δωμάτιο του σπιτιού του στους Αμπελοκήπους ένας 18χρονος νεαρός που είχε καταπιεί μεγάλη ποσότητα δηλητηριώδους γεωργικού φαρμάκου. Ο νεαρός φαίνεται να είχε μια ερωτική απογοήτευση, αλλά και να είχε πρόσφατα έλθει σε σύγκρουση με μέλη μιας παρέας συνομηλίκων του.
Στο σημείο που ο νεαρός βρέθηκε νεκρός είχε βρεθεί ανοικτός ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής, που εξετάστηκε από την ΕΛ.ΑΣ. Οπως προέκυψε από την έρευνα, σε συνομιλίες του σε chat rooms είχε εκμυστηρευθεί την πρόθεσή του να αυτοκτονήσει.
Ομως, παρότι ως σήμερα η ΕΛ.ΑΣ. έχει αποτρέψει περίπου 1.000 αυτοκτονίες που είχαν αναφέρει χρήστες του Internet, σε εκείνη την περίπτωση όχι μόνο δεν υπήρχε καμία σχετική ενημέρωση, αλλά προέκυψε ότι υπήρξε «συνομιλητής» του 18χρονου που τον ώθησε στο απονενοημένο διάβημα!
Αρχικά η αστυνομία ανακάλυψε ότι το «ηλεκτρονικό» ίχνος του συνομιλητή του 18χρονου αντιστοιχεί σε Internet café στα Χανιά και αργότερα με αναζητήσεις σε αυτό, με βάση το nickname που χρησιμοποιούσε, εντοπίστηκε το άτομο που έδινε τις συμβουλές του... θανάτου.
Στις 20 Ιανουαρίου του 2005 η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος με προϊστάμενο τον κ. Μανώλη Σφακιανάκη προχώρησε στη σύλληψη ενός 26χρονου σμηνία από τα Χανιά με την κατηγορία ότι ήταν αυτός που όχι μόνο δεν προσπάθησε να αποτρέψει τον 18χρονο από την αυτοχειρία, αλλά του υπέδειξε και τον τρόπο για να αυτοκτονήσει.
«Το Βήμα» επικοινώνησε με άτομα από το περιβάλλον του αυτόχειρα και ανθρώπους που παρακολούθησαν τη δικαστική εξέλιξη της υπόθεσης. Οπως σημείωναν, «ο σμηνίας όχι μόνο δεν αποθάρρυνε τον 18χρονο να δώσει τέλος στη ζωή του, του μίλησε για την αποτελεσματικότητα του γεωργικού φαρμάκου. Μάλιστα όταν ο νεαρός εξέφρασε τις επιφυλάξεις ότι μπορεί με μια πλύση στομάχου από γιατρούς να αποτραπεί ο θάνατός του, ο σμηνίας, αφού του ανέλυσε τη βέβαιη θανατηφόρα δράση του είπε ότι "μη σε νοιάζει. Αυτό λιώνει και τα σωληνάκια που θα σου βάλουν οι γιατροί". Επιπλέον, του υπέδειξε και κατάστημα στην Αθήνα, κοντά στο σπίτι του, από όπου θα μπορούσε να προμηθευτεί τη δηλητηριώδη ουσία, κάτι που τελικώς έπραξε ο 18χρονος αυτόχειρας».
Σύμφωνα με τις ίδιες μαρτυρίες, η μακάβρια συζήτηση είχε και άλλες πτυχές. Οπως αναφέρουν οι ίδιοι άνθρωποι, «ο 26χρονος σμηνίας ανέφερε στον συνομιλητή του ότι γνωρίζει τον τρόπο με ένα κτύπημα κοντά στον λαιμό του 18χρονου να προκληθεί ο θάνατός του. Ομως σε εκείνη την περίπτωση ζητούσε και χρήματα για αυτή την... παρέμβασή του. Ομως του υπεδείκνυε κι άλλους πολλούς τρόπους για να αυτοκτονήσει. Σε μία άλλη συνομιλία τους - υπήρξαν 4-5 συνολικά - του πρότεινε να καταπιεί ξυραφάκια, ενώ σε μία άλλη του είχε προτείνει να κάνει ένα κοκτέιλ ναρκωτικών με παράλληλη έντονη σεξουαλική δραστηριότητα που θα μπορούσε να τον οδηγήσει σε θάνατο…».
Με βάση το άρθρο 301 του Ποινικού Κώδικα για συμμετοχή σε αυτοκτονία που αναφέρει ότι «όποιος με πρόθεση κατέπεισε άλλον να αυτοκτονήσει, αν τελέστηκε η αυτοκτονία ή έγινε απόπειρά της, καθώς και όποιος έδωσε βοήθεια κατ' αυτήν, τιμωρείται με φυλάκιση» ο σμηνίας κατηγορήθηκε για τον θάνατο του νεαρού.
Περίπου δύο χρόνια αργότερα κάθησε στο εδώλιο του στρατοδικείου της Αθήνας όπου ύστερα από μια σχετικά σύντομη διαδικασία αθωώθηκε. Ο σμηνίας υποστήριξε ότι δεν γνώριζε τις συνέπειες αυτών των συμβουλών του, ότι η αυτοκτονία του 18χρονου έγινε αρκετές ημέρες μετά τις διαδικτυακές συνομιλίες μαζί του, ενώ επέρριψε ευθύνες και σε συγγενείς του νεαρού για το γεγονός ότι δεν απέτρεψαν την αυτοχειρία. Οι συγγενείς του 18χρονου δεν προχώρησαν σε καμιά άλλη νομική ενέργεια και ούτε επεδίωξαν μεταφορά της υπόθεσης στα πολιτικά δικαστήρια.
Σημειώνεται ότι περίπτωση ηθικής αυτουργίας σε αυτοκτονία είχε διερευνηθεί σε πρώτη φάση και στην περίπτωση της αυτοκτονίας - το φθινόπωρο του 2000, με πτώση από το γραφείο του στον Πειραιά - του εφοπλιστή Παντελή Σφηνιά, που του είχαν αποδοθεί ευθύνες για το πολύνεκρο ναυάγιο του Express Samina.
Τέλος, στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. υπενθύμιζαν ότι τέτοιου είδους κατηγορία για ηθική αυτουργία σε αυτοκτονία μπορεί να στοιχειοθετηθεί σε περίπτωση κηρυγμάτων που οδηγεί σε μαζικές αυτοκτονίες μελών παραθρησκευτικών οργανώσεων.
Υπενθυμίζουν μάλιστα ότι στη χώρα μας είχε υπάρξει κίνδυνος να υπάρξει ένα τέτοιο σοβαρό περιστατικό το φθινόπωρο του 1998, όταν περίπου 30 μέλη της αμερικανικής παραθρησκευτικής οργάνωσης Concerned Christians (Ανήσυχοι Χριστιανοί) είχαν έλθει στη χώρα μας και διέμεναν σε κατοικίες στην περιοχή της Νέας Μάκρης και της Ραφήνας με προοπτική να αυτοκτονήσουν την τελευταία ημέρα εκείνης της χρονιάς, οπότε και πίστευαν ότι θα ερχόταν η «συντέλεια του κόσμου».
Ομως μετά από συνεργασία αμερικανικών και ελληνικών αρχών τα μέλη της οργάνωσης εντοπίστηκαν και επέστρεψαν με τη συνοδεία αστυνομικών στην πατρίδα τους.
